تأثیر تراکم کاشت شاهدانه (Cannabis sativa L.) بر دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 12، دوره 32، شماره 4 - شماره پیاپی 42، دی 1397، صفحه 593-605   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v32i4.70982

نویسندگان

جمشید سامانی‌پور؛ سهراب محمودی؛ علی رضا صمد زاده؛ حسین حمامی^*

دانشگاه بیرجند

چکیده

به منظور بررسی اثر تراکم کاشت شاهدانه (Cannabis sativa L.) بر دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز در منطقه بیرجند، آزمایشی به صورت فاکتوریل دو عاملی و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 24 تیمار و 3 تکرار در سال 1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند انجام شد. عامل اول تراکم در دو سطح 8 و 16 بوته در متر مربع شاهدانه و عامل دوم تداخل علف‌های هرز، که در دو گروه دوره‌ی رقابت علف‌های هرز و دوره‌ی فقدان علف‌های هرز بود انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش دوره تداخل گیاه زراعی و علف‌های هرز عملکردهای دانه و بیولوژیک کاهش پیدا می‌کند. همچنین، با افزایش تراکم بوته شاهدانه عملکرد دانه در هکتار بیشتر شده و عملکرد بیولوژیک در تک بوته کاهش پیدا می‌کند. طبق نتایج آزمایش دوره بحرانی کنترل‌ علف‌های هرز، با افزایش درصد افت عملکرد گیاه زراعی و افزایش تراکم کاهش پیدا کرد. به طوری که دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز با 5 و 10 درصد افت عملکرد در تراکم 8 بوته شاهدانه در متر مربع به ترتیب بین روز‌های 18 تا 56 و 21 تا 50 روز پس از سبز شدن و در تراکم 16 بوته شاهدانه در متر مربع بین روز‌های 20 تا 51 و 23 تا 42 روز پس از سبز شدن بدست آمد.

کلیدواژه‌ها

تداخل؛ خسارت علف‌های هرز؛ رقابت؛ گیاه دارویی

مراجع

1. Agostinho F.H., Gravena R.P., Alves L.C.A, Salgado T.P., and Mattos E.D. 2006. The effect of cultivar on critical periods of weed control in peanuts. Peanut Science, 33: 29-35.

2. Akramghaderi F., Ghajari A., Younessabadi M., and Sohrabi B. 2005. Determination of critical period of weed control in cotton (Gossypium hirsutum) in Gorgan. Iranian Journal Agriculture Science, 12: 85-96.

3. Asghari J., and Cheraghi G.H.R. 2003. The critical period of weed control in two late and medium maturity grain maize (Zea mays) cultivars. Iranian Journal of Agriculture, 5:285-302. (In Persian with English abstract).

4. Bosnic A.C., and Swanton C.J. 1997. Influence of barnyardgrass (Echinochloa crus-galli) time of emergence and density on corn (Zea mays). Weed Science, 45: 276-282

5. Erman M., Tepe I., Bükün B., Yergin R., and Taşkesen M. 2008. Critical period of weed control in winter lentil under non-irrigated conditions in Turkey. African Journal of Agriculture Research, 3: 523-530.

6. Everman W.J., Burke I.C., Clewis S.B., Thomas W.E., and Wilcut J.W. 2008. Critical period of weed interference in peanut. Weed Technology, 22: 63-67.

7. FloResearch-Sanchez I.J., and Verpoorte R. 2008. Secondary metabolism in cannabis, phytochem review, 7: 615-639.

8. Hamzei J., Mohammady Nasab A.D., Khoie F.R., Javanshir A., and Moghaddam M. 2007. Critical period of weed control in three winter oilseed rape (Brassica napus L.) cultivars. Turkish Journal of Agricultural and Forestry, 31: 83-90.

9. Hazekamp A., Bastola K., Rashidi H., Bender J., and Verpoorte R. 2007. Cannabis tea revisited: A systematic evaluation of the cannabinoid composition of cannabis tea. Journal of Ethno pharmacology, 1139: 85-90.

10. Ivanek-Martincic M., Ostojic Z., Baric K., and Gorsic M. 2010. Importance of critical period of weed competition for crop growing. Poljoprivreda/Agriculture, 16: 57-61

11. Kenzevic S.Z., Evans S.P., Blankenship E., Evan Aker R.C., and Lindquist J.L. 2002. Critical period for weed control: The concept and data analysis. Weed Science, 50: 773-786.

12. Keramati S., Pirdashti H., Esmaili M.A., Abbasian A., and Habibi M. 2008. The critical period of weed control in soybean (Glycine max L.) In north of Iran conditions. Pakistan Journal of Biological Science, 11: 463-467.

13. Khan M.S.A., Hossain M.A., Nural-Islam M., Mahfuza S.N., and Uddin M.K. 2008. Effect of duration of weed competition and weed control on the yield of Indian spinach. Bangladesh Journal of Agricultural Research, 33: 623-629.

14. Khoshnam M. 2007. Effect of row spacing on critical period of weed control in canola. M.Sc. Thesis.University of Guilan, Iran.

15. Lambert D.M. 2009. Cannabinoids in nature and medicine. Zurich: Verlag Helvetica Chimica Acta, 15: 141-155.

16. Lisson S.N., Mendham N.J., and Carberry P.S. 2000. Development of a hemp (Cannabis sativa L.) simulation model. 1. General introduction and the effect of temperature on the pre-emergent development of hemp. Australian journal of experiment agriculture, 40: 405-411.

17. Mahmodi S., Hejazi A., and Rahimian Mashhadi H. 1999. Determination of Critical Period of Weed Control in Cotton (Gossypium hirsuum L.) in Varamin Area. Journal of Agricultural Sciences and Technology, 13:2 (In Persian)

18. Mahmoodi S., and Rahimi A. 2009. The critical period of weed control in corn in Birjand region, Iran. International Journal of Plant Production, 3: 91-96.

19. Makarian H., Banaian M., Rahimian H., and Izadi Darbandi E. 2003. Planting date and population density influence on competitiveness of corn (Zea mays L.) with redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.). Iran Journal of Crop Research, 2: 271-279.

20. Martin M., and Williams M. 2006. Planting date influences critical period of weed control in sweet corn. Weed Science, 54: 928-933.

21. Martin S.G., Van Acker R.C., and Friesen L.F. 2001. Critical period of weed control in spring canola. Weed Science, 49: 326-333.

22. McPartland J.M., Clarke R.C., and Watson D.P. 2000. Hemp diseases and pests: management and biological control. CABI Publishing, Wallingford, UK.

23. Mirzaei A., and Madhj A. 2004. Effect of different planting arrangements on grain yield and yield components of Vigna radiata Gohar cultivar in environmental conditions of Ilam province. Summary of Articles of the First Iranian National Cereals Congress. Ferdowsi University of Mashhad Institute of Plant Sciences, 78-80. (In Persian)

24. Mousavi S.K., Zand E., and Baghestani M.A. 2005. Effects of crop density on interference of common bean (Phaseolus vulgaris L.) and weeds. Applied Entomology Phytopathology, 73: 79-92.

25. Ngouajio M., Tursun N., Bükün B., Karacan S.C., and Mennan H. 2007. Critical period for weed control in leek (Allium porrum L.). Hort Science, 42: 106-109.

26. Nurse E.R., and Ditommaso A. 2005. Corn competition alters the germin ability of velvetleaf (Abutilon theophrasti) seeds. Weed Science, 53: 479-488.

27. Rajabian M., Asghari J., Ehteshami M. R., and Rabiei M. 2007. Effect of plant density on critical period of weed control in canola (Brassica napus L.) in Rasht area. Iranian Journal of Weed Journal, 5: 13-30 (In Persian)

28. Van Acer R.C., Weise C.F., and Swanton C.J. 1993. Influence of interference from a mixed weed species stand on soybean (Glycine max L.) growth. Plant Science, 73: 1293-1304.

29. Vines G. 2004. Herbal harvests with a future: towards sustainable sources for medicinal plants. Plant life International.

30. Yoshimatsu K., Iicla O., and Kitazawa T. 2004. Growth characteristics of Cannabis sativa cultivated in a phytotron and in the field. Bulletin on Natural Instruction of Health Science, 122: 16-20.