ترسیم ماتریس نهاد-پایداری نظام نوآوری صنعت لبنیات ایران

مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی

مقاله 3، دوره 31، شماره 3 - شماره پیاپی 37، مهر 1396، صفحه 216-227   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jead2.v31i3.61742

نویسندگان

زهرا فزونی اردکانی¹؛ همایون فرهادیان¹؛ غلامرضا پزشکی راد^{* 1}؛ حبیب اله رعنایی کردشولی²؛ حبیب اله طباطبائیان³

¹دانشگاه تربیت مدرس تهران

²دانشگاه شیراز

³دانشگاه علامه طباطبائی، تهران

چکیده

در حال حاضر، توجه به ابعاد پایداری بنگاه‌ها در قالب مسئولیت‌های اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی به دلیل ناپایداری مدل‌های تجاری افزایش یافته است. در این راستا، مطالعات نشان می‌دهند که نوآوری، کلید نیل به پایداری است و بهره‌مندی از رهیافت نظام‌ نوآوری به عنوان ابزار ارزیابی نوآوری پایدارتوصیه شده است. هدف این نظام، خلق نوآوری‌هایی است که فشار وارد بر محیط ‌زیست و منابع عمومی جهان را کاهش می‌دهند و به سیاست‌گذاران در تعیین فرآیندها و اجزایی از نظام کمک می‌کند که مداخله در آنها سبب ایجاد بیشترین تغییرات مثبت می‌شود. در صنعت لبنیات نیز در شرایط بروز چالش‌هایی نظیر محدودیت منابع، تغییرات اقلیمی و افزایش جمعیت، اهمیت نوآوری جهت رقابت‌پذیری و ارتقای اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی مطرح شده است؛ به طوری که موجب تولید محصولات پایدار، به روش اخلاقی، در دسترس، ایمن و مغذی می‌گردد. بنابراین، به دلیل این که نظام نوآوری محرک نوآوری پایدار می‌باشد و محیط نهادی نیز بر نوآوری تأثیرگذار است؛ تحقیق حاضر، ماتریس نهاد- پایداری نظام نوآوری صنعت لبنیات ایران را با استفاده از مصاحبه‌های نیمه‌ساختارمند و عمیق با نمونه منتخب از جامعه خبرگان کلیدی و متخصصان موضوعی این صنعت (انتخاب به ترتیب 26 و 20 نفر به روش نمونه‌گیری گلوله برفی)، تکنیک تحلیل محتوا و نرم‌افزار Atlas. ti ترسیم کرده است. نتایج نشان
می‌دهد که علیرغم اهمیت نوآوری ‌پایدار زیست‌محیطی این صنعت طی سال‌های اخیر، پاسخگویان به ابعاد اقتصادی و رقابتی آن توجه بیشتری
داشته‌اند. همچنین، پاسخ‌ها حاکی از وجود ناپایداری‌های غالباً اقتصادی و اجتماعی در نهادها و سازمان‌های دخیل در نظام نوآوری این صنعت می‌باشد. در پایان، توصیه‌هایی جهت بهبود سیاست‌های ارتقای نوآوری پایدار این نظام ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

تعاملات؛ زنجیره ارزشی لبنی؛ محیط نهادی؛ نوآوری پایدار

مراجع

1. Ar I.M. 2012. The impact of green product innovation on firm performance and competitive capability: the moderating role of managerial environmental concern. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 62:854-864.

2. Augustin M.A., Udabage P., Juliano P., and Clarke P.T. 2013. Towards a more sustainable dairy industry: integration across the farm–factory interface and the dairy factory of the future. International Dairy Journal, 31(1):2-11.

3. Ayuso S., Ángel Rodriguez M., Garcia‐Castro R., and Ángel Ariño M. 2011. Does stakeholder engagement promote sustainable innovation orientation?. Industrial Management & Data Systems, 111(9):1399-1417.

4. Bikar V., Capron H., and Cincera M. 2006. An integrated evaluation scheme of innovation systems from an institutional perspective. Research series N°06-09.RS, May. (pp. 34). DULBEA.

5. Bikar V., Capron H., and Cincera M. 2004. An integrated scheme for the evaluation of institutional set-ups: the case of the belgian regional innovation system. In the XLème Colloque de l’ASRDLF, Convergence et disparites regionales au sein de, l’espace europeen, Les politiques regionales à l’epreuve des faits, 1-3 September. Brussels, Belgium.

6. Boons F., Montalvo C., Quist J., and Wagner M. 2013. Sustainable innovation, business models and economic performance: an overview. Journal of Cleaner Production, 45:1-8.

7. Burke S., and Gaughran W.F. 2007. Developing a framework for sustainability management in engineering SMEs. Robotics and Computer-Integrated Manufacturing, 23(6):696-703.

8. Busse M., Schwerdtner W., Siebert R., Doernberg A., Kuntosch A., König B., and Bokelmann W. 2015. Analysis of animal monitoring technologies in Germany from an innovation system perspective. Agricultural Systems, 138:55-65.

9. Calik E., and Bardudeen F. 2016. A measurement scale to evaluate sustainable innovation performance in manufacturing organizations. Procedia CIRP, 40:449-454.

10. Charter M., and Clark T. 2007. Sustainable innovation: key conclusions from sustainable innovation conferences 2003–2006. The Centre for Sustainable Design, University College for the Creative Arts. May 2007. Available at www.cfsd.org.uk(visited 17 August 2014).

11. Innovation Center for U.S. Dairy. 2013. 2012 U.S. Dairy Sustainability Report.Available at https://www.usdairy.com/sustainability/reporting/us-dairy-sustainability-report (visited 2 May 2015).

12. Devi Prasad B. 2008. Content analysis: a method of social science research. p. 173-193. In D. K. L. D. a. V. Bhaskaran (ed.) Research Methods for Social Work. New Delhi, Rawat Publications.

13. Elo S., Kääriäinen M., Kanste O., Pölkki T., Utriainen K., and Kyngäs H. 2014. Qualitative content analysis. SAGE Open, 4(1):2158244014522633.

14. Elo S., and Kyngäs H. 2008. The qualitative content analysis process. Journal of Advanced Nursing, 62(1):107-115.

15. Fozouni Ardekani Z., Farhadian H., and Pezeshki Rad Gh.R. 2017. Determine the degree of dairy industry development in Iran provinces; using numerical taxonomi technique. Iranian Journal of Food Science and Technology, 14(64):51-60.(In Persian with English abstract.(

16. Grosse-Dunker F., and Hansen E.G. 2012. Product-service systems as enabler for sustainability-oriented innovation: the case of Osram’s off-grid lighting. p. 40-54. In N. Farley Simon et al. (eds.) Technological, Managerial and Organizational Core Competencies: Dynamic Innovation and Sustainable Development. Hershey, PA, USA: IGI Global.

17. Hallstedt S.I., Thompson A.W., and Lindahl P. 2013. Key elements for implementing a strategic sustainability perspective in the product innovation process. Journal of Cleaner Production, 51:277-288.

18. Hansen E.G., Grosse-Dunker F., and Reichwald R. 2009. Sustainability innovation cube — a framework to evaluate sustainability-oriented innovations. International Journal of Innovation Management, 13(4):683-713.

19. Hartwich F., and Negro C. 2010. The role of collaborative partnerships in industry innovation: lessons from New Zealand's dairy sector. Agribusiness, 26(3):425-449.

20. Hoffren J., and Apajalahti E. 2009. Emergent eco-efficiency paradigm in corporate environment management. Sustainable Development, 17(4):233-243.

21. Hosseini M.H., and Rezaei M. 2011. An investigation of effective factors in brand loyalty of dairy products market. Journal of Business Management Perspective (Management Perspective), 5(38):57-79.(In Persian.(

22. Hosseini S., and Erfanian Z. 2009. Modeling the effects of advertising on the demand for dairies in iran (case study: milk industries of Iran). Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Resaerch, 39(1):1-10. (in Persian).

23. Jacobsson S., and Bergek A. 2011. Innovation system analyses and sustainability transitions: contributions and suggestions for research. Environmental Innovation and Societal Transitions, 1(1):41-57.

24. Jinzhou W. 2011. Discussion on the relationship between green technological innovation and system innovation. Energy Procedia, 5:2352-2357.

25. Ketata I., Sofka W., and Grimpe C. 2015. The role of internal capabilities and firms' environment for sustainable innovation: evidence for Germany. R&D Management, 45(1):60-75.

26. Kilkis S. 2016. Sustainability-oriented innovation system analyses of Brazil, Russia, India, China, South Africa, Turkey and Singapore. Journal of Cleaner Production, 130:235-247.

27. Klerkx L., and Nettle R. 2013. Achievements and challenges of innovation co-production support initiatives in the Australian and Dutch dairy sectors: a comparative study. Food Policy, 40:74-89.

28. Klewitz J., and Hansen E.G. 2014. Sustainability-oriented innovation of SMEs: a systematic review. Journal of Cleaner Production, 65:57-75.

29. Loorbach D., van Bakel J.C., Whiteman G., and Rotmans J. 2010. Business strategies for transitions towards sustainable systems. Business Strategy and the Environment, 19(2):133-146.

30. Mayring P. 2014. Qualitative content analysis: theoretical foundation, basic procedures and software solution. Klagenfurt, Austria.

31. OECD/Eurostat. 2005. Oslo manual: guidelines for collecting and interpreting innovation data. OECD Publishing, Paris.

32. Raee Dehaghi M., Karimi F., and Zahedi Keyvan M. 2011. Economic investment feasibility for constructing dairy plants under uncertainty conditions. Journal of Agricultural Economics Research, 3(1):47-72. (In Persian.(

33. Roscoe S., Cousins P.D., and Lamming R.C. 2016. Developing eco-innovations: a three-stage typology of supply networks. Journal of Cleaner Production, 112:1948-1959.

34. Sadeghi Shahdani M., and Abd Almaleki H.A. 2009. Modeling for advantage measuring of dairy industry in Iranian provinces, using multi-criteria decision making methods. Iranian Journal of trade studies, 13(50): 33-72. (In Persian.(

35. Spielman D.J., Davis K., Negash M., and Ayele G. 2011. Rural innovation systems and networks: findings from a study of Ethiopian smallholders. Agriculture and Human Values, 28(2):195-212.

36. Thompson A.W., Larsson T.C., and Broman G. 2011. Towards sustainability-driven innovation through product-service systems. p. 117-122. In J. Hesselbach, and C. Herrmann (eds.), Functional Thinking for Value Creation: Proceedings of the 3rd CIRP International Conference on Industrial Product Service Systems, 5-6 May. 2011. Technische Universität Braunschweig, Braunschweig, Germany, Berlin.

37. van Kleef J.A.G., and Roome N.J. 2007. Developing capabilities and competence for sustainable business management as innovation: a research agenda. Journal of Cleaner Production, 15(1):38-51.