تعیین دماهای کاردینال جوانه زنی گیاه دارویی کاکوتی چند ساله (Ziziphora clinopodioides Lam. )

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 2، دوره 11، شماره 4 - شماره پیاپی 32، دی 1392، صفحه 543-550   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v11i4.32164

نویسندگان

محمد خیرخواه^* ؛ علیرضا کوچکی؛ پرویز رضوانی مقدم؛ مهدی نصیری محلاتی

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

این آزمایش به منظور بررسی خصوصیات جوانه زنی و تعیین دماهای کاردینال جوانه زنی بذر گیاه دارویی کاکوتی چندساله (Zizizphora clinopodioides Lam) در قالب یک طرح کاملاً تصادفی و با چهار تکرار انجام شد. اثر هشت دمای ثابت (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتیگراد) در شرایط 12 ساعت نور / 12 ساعت تاریکی و با متوسط رطوبت نسبی 60 – 50 درصد در اتاقک رشد بر روی خصوصیات جوانه زنی بذر شامل درصد، سرعت و متوسط زمان جوانه زنی آن به مدت 21 روز مورد مطالعه قرار گرفت و دماهای کاردینال جوانه زنی بذر بر اساس سه مدل خطوط متقاطع، مدل 5 – پارامتری بتا و مدل چند جمله ای درجه 2 برآورد شد. نتایج نشان داد که بذر این گیاه فاقد دورة خواب بوده و اثر دما بر سرعت، درصد و متوسط زمان جوانه زنی معنی دار (01/0p≤) بود. بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی به ترتیب در دمای 20 درجه سانتیگراد با 6/29 درصد و 37/6 تعداد در روز و کمترین متوسط زمان جوانه زنی با 006/0 تعداد در روز مشاهده شد. بیشترین معکوس روز تا50 درصد جوانه زنی (50GD/1) در دمای20 درجه سانتیگراد معادل 4/0 بود. دماهای پایه بین 5 تا 8/5 درجه سانتیگراد، بهینه بین 22 تا 6/22 درجه سانتیگراد و بیشینه بین 5/39 تا 5/40 درجه سانتیگراد در هر سه مدل متغییر بود و اختلاف آنها کمتر از 1 درجه سانتیگراد بود.

کلیدواژه‌ها

جوانه زنی؛ دمای بهینه؛ دمای بیشینه؛ دمای پایه؛ کاکوتی