مطالعه عوامل مؤثر در شکار تله های فرمونی کرم گلوگاه انار، Ectomyelois ceratoniae Zeller

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 5، دوره 30، شماره 3 - شماره پیاپی 33، مهر 1395، صفحه 481-487   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v30i3.45250

نویسندگان

نوید ناصریان¹؛ حسین فرازمند^{* 2}؛ آرمان آوندفقیه²؛ رضا وفایی شوشتری¹

¹دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک

²موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور

چکیده

کرم گلوگاه انار، Ectomyelois ceratoniae Zeller (Lep.: Pyralidae)، مهمترین آفت باغ های انار در ایران است و تله های فرمونی یکی از ابزارهای مطمئن برای پایش جمعیت آن به شمار می‌روند. در این پژوهش، تأثیر عواملی مانند ارتفاع تله، نوع تله، رنگ تله، جهت نصب تله، دز پاسخ، دوام فرمون و میزبان گیاهی بر میزان شکار یک نوع تله‏ی فرمونی در قالب یک طرح بلوک کامل تصادفی با 4 تکرار، در استان لرستان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که تله دلتا، بهترین شکل تله با شکار روزانه 38/0 عدد شب پره نر بود. مقایسه ارتفاع تله‏ها نیز حاکی از مناسب تر بودن ارتفاع 5/1 متری بود، به طوری که این ارتفاع دارای بیشترین میانگین شکار روزانه (20/0 عدد شب پره نر) بود. بررسی رنگ و جهت نصب تله‏های فرمونی نشان داد که رنگ سفید، مناسب ترین رنگ و جهت جنوبی درختان، بهترین سمت نصب تله‏ها می باشد، به طوری که میانگین میزان شکار روزانه تله‏های سفید 28/0 عدد شب پره نر و میانگین شکار روزانه تله های نصب شده در جهت جنوبی درختان 25/0 عدد شب پره نر به دست آمد. با توجه به اطلاعات به دست آمده، مناسب ترین شرایط نصب تله های فرمونی سنتتیک کرم گلوگاه انار، تله‏های سفیدرنگ نوع دلتا و در ارتفاع 5/1 متری و روی پایه‏ چوبی می باشد. مناسب ترین تعداد پخش کننده شبه فرمون، دو عدد و بهترین دوره‏ی زمانی تعویض پخش کننده شبه-فرمون، دو هفته به دست آمد. این اطلاعات می توانند در پایش جمعیت کرم گلوگاه انار مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

آفات انار؛ تله فرمونی؛ فرمون جنسی؛ ردیابی

مراجع

1- Avand-Faghih A. 2007. Efficiency of sex pheromone of Ectomyelois ceratoniae (Lep: Pyralidae) and Euzophera bigella Zeller (Lep.: Pyralidae) in Iran condition, Final report of research project, Iraninan research Institute of Plant Protection, 15 pp. (In Persian with English summary)

2- Baker T.C., Francke W., Millar J.C, Lofstedt C., Hansson B., Du J.W., Phelan P.L., Vetter R.S., Youngman R., and Todd J.L. 1991. Identification and bioassay of pheromone components of carob moth, Ectomyelois ceratoniae zeller, Journal of Chemical Ecology, 17(10): 1973-1988.

3- Barrett B.A. 1995. Effect of synthetic pheromone permeation on captures of male codling moth (Lepidoptera: Tortricidae) in pheromone and virgin female moth-baited traps at different tree heights in small orchard blocks, Journal of Environmental Entomology, 24: 1201–1206.

4- Borden A.B. 1931. Some field observations on codling moth behavior, Journal of Economic Entomology, 22: 1137-1145.

5- Carde R.T., and Elkinton J.S. 1984. Field trapping with attraction methods and interpretation, p. 111-129. In H.E., Hummel, & T.A., Miller. (ed.) Techniques in Pheromone Research, Springer Publication, New York, 465 pp.

6- Fadamiro H.Y. 1996. Influence of stimulus dose and wind speed on the orientation behavior of prostephanus truncatus (Col.: Bostrichidae) to pheromone, Bulletin of Entomological Research, 86: 659-665.

7- Farazmand H. 2011. Comparison of synthetic pheromone traps capture for pomegranate fruit moth, Ectomyelois ceratoniae (Lep.: Pyralidae), Final report of research project, Iranian Research Institute of Plant Protection. Tehran. 31 pp. (In Persian with English summary)

8- Farazmand H. 2012. Studies on population dynamics and regulatory factors of the Carob moth, Ectomyelois ceratoniae (Lepidoptera: Pyralidae) on pomegranate and fig, Final report of research project, Iranian Research Institute of Plant Protection, Tehran. 79 pp. (In Persian with English summary)

9- Filip I. 1986. Breeding zones of the grape moth (Lobesia botrana Den. & Schiff.) in Romania, Probleme de Protectia Plantelor, 14: 25-30.

10- Ghobari H., Goldansaz S.H., and Askari H. 2009. Some affecting factors in pheromone traps catch for Tortrix viridana (Lep.: Tortricidae) in Kordestan region, Journal of Sciences and Technology of Agriculture and Natural Resources, 47: 255-262. (In Persian with English summary)

11- Hillier N.K., Dixon P.L., Seabrook W.D., and Larson D.J. 2002. Field testing of synthetic attractants for male Grapholita libertina (Lep.: Tortricidae), Journal of Canadian Entomology, 34: 657-665.

12- Jafari-Nodooshan A. 2003. Investigation on the possibility of using the natural sex pheromone in flight peak determiation and reduction of pomegranate fruit moth damage, Final report of research project, Agricultural and natural resources research center of Yazd, 40 pp. (In Persian with English summary)

13- Kashkooli A., and Eghtedar A. 1975. The study of pomegranate worm in Fars region, Applied Entomology & Phytopathology Journal, 41: 21-32. (In Persian with English summary)

14- Kermani P. 2010. Evalution of the sex pheromone and monitoring of quince moth, Euzophera bigella Zeller (Lep.: Pyralidae) in quince orchards of Esfahan, MS.c. thesis, Arak Islamic Azad University, 77 pp. (In Persian with English summary)

15- McNally P.S., and Barnes M.M. 1981. Effects of codling moth pheromone trap placement, orientation and density on trap catches, Journal of Environmental Entomology, 10: 22-26.

16- Millar J.G. 1995. Synthesis of 9Z, 11E, 13tetra decatrienal, the Major component of the sex pheromone of the carob moth, Ectomyelois ceratoniae (Lep: Pyralidae), Agricultural and biological chemistry, 554: 2473-2476.

17- Mohammadpour K., Farazmand H., and Avand-Faghih A. 2011. Effect of plant baits, shape and place of trap on the efficiency improvement of pheromone traps for red palm weevil, Rhynchophorus ferrugineus Oliv. (Col.: Dryophthoridae), Journal of Entomological Research, 3(1): 63-72. (In Persian with English summary)

18- Moshiri A., Farazmand H., and Vafaei-Shoushtari R. 2011. The preliminary study of kaolin on damage reduction of pomegranate fruit moth, Ectomyelois ceratoniae (Lep.: Pyralidae) in Garmsar region, Journal of Entomological Research, Vol: 3(2), 163-171. (In Persian with English summary)

19- Rafiei B., Farazmand H., Goldasteh Sh., and Sheikhali T. 2011. Effect of cover kinds of pomegranate fruits for the damage reduction of pomegranate fruit moth, Ectomyelois ceratoniae (Lep.: Pyralidae) in Saveh region, Journal of Entomological Research, 3(1): 11-19. (In Persian with English summary)

20- Rahmani M., Reisolsadat M., and Kelarestani K. 1993. Evaluation of no-chemical control results in reduction of the population of pomegranate fruit moth, Proceeding of the 11th Iranian Plant Protection Congress. Gilan University, Rasht, P. 192. (In Persian with English summary)

21- Rayegan S., Nazemi-Rafi J., Vitzgal P., and Sadeghi A. 2013. Study on seasonal flactuations of Lobesia botrana Lep: Tortricidae) and effect of sexual pheromone concentrations and vitis variety on moths attract in Kordestan region, Journal of Plant Protection, 27(3): 316-323. (In Persian with English summary)

22- Rocchini L.A., Lindgren B.S., and Bennett R.G. 2003. Douglas-fir pitch moth, Synanthedon novaroensis (Lep.: Sesiidae) in north central British Columbia: flight period and the effect of trap type and pheromone dosage on trap catches, Journal of Environmental Entomology, 32(1): 208-213.

23- Shahrokhi M.B., and Zare A. 1994. Effect of collecting and burning of infected fruits in reduction of the population of pomegranate fruit moth, Final report of Research project, Khorasan Agricultural Research Center. 79 pp. (In Persian with English summary)

24- Shakeri M. 2003. Pomegranate pests and diseases. 126 pp. Yazd Tasbih Publication. (In Persian).

25- Sheikhali T., Farazmand H., and Vafaei-Shoushtari R. 2009. Effect of stamens elimination method of pomegranate flowers for the damage reduction of pomegranate fruit moth, Ectomyelois ceratoniae (Lep.: Pyralidae) in Saveh region, Journal of Entomological Research, 1(2): 159-167. (In Persian with English summary)

26- Shojaei M., Esmaeili M., and Najafi M. 1987. The preliminary studies on Pomegranate fruit moth and its integrated control. Proceeding of the 1st study of pomegranate problems in Iran Seminar, Agricultural Faculty of Tehran University, Karaj, P. 149-153. (In Persian)

27- Sukling D.M. 2000. Issues affecting the use of pheromones and other semiochemicals in orchards, Journal of Crop Protection, 19: 677-683.

28- Thwaite W.G., and Madsen H.F. 1983. The influence of trap density, trap height, outside traps and trap design on Cydia pomonella (L.) captures with sex pheromone traps in New South Wales apple orchards, Australian Journal of Entomology, 22: 97–99.