تأثیر استفاده از کودهای زیستی و نانو و کاربرد سوپرجاذب بر عملکرد کمّی و کیفی نخود زراعی (Cicer arietinum) در شرایط دیم در منطقه خرم‌آباد

پژوهش‌های حبوبات ایران

مقاله 5، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 22، دی 1399، صفحه 62-75   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijpr.v11i2.70978

نویسندگان

ام البنین حسن پور¹؛ خسرو عزیزی^{* 1}؛ محمد فیضیان²؛ احمد اسماعیلی¹

¹گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

²گروه خاک‌شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

چکیده

این مطالعه در سال زراعی 95-1394 در شهرستان خرم­آباد اجرا شد. هدف آزمایش بررسی اثر کود زیستی فسفات بارور2، نانوکلات آهن و سوپرجاذب بر عملکرد کمی کیفی نخود زراعی (Cicer arietinum) تحت شرایط دیم و بهبود عملکرد نخود دیم تحت تأثیر این تیمارها بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اول شامل سوپرجاذب در دو سطح عدم مصرف و مصرف80کیلوگرم در هکتار، عامل دوم نانوکلات آهن در سه سطح شاهد(محلول‌پاشی با آب مقطر)، یک و دو در هزار و عامل سوم فسفات بارور2 در دو سطح عدم مصرف و مصرف100گرم در هکتار بودند. نتایج نشان داد که عملکرد و اجزای عملکرد دانه، شاخص کلروفیل برگ و درصد پروتئین دانه (به استثنای شاخص برداشت و وزن100دانه) با هم تفاوت معنی‌داری داشتند. ماده سوپرجاذب با حفظ رطوبت خاک و کمک به عدم آبشویی نیتروژن و نانوکلات آهن با تأمین آهن مورد نیاز برای متابولیسم نیتروژن و همچنین فراهمی فسفر توسط کود زیستی فسفات بارور2 با تأثیر بر تثبیت نیتروژن سبب افزایش پروتئین دانه و شاخص کلروفیل برگ شدند. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب متعلق به تیمار 80 کیلوگرم سوپرجاذب، محلول‌پاشی دو در هزار نانوکلات آهن و مصرف کود زیستی فسفات-بارور2 با 1623 و تیمار شاهد (عدم مصرف سوپرجاذب، نانوجاذب و کود زیستی) با 950 کیلوگرم در هکتار بود.

کلیدواژه‌ها

پروتئین دانه؛ پلیمر؛ تنش؛ عملکرد دانه؛ کلروفیل برگ

مراجع

1. Aboutalebian, M.A., and Elahi, M. 2015. Replacement of phosphate fertilizer application by bio-fertilizers in chickpea production under on-farm seed priming conditions. Iranian Journal of Filed Crop Science 46(3): 11-21. (In Persian with English Summary).
2. Allah Dadi, A. 2002. Effect of application of superabsorbent hydrogels on reducing drought stress in plants. Proceedings of the Second Specialized Course-Application of Agricultural and Industrial Applications of Super Deposits Hydrogels, Iran Polymer and Petrochemical Research Institute.
3. Alonso, R., Elvira. S., Castillo, F.J., and Gimeno. B.S. 2001. Interractive effects of ozone and drought stress on pigmrnts and activities of antioxidative enzymes in pinus halepensis. Plant, Cell and Environment 24: 905-916.
4. Anonymous. 2016. Agriculture Agricultural Census, 2015-16. First Edition.
5. Babaeian, M., Tavassoli, A., Ghanbari, A., Esmaeilian, Y., and Fahimifard, M. 2011. Effect of foliar micronutrient application on osmotic adjustments, garin yield components in sunflower (Alstar cultivar) under water stress at three stages. African Journal of Agricultural Research 6(5):1204-1208.
6. Bakhsh, A., Malik, S.R., Mohammad, A., Umer, I., and Haqqani, A.M. 2007. Response of chickpea genotypes to irrigated and rainfed conditions. International Journal of Agricultural Biology 9: 590-593.
7. Dadkhah, N., Ebadi, A., Parmoon, G.H., Ghlipoori, A., and Jahanbakhsh, S. 2015. Effect of spraying zinc on photosynthetic pigments and grain yield of chickpea under level different irrigation. Effect of spraying zinc on photosynthetic pigments and grain yield of chickpea under level different irrigation. Iranian Journal of Crop Production 2(2): 201-141.
8. Davrynejad, G.H., Azizi, M., and Akheratee, M. 2010. Effect of foliar nutrition on quality, quantity alternate bearing of Pistachio (Pistacia vera L.). Journal of Horticultural Sciences 23(2): 1-10. (In Persian with English Summary).
9. Eubeler, J.P., Bernhard, M., and Knepper, T.P. 2010. Environmental biodegradation of synthetic polymers ll. Biodegradation of different polymer groups. TrAC Trends in Anals Chemistry 29: 84-100.
10. Fazeli Rostampour, M. 2013. The effect of irrigation regimes and polymer on several physiological traits of Fovage Sovghum. Asian Journal of Agriculture and Food Science 1(5): 274-280.
11. Ghayour, F.A., Eskandari, Z., and Sherbaaff, A.H. 2005. Comparison of several moisture absorbent materials on storage capacity and soil water potential. 9th Iranian Soil Science Congress, Soil and Water Conservation Research Center of Tehran, Tehran, Iran.
12. Ghorbani, A., Jalilian, J., and Amirnia, R. 2013. The Effects of seed priming and superabsorbent on some quantity and quality characteristics of Kaboli chickpea (Cicer arietinum L.). Journal of Crop Research 1(1): 53-44.
13. Hamzeei, J., Tejarii, S., Sadeghi, F., and Seyedi, M. 2014. Effect of foliar application of nano-iron chelate and inoculation with mesorhizobium bacteria on root nodulation, growth and yield of chickpea under rainfed conditions. Journal of Iranian Bean Studies 5(2): 18-29.
14. Hosseini, N.M., Palta, J.A., Berger, J.D., and Siddique, K.H. 2009. Sowing soil water content effect on chickpea (Cicer arietinum L.): Seed ling emergence and early growth interaction with yenotype and seed Size. Agricultural Water Manay 96: 1732-1736.
15. Jokar, L., and Ronaghi, A. 2016. Effect of spraying various iron levels and sources on growth and concentration of some nutrients in sorghum. Journal of Greenhouse Science and Technology 6(22): 173-163.
16. Kanouni, H., and Malhotera, R.S. 2003. Genetic variation and relationships between traits in chickpea (Cicer arietinum L.) lines under dryland conditions. Iranian Journal of Crop Science 5(3): 185-191. (In Persian with English Summary).
17. Mahmoudi, A., Labidi, S., Lcsouri, N., Gharaslli, M., and Abdelly, R. 2005. Differetial tolerance to iron deficiency of chickpea varieties and Fe resupply effects. Comptes Rendus Biologies 330: 237- 246.
18. Sahu, J.P., Singh, N.P., Kaushik, M.K., Sharma, B.B., and Singh, V.K. 2002. Effect of Rhizobium, phosphorus and potash application on the productivity of lentil. Indian Journal of Pulse Research 15 (1): 39-42.
19. Mir, Y. 2014. Effect of solubility of various amounts of iron nano-chelate fertilizer (Khazra) on quantitative and qualitative yield of chickpea cultivars. Master's Degree of Lorestan University. 88 p.
20. Olivera, M., Tejera, N., Iribarne, C., and Liunch, C. 2004. Growth, nitrogen fixation and ammonium assimilation in common bean (Phaseolus vulgaris): effect of phosphorus. Physiologia Plantarum 121(3): 498-505.
21. Salehi, M., Haghnazari, A., Shekari, F., and Balsini, H. 2007. Evaluation of relationship between different traits in lentils (Lens culinaris Medik). Journal of Water and Soil Science 11(41):205-216.
22. Shirani Rad, A.H. 2005. Plant Physiology. Institute of Cultural and Artistic Studies, Tehran, Tehran. 358p.
23. Singh, M., Chaudhary, Sharma, S.R., and Rather, M.S. 2004. Effect of same micronutrients on content and uptake by ckickpea (Cicer arietimum). Agricultural Sceince Digest 24(4): 268-2700.
24. Tohidinia, M.A., Mazaheri, D.S., Bagher-Hosseini, M., and Madani, H. 2014. Effect of biofertilizer Barvar-2 and chemical phosphorus fertilizer application on kernel yield and yield components of maize (Zea mays cv. SC704). Journal of Agricultural Sciences of Iran (4): 295-307. (In Persian with English Summary).
25. Torabi Jafrodi, A., Hasanzadeh, A., and Fayaz Moghaddam, A. 2006. Effect of plant population on some of morphophysiological charactersitics of two common bean (Phaseolus vulgaris L.) cultivars. Pajuhsh and Sazandegi 74: 63-71. (In Persian with English Summary).
26. Waziri Kate Shouri, S.M., Daneshvar, A., and Nazarian Firouzabadi, F. 2013. Effect of different P and P and Zn spraying on grain yield and yield components of chickpea (Cicer arietinum L.). Journal of Agronomy and Agriculture 15(17): 2-30.
27. Wu, L., Liu, M., and Liang, R. 2007. Preparation and properties of a double-coated slow-release NPK compound fertilizer with superabsorbent and wáter-retention. Bioresource Technology 99: 547-554.
28. Zhao, G.Q., Ma, B.L., and Ren, C.Z. 2007. Growth, gas exchange, chlorophyll flurescence, and ion content of naked oat in response to salinity. Crop Science 47: 123-131.