اثر سطوح مختلف نیتروژن بر عملکرد، محتوای نیترات، عملکرد اسانس و برخی صفات فیزیولوژیکی چهار رقم ریحان

علوم باغبانی

مقاله 8، دوره 34، شماره 2 - شماره پیاپی 46، شهریور 1399، صفحه 285-301   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v34i2.83778

نویسندگان

فرج مویدی^{* 1}؛ سجاد کردی²؛ علی اشرف مهرابی³؛ سهیلا دست برهان⁴

¹گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسولامی واحد خرم آباد، خرم آباد، ایران

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد، خرم آباد، ایران

³گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

⁴دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز، ایران

چکیده

به منظور ارزیابی عملکرد، محتوای نیترات، عملکرد اسانس و برخی صفات فیزیولوژیکی چهار رقم ریحان، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در زمان در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی خرم آباد اجرا گردید. فاکتور اول آزمایش شامل ارقام مختلف ریحان (O. basilicum var. Italian Large Leaf،O. basilicum var. Mobarakeh ،O. basilicum var. Sweet Thai و O. basilicum var. Cinnamon)، فاکتور دوم کاربرد کود شیمیایی نیتروژن (اوره) در سه سطح شاهد (عدم کاربرد کود نیتروژن)، 100 کیلوگرم در هکتار و 200 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی اوره و فاکتور سوم برداشت گیاه ریحان در 3 سطح شامل برداشت اول، برداشت دوم و برداشت سوم بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که در رقمItalian Large Leaf  با کاربرد 200 کیلوگرم در هکتار اوره در برداشت دوم بیشترین میزان عملکرد خشک و نیترات حاصل شد. کمترین تعداد شاخه جانبی، درصد برگ، کلروفیل b و عملکرد اسانس متعلق به رقمMobarakeh  بود. بیشترین و کمترین عملکرد اسانس به ترتیب به تیمارهای 100 کیلوگرم در هکتار اوره و شاهد مربوط بود. بر اساس نتایج این تحقیق، رقم Italian Large Leaf به همراه کاربرد 100 کیلوگرم در هکتار اوره برای دستیابی به رشد و عملکرد کمی و کیفی قابل قبول ریحان تحت شرایط آب و هوایی خرم آباد توصیه می­گردد.

کلیدواژه‌ها

اوره؛ رنگیزه‌های فتوسنتزی؛ ریحان؛ وزن خشک؛ اسانس

مراجع

1- Abedi M.H., Seghatoleslami M.J., and Mousavi S.G.R. 2014. Effect of irrigation interval and nitrogen fertilizer on yield and yield components of Basil (Ocimum basilicum L.) in Birjand region. Agroecology Journal, 5(4): 342-349. (in Persian with English abstract)

2- Afzali, S.F., and Elahi R. 2014. Measuring nitrate and nitrite concentrations in vegetables, fruits in Shiraz. Journal of Applied Sciences and Environmental Management, 18(3): 451-457.

3- Biesiada, A., and Kus A. 2010. The effect of nitrogen fertilization and irrigation on yielding and nutritional status of sweet basil (Ocimum basilicum L.). Acta Scientiarum Polonorum, 9: 3-12.

4- Chezgi, M., Chalavi V., and Akbarpour V. 2017. The effect of organic and chemical nitrogen fertilizers on the yield and qualitative characteristics of two basil cultivars. Journal of Crop Production and Processing, 8(1): 29-44. (in Persian with English abstract)

5- El Gendy A.G., El Gohary A.E., Omer E.A., Hendawy S.F., and Hussein M.S. 2015. Effect of nitrogen and potassium fertilizer on herbage and oil yield of chervil plant (Anthriscus cerefolium L.). Industrial Crops and Products, 69: 167-174.

6- Jahan M., Amiri M.B., Dehghanipour F., and Tahami M.K. 2013. The effects of biofertilizers and winter cover crops on essential oil production and some agroecological characteristics of Basil (Ocimum basilicum L.) in an organic farming system. Iranian Journal of Field Crops Research, 10(4): 751-763. (in Persian with English abstract)

7- Karami S., Hadi H., Tajbakhsh-Shishavan M., and Modarres-Sanavy A.M. 2017. Effect of different levels of nitrogen and zeolite on chlorophyll content, quantity and quality of amaranth forage under deficit irrigation stress. Crops Improvement, 20(1): 67-84. (in Persian with English abstract)

8- Kordi S. 2017. Evaluation of quantitative and qualitative characteristics of forage maize (Zea mays L.) and sweet basil (Ocimum basilicum L.) under nitrogen fertilizers (biological, chemical and integrated) in additive intercropping. Ph.D. Thesis, Faculty of Agriculture, University of Tabriz. (in Persian with English abstract)

9- Kordi S., Shafagh-Kolvanagh J., Zehtab-Salmasi S., and Daneshvar M. 2018. Response of yield and some physiological traits of sweet basil affected by different nitrogen sources under intercropping with corn. Iranian Journal of Field Crop Science, 49(2): 185-198. (in Persian with English abstract)

10- Lichtenthaler H.K. 1987. Chlorophylls and cartenoides: Pigments of photosynthetic bimembranes. Methods in Enzymology, 148: 350-382.

11- Mahfouz S.A., and Sharaf-Eldin M.A. 2007. Effect of mineral vs. biofertilizer on growth, yield, and essential oil content of fennel (Foeniculum vulgare Mill.). International Agrophysics, 21: 361-366.

12- Marschner H. 2012. Mineral Nutrition of Higher Plants. 3rd Ed. Academic Press, London.

13- Motaghian A., Pirdashti H., Akbarpour V., Serajpour G., Yaghobi-Khanghahi M., and Shariatnezhad S. 2014. Evaluation of yield Basil (Ocimum basilicum L.) and sesame (Sesamum indicum L.) in different intercropping combinations by competitive indices. Agroecology Journal, 5(3): 243-254. (in Persian with English abstract)

14- Nicoletto C., Santagata S., Bona S., and Sambo P. 2013. Influence of cut number on qualitative traits in different cultivars of sweet basil. Industrial Crops and Products, 44: 465-472.

15- Omidbaigi R. 2006. Production and Processing of Medicinal Plants. 4th Ed. Astan Ghods Razavi Press, Mashhad, Iran, 397 p. (in Persian)

16- Rezaei-Moadab A., Nabavi-Kalat S.M., and Sadrabadi-Haghighi R. 2014. The effect of vermicompost and biological and chemical fertilizers on growth yield and essence of basil (Ocimum basilicum L.) in the Mashhad weather conditions. Agroecology Journal, 5(4): 350-362. (in Persian with English abstract)

17- Roy R.N., Finck A., Blair G.J., and Tandon H.L.S. 2006. Plant Nutrition for Food Security. A guide for integrated nutrient management. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, Italy, 348 p.

18- Salem, M.A., Al-Zayaneh W., and Abdul-Jaleel C. 2010. Effects of compost interactions on the alterations in mineral biochemistry growth, tuber quality and production of Solanum tubersum. Frontiers of Agricultural in China, 4(2): 170-174.

19- Sareer O., Bernstein N., Ahmad S., and Umar S. 2016. Genetic, developmental and temporal variability in nitrate accumulation and nitrate reductase activity in medicinal herb Andrographis paniculata. Pedosphere, 26(6): 839-847.

20- Singh M., Khan M.M.A., and Naeem M. 2016. Effect of nitrogen on growth, nutrient assimilation, essential oil content, yield and quality attributes in Zingiber officinale Rosc. Journal of the Saudi Society of Agricultural Sciences, 15: 171-178.

21- Tahami-Zarandi S.M.K., Rezvani-Moghadam P., and Jahan M. 2014. Evaluation the effects of organic, biological and chemical fertilizers on morphological traits, yield and yield components of basil (Ocimum basilicum L.). Iranian Journal of Field Crops Research, 12(4): 543-553. (in Persian with English abstract)

22- Waezzadeh M., Nadery M.R., and Golabady M. 2010. Effect of different nitrogen fertilizer levels on yield and nitrate accumulation rate in tuber of two potato varieties in Isfahan region (Faridan). M.Sc. Thesis, Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan). (in Persian with English abstract)