بررسی اثر دامنه وسیع وزن بنه‌ بر رشد و گلدهی زعفران (Crocus sativus L.)

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 3، دوره 10، شماره 3 - شماره پیاپی 37، مهر 1397، صفحه 635-646   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v10i3.32435

نویسندگان

علیرضا کوچکی^{* 1}؛ مهدی نصیری محلاتی¹؛ عبداله ملافیلابی²؛ علی نوروزیان¹

¹گروه زراعت و اصلاح و نباتات، دانشـکده کشـاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.

²گﺮوه زﯾﺴﺖ ﻓﻨﺎوری ﻣﻮاد ﻏـﺬایی، ﻣﻮﺳﺴـﻪ پژوهشی ﻋﻠـﻮم و ﺻـﻨﺎﯾﻊ ﻏﺬایی، اﯾﺮان

چکیده

به­منظور بررسی اثر دامنه وسیع وزن بنه بر رشد و گلدهی زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 91-1390 انجام شد. ده وزن بنه شامل کمتر از 2، 1-1/2، 10-1/6، 12-1/10، 14-1/12، 16-1/14، 18-1/16، 20-1/18، 24-1/20 و بیشتر از 24 گرم زعفران به عنوان تیمار مدنظر قرار گرفتند. فاکتورهای مورد مطالعه شامل تعداد و وزن تر گل، وزن تر و خشک کلاله، درصد بنه‌های فاقد گل در گروه­های مختلف وزنی، بنه‌های یک، دو، سه و چهار گل و بیشتر، تعداد کل بنه تولیدی دختر، تعداد بنه‌های تولید شده دختری در گروه­های وزنی کمتر از 4، 8-4، 12-8 و بیشتر از 12 گرم بودند. نتایج نشان داد که اثر دامنه وسیع وزن بنه بر تمامی صفات مورد مطالعه زعفران در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. بیشترین تعداد گل برای وزن بنه بیشتر از 24 گرم برابر با 000/300/1 گل در هکتار تولید شد. 34/99 درصد بنه‌های کمتر از 2 گرم فاقد گل­آوری بودند. بنه‌های 16 گرم به بالا توان گل­آوری نداشته و بنه‌های 1/20 تا 24 گرم و بیشتر از 24 گرم از بالاترین تعداد 3 و 4 گل و بیشتر برخوردار بودند. بیشترین عملکرد خشک کلاله نیز به همین تیمارها تعلق داشت که این برتری نسبت به تیمار وزن بنه 1/6 تا 10 گرم، 75 درصد افزایش داشت. کمترین و بیشترین تعداد بنه‌های دختری تولید شده به­ترتیب مربوط به وزن کمتر از 2 گرم با 63000 بنه، بیشتر از 24 گرم به تعداد 000/550/25 بنه در هکتار بود و وزن­های 16-1/14 گرم و کمتر از 2 گرم به­ترتیب با 115 و 25 عدد بنه دختری کمتر از 4 گرم و وزن­های بیشتر از 24 و 1/10 تا 12 گرم بیشترین و کمترین بنه‌های 8-4 گرم را به خود اختصاص دادند. بیشترین بنه‌های 8 تا 12 گرم و بیشتر از 12 گرم مربوط به وزن بنه بیشتر از 24 گرم و کمترین آن­ها به وزن کمتر از 2 گرم و 1/2 تا 6 گرم اختصاص داشت.

کلیدواژه‌ها

کلمات کلیدی: زعفران؛ کلاله خشک؛ کلاله تر؛ بنه دختری و تعداد گل

مراجع

Arslan, N., Gubruz, B., Dpek, A., Ozcan, S., Sarthan, E., Daeshian, A.M., and Moghadassi, M.S. 2006. The effect of corm size and different harvesting times on saffron (Crocus sativus L.) regeneration. Proceedings of the 2nd International Symposium on Saffron Biology and Technology. 28-30 October, Mashhad, Iran p. 113-117.

Badiyala, D., and Soroeh, K. 1997. Effect of seed corm size and planting geometry on saffron (Croucs sativus L.) under dry temperate conditions of Himachal Pradesh. Iranian Journal of Perfumer 41: 147-169. (In Persian with English Summary)

Benabaji, M.H., Mokhtarian, A., and Tavakoli- Kakhki, H. 2012. The effects of Plant density and corms size on saffron (Crocus sativus L.) corm production in nursery. In: 4th International Saffron Symposium. October 22-25. Kashmir, India.

Caballero-Ortega, H., Pereda-Miranda, R., Riveron-Negrete, L., Hernandez, J.M., Medecigo-Rios, M., Castillo-Villanueva, A., and Abdullaev, F.I. 2000. Chemical composition of saffron (Crocus sativus L.) from four countries. ISHS Acta Horticulturae 650. 1st International Symposium on Saffron Biology and Biotechnology, Spain, Albacete p. 321-326.

Daneshvar, M.H., and Jamalpure, Z. 2012. Study of corm size and planting depth effectiveness on flowering index and leaf number of saffron (Crocus sativus L.) in Mollasani (Khouzestan) climatic condition, Iran. In: 4th International Saffron Symposium. October 22-25, Kashmir, India.

De Mastor, G., and Ruta, C. 1993. Relation between corm size and saffron (Crocus sativus L.) flowering. Acta Horticulture 344: 510-517.

Ghasemi-Rooshnavand, R., Hashemiyeh, M., and Afzalian, M. 2009. Planting, conservation and harvesting stages of saffron. Yazd Agriculture Organization, Iran 132, P33. (In Persian)

Gowhar, A., Nehvi, F.A., Ameetue, A., Naseeri, S., Igbal, A.M., and Sammer, R. 2012. Effect of corm size and weight on daughter corm for motion in saffron (Crocus sativus L.). In: 4th International Saffron Symposium. October 22-25. Kashmir, India.

Hemmati-Kakhki, A., and Hosseini, M. 2003. A review: An saffron researches in institute of research for developing technology. Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Mashhad, Iran. (In Persian)

Hosseinzadeh, H., and Sadeghnia, H.R. 2005. Safranal: a constituent of Crocus sativus (saffron), attenuated cerebral ischemia induced oxidative damage in rat hippocampus. Journal of Pharmacy and Pharmaceutical, Science 8(3): 394-399.

Jihad Keshavarzi Khorasan Razavi. 2012. Report on agronomic research for saffron. (In Persian)

Kafi, M., Rashed Mohassel, M.H., Koocheki, A., and Mollafilabi, A. 2002. Saffron: Production and Processing. Ferdowsi University of Mashhad Publication, Mashhad, Iran 244 pp. (In Persian)

Kaushal, S.K., and Upaadhyay, R.G. 2002. Studies on variation in corm size and effect on corm production and flowering in saffron (Crocus sativus L.) under mid-hill conditions of Himachal Pradesh. Research on Crops 3: 126-128.

Koocheki, A., Soltani, A., and Azizi, M. 1997. Plant Eco-physiology. Iranian Academic Center for Education, Culture and Research, Mashhad, Mashhad, Iran. (In Persian)

Kumar, R., Virendra, S., Kivan, D., Sharma, M., Singh, M.K, and Ahuya, P.S. 2009. State of art saffron (Crocus sativus L.) agronomy, a comprehensive review. Food Reviews International 25: 44-85.

Maggi, L., Carmona, M., zalacain, A.D., K anakis, C., Anastasaki, E.A., Tarantilis, P.G., Polissiou, M.L., and Alonso, G. 2010. Changes in saffron volatile profile according to its storage time. Food Research International 43: 1329-1334.

Mana, K.R. 2003. Growing saffron the world, As most expensive spice. New Zealand. In: Statute for Crop and Food Research Ltd a Crown Research Institute.

Mashayekhi, K., Soltani, A., and Kamkar, B. 2006. The relationship between corm weight and total flower and leaf numbers in saffron. Proceedings of the 2nd International Symposium on Saffron Biology and Technology. Mashhad, Iran 28-30 October, p. 93-96.

Mc Gimpsy, J.A., Douglas, M.H., and Wallace, A.R. 1997. Evaluation of saffron (Crocus sativus L.) production in New Zealand. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science 25: 159-168.

Mohammad-Abadi, A.A., Rezvani Moghaddam, P., and Sabori, A. 2006. Effect of plant distance on flower yield and qualitative and quantitative characteristics of forage production of saffron (Crocus sativus L.) in Mashhad conditions. Proceedings of the 2nd International Symposium on Saffron Biology and Technology. Mashhad, Iran 28-30 October, p. 151-153.

Molina, R.V., Renav-Morata, B., Nevauer, S.G., Garcia-Lusi, A., and Guardioal, Y.L. 2010. Green house saffron culture temperature effects on flower emergence and regenerative growth the plants. Acta Horticulturae 850: 91-94.

Molina, R.V., Valero, M., Navarro, Y. J., Guardiola, L., and Garcia-Luice, A. 2005. Temperature effects on flower formation in saffron (Crocus sativa). Scientia Horticulture 103: 361-379.

Mollafilabi, A. 2012. Effect of extensive range of corm weight on yield components and Flowering characters of saffron (Crocus sativus L.) under greenhouse conditions. In: 4th International Saffron Symposium. October 22-25. Kashmir, India.

Mollafilabi, A., and Shoorideh, H. 2009. The new methods of saffron production. The 4th National Festival of Saffron, Khorasan- Razavi, 27-28 October, Mashhad, Iran. (In Persian)

Nassiri Mahallati, M., Koocheki, A., Boroumand Rezazade, Z., and Tabrizi, L. 2008. Effect of corm size and storage Period on allocation of assimilates in different parts of saffron Plant (Crocus sativus L.). Iranian Journal of Field Crops Research 5(1): 155-166. (In Persian with English Summary)

Omidbaigi, R., Betti, G., Sadeghi, B., and Ranezani, A. 2002. Influence of the bulb weight on the productivity of saffron (Crocus sativus L.) results of a cultivation study on Khorasan (Iran). Journal of Medicinal and Spice Plant 7: 38-40. (In Persian with English Summary)

Pandy, D., and Srivastava, R.P. 1979. A note on the effect of size of corms on the sprouting and flowering of saffron. Progressive Horticulturae 6: 89-92.

Ramezani, A. 2000. Study the effects of corm weight on saffron yield at Neyshabour condition. PhD Thesis in Agronomy (Crop Ecology), Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran. (In Persian)

Rashed-Mohassel, M.H., Hemmati-Kakhi, A., Bagheri, A.R., and Sadehi, B. 1991. The mission report of Iranian experts to Spain. IROST, Mashhad Center. Mashhad, Iran. (In Persian)

Rezvani Moghaddam, P., Khorramdel, S., Shabahang, J., and Amin Ghafouri, A. 2013. Evaluation of planting method, corm weight and density on growth characteristics and yield of saffron (Crocus sativus L.). Journal of Agroecology 3(1): 52-68. (In Persian with English Summary)

Sadeghi, B. 1993. Effect of corm weight on saffron flowering. IROST, Mashhad Center. Mashhad, Iran. (In Persian)

Sadeghi, B. 2012. Effect of corm weight on saffron (Crocus sativus L.) flowering (Research II). In: 4th International Saffron Symposium. October 22-25, Kashmir, India.

Singh, C., Ram, G., and Kaul, B.L. 1994. Saffron studies in Kishtwar: effect of corm size at planting on control production and flowers yield in saffron (Crocus sativus L.). Indian Perfumer 38: 82-84.

Siracusa, L., Gresta, F., Avola, G., Lombardo, G.M., and Ruberto, G. 2010. Influence of corm provenance and environmental condition on yield and apocarotenoid profiles in saffron (Crocus sativus L.). Journal of Food Composition and Analysis 23(5): 394-900.