مشخصات الکترون میکروسکوپی معده در بیوتیپ B سفیدبالک Bemisia tabaci ناقل بگوموویروس‌ها

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 4، دوره 33، شماره 3 - شماره پیاپی 45، مهر 1398، صفحه 281-288   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v33i3.81507

نویسندگان

مریم رستگار^{* 1}؛ مرتضی الهیاری²؛ سارا قارونی کاردانی³

¹مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

²مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

³سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

چکیده

سفید‌بالکBemisia tabaci  از آفات مهم محصولات زراعی و باغی، به‌صورت مستقیم با تغذیه و به‌طور غیرمستقیم با انتقال ویروس به گیاه خسارت می‌زند. ویروس‌های جنس Begomovirus از تیره Geminiviridae توسط B. tabaci به حالت گردشی و پایا انتقال می‌یابند. مطالعه آناتومی داخلی ناقلین، سلول‌ها و ارگان‌های درگیر در انتقال، یک پیش‌نیاز برای بررسی برهم‌کنش تعیین کننده‌های ویروسی و سلولی در تداوم گیرش و انتقال ویروس است. در بعضی ناقل‌ها مانند شته‌ها، مطالعاتی در این زمینه صورت گرفته است، ولی در B. tabaci اطلاعات موجود اندک می‌باشد. به‌منظور تعیین جزئیات دستگاه گوارش این حشره و تعیین بخش‌های درگیر در انتقال ویروس، از قسمت‌های مختلف دستگاه گوارش بیوتیپ B این حشره، مقاطع نازک تهیه و با میکروسکوپ الکترونی تصویربرداری گردید. مشخص شد که در سلول‌های دیوارۀ معده میانی، جلویی و عقبی میکروویلی‌هایی (MV) وجود دارد، که کاملاً به هم چسبیده‌اند. به‌علاوه غشاهای تغییر‌یافته پریمیکروویلار (MDMV) به‌صورت وزیکل‌های کوچک از لابه‌لای میکروویلی‌ها به درون فضای معده فرستاده می‌شوند. در این مطالعه MPMV برای اولین بار در مورد B. tabaci توصیف می‌شود. غشاهای MV و MDMV ممکن است محل اتصال ویروس‌ها و در واقع جایگاه گیرنده بگوموویروس‌ها باشد. در راستای جداسازی این غشاها و مطالعات بیشتر روی آن‌ها، لازم است از آنزیم‌های متصل به غشاها، به‌عنوان مارکر استفاده ‌شود. برای این منظور میزان فعالیت ویژه دو آنزیم آلفا و بتا گلوکوزیداز مورد بررسی قرار گرفت، که قابل توجه نبود؛ لذا احتمالا این آنزیم‌ها متصل به غشاهای مذکور در B. tabaci نمی‌باشند. به دلیل اهمیت موضوع، آنزیم‌های دیگری مانند آمینوپپتیداز نیز باید مورد بررسی و مطالعه قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

بافت‌شناسی حشرات؛ ساختار معده؛ سفیدبالک؛ ویروس پیچیدگی برگ زرد گوجه‌فرنگی

مراجع

1- Allahyari M., Bandani A.R., and Habibi-Rezaei M. 2010. Subcellular fractionation of midgut cells of the sunn pest Eurygaster integriceps (Hemiptera: Scutelleridae): enzyme markers of microvillar and perimicrovillar membranes, Journal of Insect Physiology 56(7): 710-717.

2- Blanc S., Uzest M., and Drucker M. 2011. New research horizons in vector-transmission of plant viruses. Current Opinion in Microbiology 14: 483–491.

3- Bradford M.M. 1976. A rapid and sensitive method for the quantitation of microgram quantities of protein utilizing the principle of protein-dye binding. Analytical Biochemistry 72: 248–254.

4- Castillo J.N., Olive E.F., and Campos F.F. 2011. Emerging virus diseases transmitted by whiteflies. Annual Review of Phytopathology 49: 219–48.

5- Cristofoletti P.T., Ribeiro A.F., Derasion C., Rahbe Y., and Terra W.R. 2003. Midgut adaptation and digestive enzyme distributionin a phloem feeding insect, the pea aphid Acythosiphon pisum. Journal of Insect Physiology 49: 11-24.

6- Czosnek H., Ghanim M., and Ghanim M. 2002. The circulative pathway of begomoviruses in the whitefly vector Bemisia tabaci insights from studies with Tomato yellow leaf curl virus. Association of Applied Biologists 140: 215-231.

7- De Barro P.J., Liu S.S., Boykin L.M., and Dinsdale A.B. 2011. Bemisia tabaci: A statement of species status. Annual Review of Entomology 56: 1–19.

8- Ghanim M., Rosell R.C., Campbell L.R., Czosnek H., Brown j.K., and Ullman D.E. 2001. Digestive, salivary, and reproductive organs of Bemisia tabaci (Gennadius) (Hemiptera: Aleyrodidae) B type. Journal of Morphology 248: 22–40.

9- Kanakala S., and Ghanim M. 2018. “Whitefly-transmitted begomoviruses and advances in the control of their vectors,” In B.L Patil. Genes, Genetics and Transgenics for virus resistance in plants. Ciaster Academic Press., U.K. 201–220.

10- Salvucci M.E. 2000. Effect of the β-glucosidase inhibitor, bromoconduritol, on carbohydrate metabolism in the silverleaf whitefly, Bemisia argentifolii. Archives of Insect Biochemistry and Physiology 45: 117–128.

11- Silva C.P., Ribeiro A.F., and Terrra W.R. 1996. Enzyme markers and isolation of the microvillar and perimicrovillar membranes of Dysdercus peruvianus (Hemiptera: Pyrrhocoridae) midgut cells. Insect Biochemistry and Molecular Biology 26: 1011–1018.