اثر منابع مختلف کود بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه‌ای (Zea mays L.) تحت تأثیر مدیریت‌های مختلف خاک ورزی

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 7، دوره 7، شماره 4 - شماره پیاپی 26، دی 1393، صفحه 499-512   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v7i4.43938

نویسندگان

احمد قاسمی^{* 1}؛ احمد قنبری¹؛ براتعلی فاخری²؛ حمیدرضا فنایی³

¹گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

²گروه اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

³مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، زابل، ایران

چکیده

در راستای توسعه کشاورزی پایدار، آزمایشی به منظور بررسی اثر منابع مختلف کود (کود سبز، کود دامی و کود شیمیایی) بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای، تحت تأثیر مدیریت های مختلف خاک ورزی، به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زهک طی دو سال زراعی 1392-1391 و 1393-1392 به اجرا در آمد. جو به عنوان کود سبز قبل از کشت ذرت در پاییز هر سال کشت شد. سیستم خاک ورزی به عنوان عامل اصلی در دو سطح شامل: خاک ورزی متداول و بدون خاک ورزی و منابع کودی شامل: 1- شاهد ( بدون مصرف کود)، 2- کود سبز جو بدون مصرف کود دامی و شیمیایی،3- کود سبز جو همراه با مصرف کامل کود شیمیایی به جو ، 4- کود سبز جو به همراه دو سوم کود شیمیایی به جو و یک سوم باقی مانده به ذرت، 5- کود سبز جو به همراه یک سوم کود شیمیایی به جو و دو سوم باقی مانده به ذرت، 6- کود سبز جو به همراه مخلوط نصف کود دامی و شیمیایی و 7- کود سبز جو به همراه 40 تن کود دامی به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج به دست آمده نشان داد که سال، منابع مختلف کود و سیستم خاک ورزی اثر معنی دار بر ارتفاع بوته، طول بلال، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، شاخص برداشت و عملکرد دانه در هکتار داشت. بیشترین عملکرد دانه در سیستم خاک ورزی متداول با میانگین 85/6057 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. بیشترین مقدار عملکرد دانه از تیمار کود سبز جو به همراه مخلوط نصف کود دامی و شیمیایی با میانگین 7019 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. برهمکنش سال در سیستم خاک ورزی در منبع کود نشان داد که بیشترین عملکرد در سال دوم در سیستم خاک ورزی متداول و در تیمار 6 با میانگین عملکرد 9400 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. بر اساس نتایج به دست آمده از این تحقیق می توان نتیجه گیری کرد که استفاده از کود سبز به همراه مخلوط کردن کود دامی و شیمیایی همراه با سیستم خاک ورزی متداول ضمن دستیابی به عملکرد بالا فوایدی چون کاهش مصرف کود شیمیایی و حفظ محیط زیست را به دنبال خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

ذرت؛ خاک ورزی؛ کود سبز؛ کود دامی؛ کود شیمیایی

مراجع

1- Anna, B., Francisca, S., Iker, M., and Jaume, L. 2012. The impact of organic and mineral fertilizers on soil quality parameters and the productivity of irrigated maize crops in semiarid regions. European Journal Biology 53: 56-61.

2- Astier, M., Mass, J.M., Etchevers Barra, J.D., Pena, J.J., and Deleon Gonzalez, F. 2006. Short-term green manure and tillage management effects on maize yield and soil quality in an Andisol. Soil and Tillage Research 88: 153-159.

3- Campbell, C.A., Zenther, R.P., Selles, F., Biederbeck, V.O., and Leyshon, A.J. 1992. Comparative effects of grain lentil-wheat and monoculture wheat on crop production, N economy and N fertility in a Brown chernozom. Canadian Journal of Plant Science 72: 1091-1107.

4- Chassot, A., and Richner, W. 2002. Root characteristics and phosphorus uptake of maize seedling in a bilayered soil. Agronomy Journal 94: 118-127.

5- Chukan, R. 2012. Maize and maize properties. Publication of Agricultural Education 427 pp. (In Persian)

6- Das, M., Singh, B.P., and Prasad, R.N. 1991. Response of maize (Zea mays L.) to phosphorus-enriched manures grown in P-deficient Alfisols on terracel land in Meghalaya. Indian Journal of Agriculture Science 61(6): 383-388.

7- Eghbal, B., Binford, T.F., Balyonspregor, D.D., and Anderson, F.D. 1995. Maize temporal yield variability under long term manure and fertilizer application. Fractal Analysis Soil Science, Society American Journal 59: 1360-1364.

8- Fageria, N.K. 2007. Green manuring in crop Production. Journal of Plant Nutrition 30: 691-719.

9- Ghanbari, A., Ahmadian, A., and Galavi, M. 2007. The effects of irrigation times and animal manure on yield and yield component of cumin (Cuminum Ciminum). Iranian Journal of Field Crops Research 3(2): 255-262. (In Persian with English Summary)

10- Ghushchi, A., Jurablu, A., Silespur, M., and Hadi, H. 2010. Effect of tillage and crop residue management on soil characteristics and forage corn. Journal of Agroecology 2(3): 428-436. (In Persian with English Summary)

11- Hamzei, J., and Sayedi, A. 2014. Reaction of bulk density, agronomy characteristics and barley yield in different tillage method in Hamadan. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resource, Soil and Water Science 18(70):147-156.

12- Hay, R.K.M., and Walker, A.J. 1998. An introduction to the physiology of crop yield. John Willey Sons Inc., Publication, New York.

13- Kinhara, J., Bationo, A., and Mugndi, D.N. 2011. Conservation tillage, local organic resources and nitrogen fertilizer combinations affect maize productivity, soil structure and nutrient balances in semi-arid Kenya. Nutrient Cycle Agroecosyst 155-167.

14- Laure, D.A. 1985. Limitation fertilizer. p. 409-432. In West Journal Jewell. Energy Agriculture and waste Managment process. Agriculture waste manager conferance. Ann Arbor-science, Ann Arbor. MI.

15- Majidian, M., Ghalavand, A., Karimiyan, N., and Kamkarehaghighi, H. 2009. Effect of nitrogen fertilizer, animal manure and irrigation on yield and yield components of maize. Electronic Journal of Crop Production 1(2): 67-85. (In Persian with English Summary)

16- Manxiang, H., Tao, L., Lingqing, W., and Chenghu, Z. 2015. Effects of notillage systems on soil physical properties, and carbon sequestration under long-term wheat- maize double cropping systems. Catena 128: 195-202.

17- Mazaheri, D., and Majnunehusseini, N. 2007. Basic principles of agronomi. 5th Edition. Tehran University Press 320 pp. (In Persian)

18- Mentler, A., Partaj, T., Strauss, P., Souman, H., and Blum, W.E. 2002. Effect of locally available organic manure on maize yield in guinea. West Africa. Research paper. 17th wess. Thailand 85-91.

19- Mir, M. 2014. Effect of green manure on soil physical properties, yield and yield components of sesame in Sistan region. MSc thesis, University of Zabol, Zabol, Iran. (In Persian with English Summary)

20- Mojab Ghasrodshty, A., Belluchi, H.R., and Yadvy, A.R. 2011. Effect of compost and nitrogen on grain yield, forage productivity and some morphological traits of sweet corn. Iranian Journal of Field Crops Research 4(1): 1-16. (In Persian with English Summary)

21- Momeni, A., Bahmanyar, M.A., and Pirdashti, H. 2014. Effect of different application of green manures, animal and biological fertilizers on dynamics of N in the soil, leaves and maize. Journal of Agricultural Ecology 6(3): 595-606.

22- Nuralvandy, T., Ardekani, M.R., Kashani, H., Vazan, S., and Sadeghi Shoa, M. 2011. Effect of chemical and organic fertilizers on morphological characteristics and yield of sweet corn. Agronomy Journal 7(3): 1-12. (In Persian with English Summary)

23- Obi, M.E., and Ebo, P.O. 1995. The effects of organic and inorganic amendments on soil physical properties and maize production in a severely degraded sandy soil in southern Nigeria. Bioresearch Technology 51: 117-123.

24- Omidi, H., Tahmasebi Sarvestani, Z., and Ghalavand, A. 2006. Assessment of tillage patterns, row spacing and planting date on quantitative and qualitative characteristics of Rapeseed. PhD thesis Faculty of Agriculture, Tarbiat Modarres University 131-132. (In Persian)

25- Parmar, D.K., and Sharma, T.R. 1998. Integrated nutrient supply system for DppG8, Vegetable Pealpisum sativum in dry temperature zone of Himachol Paradesh. Indian Journal of Agricultural Science 68: 247-253.

26- Pimentel, D. 1993. Economics and energies of organic and conventional farming. Journal of Agricultural Ethics 6: 53-60.

27- Rezvantalab, N., Pirdashti, H., Bahmanyar, M.A., and Abassian, A. 2009. Study on corn yield response to different types and amounts of organic and chemical fertilizers, Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources 15(5): 1-10.

28- Ruijun, Q., Peter, S., and Walter, R. 2006. Impact of tillage on maize rooting in a cambisol and luvisol in Switzerland. Soil and Tillage Research 85: 50-61.

29- Sakurai, B., and Kokhtar, L.O. 2005. Effect of organic manure and chemical fertilizer on the soil fertility and productivity of plant Archives of Agronomy and soil science 51: 325- 334.

30- Sarrantonio, M., and Scott, T.W. 1988. Tillage effects on availability of nitrogen to corn following winter green manure crop. Soil Science Society American Journal 52: 1661-1668.

31- Scherer, E.E., Agostini, V.J., Wildner, L.P., Nadal, R., Sivestro, M., and Sorrenson, W.J. 1991. Poultry manure and nitrogen for maize on small farms. Agropecuaria Catarinense 4: 8-11.

32- Tajbakhsh, M., Hassanzadeh Ghurttape, H., and Darvishzadeh, B. 2005. Green manures in sustainable agriculture. Printing 1, Publishing Jihad Uromia University 215 pp. (In Persian).

33- Talgre, L., Lauringson, E., Roostalu, H., and Astover, A. 2009. The effects of green manures on yields and yield quality of spring wheat. Agronomy Research 7(1): 125-132.

34- Tiscareno, M., Baez Gonzales, A.D., Velasquez Valle, M., Potte, K.N., Stone, J.J., Tapia Vargas, M., and Claveran Alonso, R. 1999. Agricultural research for watershed restoration in central Mexico. Journal Soil Water Conservation 54: 686-692.

35- Toor, G.S., and Bahl, G.S. 1997. Effect of salitory and integrated use of poultry manure and fertilizer phosphorus on the dynamics of P availability in different soils. Bioresource Technology 62: 25-28.

36- Uharts, A., and Andrade, F.H. 1995. Nitrogen deficiency in maize. II. Effects on crop carbon – nitrogen interaction effects on kernel number and grain yield. Crop Science 35: 1384-1389.

37- Wilhelm, W.W., Bouzerzour, H., and Power, J.F. 1989. Soil disturbance residue management effect on winter wheat growth and yield. Agronomy Journal 81: 581-588.

38- Yazdani, M., Pyrdashty, H., Ismaili, M.H., and Bahmanyar, M.H. 2009. The effect of optimizing the use of chemical fertilizers, organic and biologic on yield and yield components of maize (KSC 604). Proceedings of the Tenth Congress of Crop Science and Plant Breeding, Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, Iran p. 42. (In Persian)