کاربرد تلفیقی کودهای شیمیایی و آلی و تأثیر آن بر خصوصیات رشدی چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.) در شرایط آب و هوایی مشهد

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 1، دوره 9، شماره 4 - شماره پیاپی 34، دی 1396، صفحه 960-971   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v9i4.42885

نویسندگان

پرویز رضوانی مقدم^* ؛ قربانعلی اسدی؛ فاطمه رنجبر؛ مهسا اقحوانی شجری؛ روشنک شهریاری

گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

به‌منظور مطالعه اثرات کاربرد جداگانه و تلفیقی کودهای شیمیایی و آلی بر شاخص‌های رشدی گیاه دارویی چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.) ، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و 11 تیمار در سال زراعی 93-1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از 1- کود زیستی میکوریزا، 2-کود دامی (منبع گاوی)، 3- کود شیمیایی (NPK)، 4- ورمی‌کمپوست، 5- شیمیایی+ دامی، 6- شیمیایی+ ورمی کمپوست، 7- شیمیایی+ میکوریزا، 8- دامی+ میکوریزا، 9- ورمی‌کمپوست+ میکوریزا، 10- دامی+ ورمی‌کمپوست+ میکوریزا و 11- شاهد. نتایج نشان داد که بالاترین شاخص سطح برگ، میزان ماده خشک و سرعت رشد محصول به‌ترتیب در تیمارهای کاربرد منفرد کود شیمیایی (89/5)، تلفیق کود دامی+ شیمیایی (9887 کیلوگرم در هکتار) و میکوریزا+ شیمیایی (5/23 گرم بر متر‌مربع در روز) مشاهده شد و کمترین این صفات به‌ترتیب در تیمار شاهد (40/3)، تیمار میکوریزا+ دامی+ ورمی (7618 کیلوگرم هکتار) و تیمار کود دامی (9/16 گرم بر متر‌مربع در روز) به‌دست آمد. نتایج آزمایش نشان داد که بین عملکرد کاسبرگ با ارتفاع گیاه همبستگی مثبت بسیار بالایی وجود دارد. به‌طور‌کلی، نتایج این پژوهش حاکی از آن بود که مصرف تلفیقی کودهای آلی و شیمیایی در مقایسه با کاربرد منفرد منابع کودی، اثرات مثبت بیشتری را بر صفات رشدی چای ترش به همراه داشت. توصیه می‌شود کشت این گیاه به صورت نشاء در گلخانه حداقل سه ماه قبل از کشت در زمین اصلی صورت گیرد. در صورت عدم کشت به صورت نشاء کشت این گیاه در این منطقه توصیه نمی‌گردد.

کلیدواژه‌ها

سرعت رشد محصول؛ شاخص سطح برگ؛ عملکرد کاسبرگ؛ کود زیستی

مراجع

Akanbi, W.B., Olaniyan, A.B., Togun, A.O., Ilupeju, A.E.O., and Olaniran, A. 2009. The effect of organic and inorganic fertilizer on growth, calyx yield and quality of Roselle (Hibiscus sabdariffa L.). American-Eurasian Journal of Sustainable Agriculture 3: 652-657.

Askari, A., and Solangi, M.S. 1995. Autecological studies of exotic plant Roselle (Hibiscus sabdariffa L.), a multipurpose plant, for is introduction and culture. Pakistan Journal of Scientific and Industrial Research 38: 17-21.

Dahmardeh, M. 2013. Effect of mineral and organic fertilizers on the growth and calyx yield of Roselle (Hibiscus sabdariffa L.). African Journal of Biotechnology 11: 10899-10902.

Duke, J.A. 2006. Ecosystematic data on economic plants. Journal of Crude Research 17: 91-110.

Gautam, R.D. 2004. Sorrel-lesser-known source of medicinal soft drink and food in India. Natural Product Radiance 3: 338-342.

Gendy, A.S.H., Said-Al Ahl, H.A.H., and Abeer, M. 2012. Growth, productivity and chemical constituents of Roselle (Hibiscus sabdariffa L.) plants as influenced by cattle manure and biofertilizers treatments. Australian Journal of Basic and Applied Sciences 6: 1-12.

Joven, J., March, I., Espinel, E., Fernandez-Arroyo, S., Rodriguez-Gallego, E., Aragonès, G., Beltran-Debon, R., Alonso-Villaverde, C., Rios, L., Martin-Paredero, V., Menendez, J., Micol, V., Segura-Carretero, A., and Camps, J. 2014. Hibiscus sabdariffa extract lowers blood pressure and improves endothelial function. Molecular Nutrition and Food Research 58: 1374-1378.

Kamboj, V.P. 2000. Herbal medicine. Current Science 78: 35-39.

Kizilkaya, R. 2008. Yield response and nitrogen concentrations of spring wheat (Triticum aestivum L.) inoculated with Azotobacter chroococcum strains. Ecological Engineering 33: 150-156.

Pimentel, D. 1993. Economics and energies of organic and conventional farming. Journal of Agriculture and Environment Ethics 6: 53-60.

Purseglove, J.W. 1968. Tropical Crops: Dicotyledons. Longman Scientific and Technical Press, Harlow, England 719 p.

Sadeghi, A.A., akhsh Kelarestaghi, K., and Hajmohammadnia Ghalibaf, K. 2014. The effects of vermicompost and chemical fertilizers on yield and yield components of marshmallow (Altheae officinalis L.). Journal of Agroecology 6: 42-50. (In Persian with English Summary)

Sanoussi, A., Hadiara, H.S., Yacoubou, B., Benoît, S., Issaka, L., and Mahamane, S. 2011. Yield character variability in Roselle (Hibiscus sabdariffa L.). African Journal of Agricultural Research 6: 1371-1377.

Sarmdnia, G., and Koocheki, A. 2003. Crop Physiology. Jihadeh Daneshgahi Mashhad Press, Mashha, Iran. 400 p. (In Persian)