اثر دگرآسیبی اندام های مختلف کرچک (Rricinus communis L.) در کاهش جوانه‌زنی بذر‌‌ها و رشد گیاهچه های سس (Cuscuta campestris Yuncker)

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 2، دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 24، تیر 1394، صفحه 156-167   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v7i2.50225

نویسندگان

پرویز رضوانی مقدم؛ روشنک شهریاری؛ مسعود آزاد

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

کرچک (Rricinus communis L.) یک گیاه سمی می‌باشد که از پتانسیل کافی جهت کاربرد در علف کش ‌های زیستی برخوردار است. به منظور بررسی اثرات دگرآسیبی اندام ‌های کرچک بر جوانه زنی و رشد گیاه سس (Cuscuta campestris Yuncker)، سه آزمایش جداگانه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 89-1388 اجرا شد. آزمایش اول دارای دو عامل اندام‌‌های کرچک در چهار سطح (ریشه، ساقه، برگ و گیاه کامل بدون گل آذین) و غلظت‌‌های عصاره آبی در 11 سطح (صفر، یک، دو، سه، چهار، پنج، شش، هفت، هشت، نه و ده درصد) در پتری‌دیش، آزمایش دوم دارای دو عامل اندام‌‌های کرچک در چهار سطح (ریشه، ساقه، برگ و گیاه کامل بدون گل آذین) و غلظت ‌های عصاره آبی در پنج سطح (صفر، 5/2، 5، 5/7 و 10 درصد) در گلدان و آزمایش سوم دارای دو عامل بقایای اندام ‌های کرچک در چهار سطح (ریشه، ساقه، برگ و گیاه کامل بدون گل آذین) و دوره‌‌های پوسیدگی در هشت سطح (صفر، 15، 30، 45، 60، 75 و 90 روز پوسیدگی و نیز شاهد) بود. نتایج آزمایش اول و دوم نشان داد که عصاره ‌های آبی اثر معنی‌داری بر وزن خشک، طول گیاهچه و جوانه زنی سس داشتند. همچنین دوره‌‌های پوسیدگی اثر معنی داری را بر این صفات نشان دادند. در بین اندام‌‌های کرچک، برگ بیشترین تأثیر معنی دار را بر این صفات داشت، به طوری که در دوره‌‌های صفر تا 45 روز پوسیدگی به طور کامل از سبز شدن سس جلوگیری کرد. با توجه به این‌که کنترل این علف‌هرز انگلی تنها به وسیله رهیافت‌‌های تلفیقی مدیریت علف‌های‌هرز در دراز مدت امکان‌پذیر است، استفاده از توانایی آللوپاتی کرچک می‌تواند به عنوان یک رهیافت در این سیستم‌‌های مدیریتی مطرح باشد.

کلیدواژه‌ها

برگ؛ دوره های پوسیدگی؛ ریشه؛ ساقه؛ علف‌هرز انگل؛ مواد دگرآسیب

مراجع

Aslani, M.R., Maleki, M., Mohri, M., Sharifi, K., Najjar-Nezhad, V., and Afshari, E. 2007. Castor bean (Ricinus communis) toxicosis in a sheep flock. Toxicon 49(3): 400-406.

Benvenuti, S., Dinelli, G., Bonetti, A., and Catizone, P. 2005. Germination ecology, emergence and host detection in Cuscuta campestris. Weed Research 45: 270-278.

Bhowmik, P.C., and Inderjit, I. 2003. Challenges and opportunities in implementing allelopathy for natural weed management. Crop Protection 22: 661-671.

Bogatek, R., Gniazdowska, A., Zakrzewska, W., Oracz, K., and Gawroński, S.W. 2006. Allelopathic effects of sunflower extracts on mustard seed germination and seedling growth. Biologia Plantarum 50: 156-158.

Deines, L., Rosentreter, R., Eldridge, D., and Serpe, M. 2007. Germination and seedling establishment of two annual grasses on lichen-dominated biological soil crusts. Plant and Soil 295: 23-35.

Doan, L.G. 2004. Ricin: Mechanism of toxicity, clinical manifestations, and vaccine development: A review. Journal of Toxicology-Clinical Toxicology 42(2): 201-208.

Gliessman, S.R. 2001. Agroecology: Researching the ecological basis for sustainable agriculture.

Jarchow, M.E., and Cook, B.J. 2009. Allelopathy as a mechanism for the invasion of Typha angustifolia. Plant Ecology 204: 113-124.

Kupidłowska, E., Gniazdowska, A., Stępień, J., Corbineau, F., Vinel, D., Skoczowski, A., Janeczko, A., and Bogatek, R. 2006. Impact of sunflower (Helianthus annuus L.) extracts upon reserve mobilization and energy metabolism in germinating mustard (Sinapis alba L.) seeds. Journal of Chemical Ecology 32: 2569-2583.

Lanini, W.T., and Kogan, M. 2005. Biology and management of Cuscuta in crops. Ciencia e Investigacion Agraria 32: 165-179.

Machado, S. 2007. Allelopathic potential of various plant species on downy brome: Implications for weed control in wheat production. Agronomy Journal 99(1): 127-132.

Matthews, S., and Khajeh Hosseini, M. 2006. Mean germination time as an indicator of emergence performance in soil of seed lots of maize (Zea mays). Seed Science and Technology 34: 339-347.

Mohsenzadeh, S., Mohabatkar, H., and Gholizadeh, M. 2008. Aquatic extract effects of castor bean leaf and fruit on germination and seedling growth and propagation of bacteria and fungi. Pajouhesh and Sazandegi 78: 30-33. (In Persian with English Summary)

Morris, C., Grossl, P.R., and Call, C.A. 2009. Elemental allelopathy: processes, progress and pitfalls. Plant Ecology 202: 1-11.

Nadler-Hassar, T., and Rubin, B. 2003. Natural tolerance of Cuscuta campestris to herbicides inhibiting amino acid biosyntesis. Weed Research 43: 341-347.

Narwal, S.S. 2010. Allelopathy in ecological sustainable organic agriculture. Allelopathy Journal 25: 51-72.

Nilda, R., and Talbert, E. 2000. Differential activity of allelochemicals from Secale cereale in seedling bioassays. Weed Science 48: 302-310.

Orouji, K., Khazaei, H.R., Rashed Mohasel, M.H., Ghorbani, R., and Azizi, M. 2008. Allelopathic effects of sunflower (Helianthus annuus) on germination and initial growth of redroot pigweed (Amaranthus retroflexus) and common lambsquarter (Chenopodium album). Journal of Plant Protection 22: 119-128. (In Persian with English Summary)

Rashed Mohasel, M.H., Najafi, A., and Akbarzadeh, M.D. 2002. Weed biology and control. (first ed.). Ferdowsi University Press.

Roohi, A., Tajbakhsh, M., Saeidi, M.R., and Nikzad, P. 2010. Study the allelopathic effects of walnut (Juglans regia), water leaf extract on germination characteristics of wheat (Triticum aestivum), onion (Allium cepa) and lactuca (Lactuca sativa). Iranian Journal of Field Crops Research 7: 457-464. (In Persian with English Summary)

Upasani, S.M., Kotkar, H.M., Mendki, P.S., and Maheshwari, V.L. 2003. Partial characterization and insecticidal properties of Ricinus communis L. foliage flavonoids. Pest Management Science 59: 1349-1354.

Wallace, J. 2001. Organic field crop handbook. 2nd Ed. Canadian organic Growers Inc., Ottawa, Canada.

Xuan, T.D., Shinkichi, T., Khanh, T.D., and Chung, I.M. 2005. Biological control of weeds and plant pathogens in paddy rice by exploiting plant allelopathy: An overview. Crop Protection 24: 197-206.