شته‌های گال‌زای صنوبر در استان خراسان رضوی با معرفی دو گونه جدید برای فون ایران

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 4، دوره 32، شماره 2 - شماره پیاپی 40، تیر 1397، صفحه 221-229   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v32i2.70787

نویسندگان

اکرم نجمی^* ؛ حسین صادقی نامقی؛ لیدا فکرت

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

شته‌های جنس Pemphigus Harting (Hemiptera: Aphididae: Eriosomatinae) از مهم‌ترین شته‌های گال‌زای درختان صنوبر به شمار می‌روند. علی‌رغم اهمیت اقتصادی خسارت شته های گالزا روی درختان صنوبر، تاکنون مطالعه اختصاصی برای معرفی آنها انجام نشده است. در بررسی‌هایی که در بهار 1396 بر روی درختان صنوبر استان خراسان رضوی صورت گرفت، تعداد 9 گونه شته گال‌زا از روی درختان صنوبر به شرح زیر جمع‌آوری و شناسایی شدند:
Pemphigus borealis Tullgren, 1909*; P. bursarius Linnaeus, 1758*; P. immunis Buckton, 1896; P. passeki Börner, 1952**; P. populi Courchet, 1879*; P. populinigrae Schrank, 1801**; P. protospirae Lichtenstein, 1885*; P. spyrothecae Passerini, 1856*; P. vesicarius Passerini, 1861.
در بین گونه‌های شته جمع‌آوری شده، گونه‌هایی که با یک ستاره و دو ستاره مشخص شده‌اند به ترتیب برای اولین بار از خراسان رضوی و ایران گزارش می شوند.

کلیدواژه‌ها

بندپایان؛ حشرات گال زا؛ درختان صنوبر؛ فون شته ها؛ ایران

مراجع

1- Abrahamson W. G., and Weis A. E. 1987. Nutritional ecology of arthropod gall makers. p. 235-258. In F. Slansky, Jr. & Rodriquez, J. G.(ed.) Nutritional ecology of insects, mites, spiders & related invertebrates. John Wiley & Sons Press, New York.

2- Alleyne E. H., and Morrison F. O. 1977. Some Canadian poplar aphid galls. The Canadian Entomologist, 109(3): 321-328

3- Blackman R.L., and Eastop V.F. 1989. Aphids on the World's Crops: an Identification Guide. A Wiley. New York.

4- Blackman R.L., and Eastop V.F. 2000. Aphids on the World's Crops: an Identification and Information Guide, Second ed., Wiley Publication, New York.

5- Blackman R.L., and Eastop V.F. 2011. Aphids on the World’s Plants. http://www.aphidsonworldsplants.info. Visited: 2017/11/25.

6- Buga S. V., Zhorov D. G., Leshchinskaya N. V., and Stekolshchikov A. V. 2016. Aphids of the family Eriosomatidae (Insecta: Homoptera) in Belarus, Zoosystematica Rossica, 25(2): 226–232

7- Chang G., and Zhong T. 1979. Five new species of Pemphigus H. from China. Acta entomologica sinica 22: 324-332.

8- Foster W.A. 1975. A new species of Pemphigus Hartig from Western Europe. Journal of Entomology, 44: 255-263.

9- Ghafouri-Moghaddam M., Lotfalizadeh H., and Rakhshani E. 2014. A survey on hyperparasitoids of the poplar spiral gall aphid, Pemphigus spyrothecae Passerini (Hemiptera: Aphididae) in Northwest Iran. Journal Crop Protection, 3(3): 369-376

10- Hałaj R., and Osiadacz B. 2013. European gall-forming Pemphigus (Aphidoidea: Eriosomatidae), Zoologischer Anzeiger, 252: 417-423.

11- Harris K.F., and Maramorosch K. 1980. Vectors of Plant Pathogens. Academic Press, New York-London.

12- Hasanshahi G. H., Jahan F., Abbasipoor H., and Japoshvili G. 2013. The first report of Protaphelinus nikolskajae (Yasnosh, 1963) (Chalcidoidea: Aphelinidae) parasitoid of Pemphigus immunis popular aphid from Iran. Journal of Plant Protection, 28(2): 274-276. (In Persian).

13- Ignoffo C.M., and Granovsky A.A. 1961. Life history and development of Mordwilkoja vagabonda (Homoptera: Alphididae) on Populus delfiodes. Annals of the Entomological Society of America, 54:486-499.

14- Meyer J. 1987. Plant galls and gall inducers. Berlin & Stuttgart: Borntraeger.

15- Mortazavi Z. S., Sadeghi H., Aktac N., Depa Ł., and Fekrat L. 2015. Ants (Hymenoptera: Formicidae) and their aphid partners (Homoptera: Aphididae) in Mashhad region, Razavi Khorasan Province, with new records of aphids and ant species for Fauna of Iran. HALTERES, 6: 4-12.

16- Osiadacz B., and Hałaj R. 2014. First records of gall-inducing aphid Pemphigus populi (Hemiptera: Aphidoidea, Eriosomatidae) in Poland with gall-based key to Central and North European species of the genus. Entomologica Fennica, 25: 16-25.

17- Pashchenko N.F. 1988. Suborder Aphidinea – aphids. In: Lehr, P.A. (ed.) Keys to the Identification of Insects of the Soviet Far East Vol. 2, Hemiptera and Heteroptera. 'Nauka', Leningrad, pp.546-686.

18- Redfern M. 1992. What are galls? Cecidology 7: 81-83.

19- Rezwani A. 2004. Aphids on Trees & Shrubs in Iran. Plant pests & diseases research Institute. Tehran.

20- Sadeghi S. E., Assareh M. H., and Tavakoli M. 2009. Oak gall wasps of Iran. Research Institute of forest and rangelands. Tehran.

21- Tarasi J., Sadeghi S. E., and Moradi P. 2007. Study and comparing of density of spiral gall aphid, Pemphigus spirothecae (Hom. Pemphigidae) on ten clones of black poplar, Populus nigra and its natural enemies in Zanjan province. Pajouhesh & sazandegi No77 pp: 130-134. (In Persian with English abstract)

22- Tseng S., and Tao C.C. 1936. New Chaitophorus spp. Entomology Phytopathology, 4: 120-176.

23- Urban J. 2002. Occurrence, development and natural enemies of Pemphigus spyrothecae (Homoptera, Pemphigidae), Journal of Forest Science, 48(6): 248–270.

24- Wool D. 1984. Gall-forming aphids. In T.N Ananthakrishnan (ed.), Biology of gall Insect. pp. 11-58. Oxford & IHB Publ. Co., India.