ارزیابی کارآیی جدایه های تریکودرما برای کنترل بیولوژیک بیماری پوسیدگی رایزوکتونیایی ریشه لوبیا در زنجان

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 1، دوره 29، شماره 4 - شماره پیاپی 30، دی 1394، صفحه 471-480   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v29i4.20619

نویسندگان

مریم خدایی؛ رقیه همتی^*

دانشگاه زنجان

چکیده

پوسیدگی ریشه و بوته‌میری لوبیا ناشی از قارچ Rhizoctonia در سطح وسیعی از مزارع لوبیای استان زنجان گسترش دارد. در تحقیق حاضر، توانایی آنتاگونیستی 11جدایه تریکودرما بر روی قارچ R. solani جداشده از ریزوسفر ریشه لوبیا در شرایط آزمایشگاه و گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مایکوپارازیتیسم، مکانیسم اصلی جدایه های تریکودرما در فعالیت آنتاگونیستی روی قارچ R. solani است. در بررسی قدرت رقابتی ساپروفیتی در محیط کشت پی دی ای، جدایه‌های Trichoderma شامل T25 و T12-N (T.harzianum) و T93 و T12-0 (T.virens) مؤثرتر از بقیه بودند، به طوری که جدایه T25 بعد از پنج روز به طور کامل سطح پرگنه R.solani را پوشانده و روی ریسه های بیمارگر رشد و اسپور-زایی نمود. متابولیت‌های فرار جدایه های تریکودرما نیز اثر بازدارندگی قابل توجهی بر رشد میسلیومی قارچ R.solani داشته و بیشترین کاهش رشد در کشت هم زمان و کشت 72 ساعت زودتر تریکودرما به ترتیب مربوط به جدایه T12-Nبا 73/32 درصد و جدایه (T.sp.) T6 با 08/56 درصد بازدارندگی بود. موفق ترین جدایه ها در کنترل بیماری و کاهش شدت بیماری در گلخانه جدایه های T12-0 ، T131(T.viride)، T95(T.harzianum) ،T12-N و T93 بودند.

کلیدواژه‌ها

آنتاگونیست؛ بیوکنترل؛ تیمار بذری؛ قدرت رقابت ساپروفیتی

مراجع

1- Abawi G.S. and Pastor-Corrales M.A. 1990. Root rots of beans in Latin America and Africa: diagnosis, research methodologies and management strategies. Centro Internacional de Agricultura Tropical, Cali, Colombia. 114p.

2- Abd-el-khair H.R., Khalifa K.M. and Karima H.E.H. 2011. Effect of Trichoderma species on damping off diseases incidence, some plant enzymes activity and nutritional status of bean plants. Journal of American Science, 7:156 – 167.

3- Ahmad J.S. and Baker R. 1987. Rhizosphere competence of Trichoderma harzianum. Journal of Phytopathology, 77: 182-189.

4- Anees M., Tronsmo A., Edel-hermann V., Hjeljord L.G., Heraud C. and Steinberg C. 2010. Characterization of field isolates of Trichoderma antagonistic against Rhizoctonia solani. Fungal Biology, 114: 691-701.

5- Arora D.K., Elander R.P. and Mukerii K.G. 1992. Handbook of applied mycology. Fungal Biotechnology. Vol 4. Marcel Dekker. New York. 1114 p.

6- Bahgat S. and Pan S. 2011. Biological management of root and collar rot (Rhizoctonia solani) of Frenchbean (Phaseolus vulgaris). Indian Journal of Agricultural Science, 80:42-50.

7- Barakat R.M., Al –Mahareeq F., Ali –Shtayeh M.S. and AL- Masri M.I. 2007. Biological Control of Rhizoctonia solani by Indigenous Trichoderma spp. isolates from Palestine. Hebron University Research Journal, 3: 1-15.

8- Bazgir A. and Okhovat M. 1996. Biological control of Rhizoctonia solani, the casual agent of damping-off and seed rot of bean by certain isolates of antagonistic fungi. Iranian Journal of Agricultural Science, 27: 89-98. (in Persian with English abstract)

9- Bissett J. 1991. A revision of the genus Trichoderma .II. intragenic classification. Canadian Journal of Botany, 69: 2357-2372.

10- Burgess D.R. and Hepworth, G. 1996. Biocontrol of Sclerotinia stem rot (Sclerotinia minor) in sunflower by seed treatment with Gliocladium virense. Plant Pathology, 45: 58.

11- Chet I., Inbar J. and Hadar I. 1997. Fungal antagonists and mycoparasites. In: Wicklow, D.T. and Soderstrom, B. (eds.) The Mycota IV. Environmental and microbial relationships. Springer. Berlin Heidelberg. New York. 165-185pp.

12- Chet I. and Baker R. 1980. Induction of suppressiveness to Rhizoctonia solani in soil. Phytopathology, 70:994-998.

13- Dennis C. and Webester J. 1971. Antagonistic properties of species-groups of Trichoderma (I.production of non-volatile antibiotics). Transactions of the British Mycological Society, 57:25-39.

14- Elad Y., Chet I. and Katan J. 1980. Trichoderma harzianum: A biocontrol agent effective against Sclerotium rolfsii and Rhizocionia solani. Phytopathology, 70:119-121.

15- Elad Y. and Chet I. 1983. Improved selective media for isolation of Trichoderma spp. or Fusarium spp. Phytoparasitica, 11:55–58.

16- Hadar Y., Chet I. and Henis Y. 1979. Biological control of Rhizoctonia solani damping off with wheat bran culture of Trichoderma harzianum. Phytopathology, 69:64-68.

17- Hajiegharari B., Torabi-giglou M., Mohammadi M.R. and Davari M. 2008. Biological potantial of some Iranian Trichoderma isolates in the control of soil borne plant pathogenic fungi. African Journal of Biotechnology, 7: 967-972.

18- Huang X., Chen L., Ran W., Shen Q. and Yang X. 2011. Trichoderma harzianum strain SQR-T37 and its bio-organic fertilizer could control Rhizoctonia solani damping-off disease in cucumber seedlings mainly by the mycoparasitism. Applied Microbiology and Biotechnology, 91: 741-755.

19- Matloob A.A.H. and Juber K.S. 2013. Biological control of bean root rot disease caused by Rhizoctonia solani under green house and field conditions. Agriculture and Biology Journal of North America, 4: 512-519.

20- Mes J.J., Wit R., Testerink C.S., Degroot F., Haring M.A. and Cornelissen B.J.C. 1999. Loss of avirulence and reduced pathogenicity of a gamma-irradiated mutant of Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici. Phytopathology, 89: 1131-1137.

21- Mohammadi S., Mansoori B., Zamanizadeh H.R. and Heydari A. 2009. Antagonistic mechanisms of Trichoderma spp. against Rhizoctonia solani, the causal agent of chickpea wet root rot disease. Plant Protection Journal 1: 71-85. (In Persian)

22- Nashwa M.A., Sallam K.A., Abo-Elyousr M. and Hassan M.A.E. 2008. Evaluation of Trichoderma Species as Biocontrol Agents for Damping-Off and wilt diseases of Phaseolus vulgaris L. and efficacy of suggested formula. Phytopathology, 36: 81-93.

23- Naseri B. 2008. Root rot of common bean in Zanjan, Iran: major pathogens and yield loss estimates. Australasian Plant Pathology, 37: 546-551.

24- Naseri B. 2012. The effect of Rhizoctonia root rot on bean yield. In: Proceedings of the 20th Iranian Plant Protection Congress, Shiraz, Iran.

25- Naseri B. 2013a. Epidemics of Rhizoctonia root rot in association with biological and physicochemical properties of field soil in bean crops. 161: 397-404.

26- Naseri B. 2013b. Linkages of Farmers’ operations with Rhizoctonia root rot spread in bean crops on a regional basis. Journal of Phytopathology, 161: 814-822.

27- Nelson B., Helms T., Christiianson T. and Kural I. 1996. Characterization and pathogenicity of Rhizoctonia from soybean. Plant Disease, 80:74-80.

28- Niknejade Kazempour M., Pedramfar H. and Elahinia S.A. 2002. Study on the effect of several fungicides and antagonistic fungi against the causal agent of rice sheath blight, Rhizoctonia solani. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources, 6: 151-157.

29- Papavizas G.C. 1985. Trichoderma and Gliocladium: biology, ecology, and potential for biocontrol. Annual Review of Phytopathology, 23: 23-54.

30- Parsa M. and Bagheri A. 2008. Legumes. Jihad Daneshgahi Publications, Mashad, 522 p. (in Persian)

31- Rouhani H., Karimi A. and Noparast F. 1991. Effect of several Trichoderma isolates in biological control of Rhizoctonia solani. Applied Entomology and Phytopathology, 58: 17 – 25. (in Persian)

32- Smolińska U., Kowalska B. and Oskiera M. 2007. The effectivity of Trichoderma strains in the protection of cucumber and lettuce against Rhizoctonia solani. Vegetable Crops Research Bulletin, 67: 81-93.

33- Sneh B., Burpee L. and Ogoshi A. 1991. Identification of Rhizoctonia species. APS Press, Minnesota, USA. 133p.

34- Weindling R. 1932. Trichoderma lignorum as a parasite of other soil fungi. Phytopathology, 32:837–845.

35- Weindling R. and Emerson O.H. 1936. The isolation of a toxic substance from the culture filtrate of Trichoderma. Phytopathology, 26:1068-1072.