آنالیز خلاء عملکرد نخود در شرایط اقلیمی نیمه خشک: مطالعه شبیه‌سازی

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 7، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 23، فروردین 1394، صفحه 84-98   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v7i1.35497

نویسندگان

سیدرضا امیری ده احمدی^{* 1}؛ مهدی پارسا¹؛ محمد بنایان اول²؛ مهدی نصیری محلاتی²

¹فردوسی مشهد

²گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

آنالیز خلاء عملکرد راهکار مفیدی برای اولویت‌بندی تحقیقات و سیاست‌های تولید در کشاورزی را فراهم می‌آورد. به منظور یافتن راهکارهایی جهت افزایش عملکرد نخود، مدل SSM-chickpea جهت آنالیز عملکردهای پتانسیل آبی و دیم در نه منطقه (واقع در عرض‌ جغرافیایی 37 درجه شمالی تا 33 درجه جنوبی و طول جغرافیایی 61 درجه غربی و 56 شرقی) تحت کشت نخود در استان خراسان رضوی واسنجی و تعیین اعتبار شد. متوسط عملکرد پتانسیل آبی نخود در مناطق مورد بررسی 2251 کیلوگرم در هکتار بود در حالی که متوسط عملکرد پتانسیل دیم 1026 کیلوگرم در هکتار بود که کاهش 54 درصدی در نتیجه وضعیت نامناسب رطوبتی خاک را نشان می‌داد. همچنین متوسط عملکردهای واقعی دیم و آبی به ترتیب 64 و 79 درصد کمتر از عملکردهای پتانسیل آبی و دیم بود. بیشترین و کمترین خلاء عملکرد در شرایط اختلاف عملکرد پتانسیل و واقعی به ترتیب در شهرستان‌های تربت جام و قوچان مشاهده شد. به طور کلی خلاء عملکرد از شمال (نیشابور، مشهد و قوچان) به سمت جنوب (تربت جام و گناباد) استان روند افزایشی داشت. همچنین، مقادیر خلاء عملکرد بین عملکرد پتانسیل دیم شبیه‌سازی شده و عملکرد واقعی دیم بسیار پایین بودند زیرا هم عملکرد پتانسیل دیم شبیه‌سازی شده و هم عملکرد واقعی دیم در این مناطق پایین بود.
آنالیز خلاء عملکرد راهکار مفیدی برای اولویت‌بندی تحقیقات و سیاست‌های تولید در کشاورزی را فراهم می‌آورد. به منظور یافتن راهکارهایی جهت افزایش عملکرد نخود، مدل SSM-chickpea جهت آنالیز عملکردهای پتانسیل آبی و دیم در نه منطقه (واقع در عرض‌ جغرافیایی 37 درجه شمالی تا 33 درجه جنوبی و طول جغرافیایی 61 درجه غربی و 56 شرقی) تحت کشت نخود در استان خراسان رضوی واسنجی و تعیین اعتبار شد. متوسط عملکرد پتانسیل آبی نخود در مناطق مورد بررسی 2251 کیلوگرم در هکتار بود در حالی که متوسط عملکرد پتانسیل دیم 1026 کیلوگرم در هکتار بود که کاهش 54 درصدی در نتیجه وضعیت نامناسب رطوبتی خاک را نشان می‌داد. همچنین متوسط عملکردهای واقعی دیم و آبی به ترتیب 64 و 79 درصد کمتر از عملکردهای پتانسیل آبی و دیم بود. بیشترین و کمترین خلاء عملکرد در شرایط اختلاف عملکرد پتانسیل و واقعی به ترتیب در شهرستان‌های تربت جام و قوچان مشاهده شد. به طور کلی خلاء عملکرد از شمال (نیشابور، مشهد و قوچان) به سمت جنوب (تربت جام و گناباد) استان روند افزایشی داشت. همچنین، مقادیر خلاء عملکرد بین عملکرد پتانسیل دیم شبیه‌سازی شده و عملکرد واقعی دیم بسیار پایین بودند زیرا هم عملکرد پتانسیل دیم شبیه‌سازی شده و هم عملکرد واقعی دیم در این مناطق پایین بود.

کلیدواژه‌ها

عملکرد واقعی؛ عملکرد پتانسیل؛ خلاء عملکرد و مدل‌سازی