ارزیابی اثر افزودن عصاره الکلی گیاهان دارویی آویشن شیرازی و سرخارگل به جیره بر عملکرد، خصوصیات لاشه، فراسنجه‌های بیوشیمیایی خون و وضعیت ایمنی جوجه‌های گوشتی

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 6، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 41، فروردین 1399، صفحه 75-86   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v12i1.70937

نویسندگان

رضا فرخ نیا؛ فرید مسلمی پور^* ؛ شهریار مقصودلو؛ فرزاد قنبری

گروه علوم دامی،دانشکده کشاورزی،دانشگاه گنبدکاووس، گنبد کاووس، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی اثر افزودن عصاره الکلی گیاهان دارویی سرخارگل و آویشن به جیره بر عملکرد، صفات لاشه و همچنین فراسنجه‌های بیوشیمیایی خون و وضعیت ایمنی جوجه‌های گوشتی بود. تعداد 160 قطعه جوجه یک روزه گوشتی سویه راس- 308 (نر و ماده به تعداد مساوی) د قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تیمار با چهار تکرار و هر تکرار ده قطعه، تقسیم شده و پرورش یافتند. طول مدت تحقیق، 42 روز بود که به سه دوره پرورشی آغازین (10-1 روزگی)، رشد (23-11 روزگی) و پایانی (42-24 روزگی) تقسیم شد که تیمارهای آزمایشی از ابتدای دوره اعمال شدند. تیمارهای آزمایشی شامل 1- شاهد (جیره پایه(، 2- افزودن 2/0 درصد عصاره آویشن به جیره پایه، 3- افزودن 2/0 درصد عصاره سرخارگل به جیره پایه و 4- افزودن مخلوط 2/0 درصد عصاره آویشن و 2/0 درصد عصاره سرخارگل به جیره پایه بودند که از روز اول به جوجه‌ها تغذیه شدند. خوراک مصرفی، وزن زنده و ضریب تبدیل غذایی جوجه‌ها به صورت هفتگی ثبت شد. در پایان دوره پرورش، یک پرنده نر از هر تکرار آزمایشی جهت خون‌گیری و تجزیه لاشه کشتار شدند. نتایج نشان داد که اثر تیمارها بر مصرف خوراک و افزایش وزن زنده جوجه‌ها در کل دوره معنی‌دار نبود. ضریب تبدیل خوراک جوجه‌ها به طور معنی‌دار تحت­ تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت. به طوری که بهترین آن در گروه شاهد و بدترین آن در گروه سرخارگل بود. ویژگی‌های لاشه و وزن اندام‌های داخلی جوجه‌ها تحت ­تأثیر تیمارها قرار نگرفت. اثر تیمارهای آزمایشی بر عیار آنتی‌بادی علیه بیماری­های نیوکاسل و آنفولانزا در جوجه‌ها معنی‌دار بود. کمترین آنتی‌بادی علیه نیوکاسل و بیشترین آنتی‌بادی علیه آنفولانزا در گروه آویشن مشاهده شد. افزودن عصاره­های آویشن و سرخارگل به جیره باعث افزایش وزن در وزن غده بورس فابریسیوس جوجه‌ها نسبت به شاهد شد ولی بر وزن طحال تأثیری نداشت. افزودن عصاره­های آویشن و سرخارگل باعث کاهش چشم‌گیر غلظت تری‌گلیسریدها و VLDL خون جوجه‌ها شد. تیمارهای آزمایشی تأثیر معنی‌دار بر تراکم گلبول‌های سفید خون شامل لنفوسیت‌ها، نوتروفیل‌ها و ائوزینوفیل‌ها نداشتند. به طور کلی، افزودن عصاره­های آویشن و سرخارگل به جیره جوجه‌های گوشتی تأثیر معنی‌دار بر شاخص‌های عملکردی و ویژگی‌های لاشه نداشت، ولی باعث افزایش عیار آنتی‌بادی علیه آنفولانزا و کاهش سطح لیپیدهای خون شد.

کلیدواژه‌ها

ایمنی؛ جوجه گوشتی؛ چربی‌های خون؛ رشد؛ گیاهان دارویی

مراجع

1. Alçiçek, A., M. Bozkurt, and M. Çabuk. 2003. The effect of an essential oil combination derived from selected herbs growing wild in Turkey on broiler performance. South African Journal of Animal Science, 33 (2): 89-94.

2. Al-Kassie, G.A.M. 2009. Influence of two plant extracts derived from thyme and cinnamon on broiler performance. Pakistan Veterinarian Journal, 29 (4): 169-173.

3. Allen, P.C. 2003. Dietary supplementation with Echinacea and development of immunity to challenge infection with coccidian. Animal and Natural Resources Institute, 91: 74-78.

4. Bauer, R. 1996. Echinacea drugs, effects and active ingredients. Zeitschrift Fur ArztlicheFortbildung, 90: 111-115.

5. Chen, H.L., D.F. Li, B.Y. Chang, L.M. Cong, J.D. Dai, and G.F. Yi. 2003. Effects of Chinese herbal polysaccharides on the immunity and growth performance of young broiler. Poultry Science, 82: 364-370.

6. Christake, E., P. Paneri, I. Giannenas, M. Papazahariadou, N.A. Botsoglou, and A.B. Spais. 2004. Effect of mixture of herbal extract on broiler chicken infected with eimeriatenella. Animal Research, 53: 137-144.

7. Debersac, P., M.F. Vernevaut, M.J. Amiot, M. Suschetet, and H. Siess. 2001. Effects of water-soluble extract of thyme and it's purified component in rat liver. Food and Chemical Toxicology, 29: 109- 117.

8. Donaldson, W.E. 1985. Lipogenesis and body fat in chickens. Poultry Science, 64: 1199-1204.

9. Elson, C.E. and Y.G. Yu. 1994. The chemoprevention of cancer by mevalonate-derived constituents of fruits and vegetables. Journal of Nutrition, 124: 607-14.

10. Griffin, D.E. and W.J. Bellini. 2002. Measles virus. In: Knipe DM and Howley PM (Eds.). Fields virology. 4thedn., Philadelphia: Lippincott, Williams and Wilkins, Pp. 1267-312.

11. Jamroz, D., J. Wertlecki, A. Orda, A. Wiliczkiewicz, and J. Skorupińska. 2003. Influence of phatogenic extracts on gut microbial status in chickens. In: Proceedings of 14th European Symposium on Poultry Nutrition, August, Lillehammer, Norway, 176p.

12. Jouri, M.H. and M. Mahdavi. 2010. Practical determining of pasture plants. 1stedition, Ayizh Publication, Tehran, Iran, 436p (In Persian).

13. Kondera, E., A. Dmowska, M. Rosa, and M. Witeska. 2012. The effect of bleeding on peripheral blood and head kidney hematopoietic tissue in common carp (Cyprinuscarpio). Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 36 (2): 169-175.

14. Lee, K., H. Everts, and A.C. Beyen. 2003. Dietary carvacrol lowers body gain but improves feed conversion in female broiler chickens. Journal of Applied Poultry Research, 12: 394-399.

15. Lopez-Bote, C.J., J.I. Gray, E.A. Gomaa, and C.J. Flegal. 1998. Effect of dietary administration of oil extracts from rosemary and sage on lipid oxidation in broiler meat. British Poultry Science, 39: 235-240.

16. Luettig, B., C. Steinmüller, G.E. Gifford, H. Wagner, M. and L. Lohmann-Matthes. 1989. Macrophage activation by the polysaccharide arabinogalactan isolated from plant cell cultures of Echinacea purpurea. Journal of the National Cancer Institute, 81(9): 669-75.

17. Mohan, B.R., R. Kadirvel, and M. Bhaskaran. 1996. Effect of prebiotic supplementation on growth nitrogen utilization and serum factors in broilers. Poultry Science, 37: 395-401.

18. Mozaffarian, V. 1986. Glossary of Iran’s plants. 1st edition, Farhang-e-Moaaser Publication, Tehran, Iran, 173p (In Persian).

19. Najafi, P. and M. Torki. 2010. Performance, blood metabolites and immunocompetence of broiler chicks fed diets included essential oils of medicinal herbs. Journal of Animal and Veterinary Advances, 9: 1164-1186.

20. Nasiroleslami, M. and M. Torki. 2010. Including essential oils of Echinacea purpurea and thyme to diet and evaluating performance of laying hens, white blood cell count and egg quality characteristics. Journal of Advances in Environmental Biology, 4 (3): 341-345.

21. Nourizadeh, A., T. Mirzapor, K. Ghasemi, and M. Razavi. 2004. Antibacterial properties of spearmint, thyme, licorice, pennyroyal, camomile and serviceberry. Daneshvar Pezeshki, 52: 67-72 (In Persian).

22. Ocak, N., G. Erener, F. Burak, M. Sungu, A. Altop, and A. Ozmen. 2008. Performance of broilers fed diets supplemented with dry peppermint (Menthapiperita L.) or thyme (Thymus vulgaris L.) leaves as growth promoter source. Czech Journal of Animal Science, 53(4): 169-175.

23. Rahimi, S., Z. TeymouriZadeh, M.A. KarimiTorshizi, R. Omidbaigi, and H. Rokni. 2011. Effect of the three herbal extracts on growth performance, immune system, blood factors and intestinal selected bacterial population in broiler chickens. Journal of Agriculture Science and Technology, 13: 527-539.

24. Rojhan, M.S. 2000. Drugs and herbal medicine. 1stedition Alavi Publication, Tehran, Iran, 311p (In Persian).

25. RoustaeAlimehr, M., B. GhahramaniZahraei, and M. HaghighianRudsari. 2012. Effect of Echinacea purpurea extract on performance, cellular and humoral immune responses of broiler chickens. Iran Veterinary Journal, 9 (2): 60-70 (In Persian).

26. Sarica, S., A. Ciftci, E. Demir, K. Kilinc, and Y. Yıldırım. 2005. Use of an antibiotic growth promoter and two herbal natural feed additives with and without exogenous enzymes in wheat based broiler diets. South African Journal of Animal Science, 35: 61-72.

27. Schulte, K.E., G. Rucker, and J. Perlick. 1967. The presence of polyacetylene compounds in Echinacea purpureaand Chinaceaangustifolia DC. Arzneimittel forschung, 17: 825-829

28. Seemnan, P., D. Cheng, and G.F. Iies. 1973. Structure of membrane holes in, osmotic and saponin hemolysis. Journal of Cell Biology, 56: 519 - 27.

29. Thakar, N.M., D.M. Chairmam, A.R. McElroy, C.L. Novak, and R.L. Link. 2004. Pharmacological screening of some medicinal plants as antimicrobial and feed additives. MSc Thesis. Department of Animal Science. Virginia Polytechnic Institute and State University, Blacksburg, Virginia USA, 73p.