بررسی تأثیر آب مغناطیسی شده بر کارایی علف‌کش نیکوسولفورون، عملکرد و اجزای عملکرد ذرت (Zea mays L.)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 5، دوره 34، شماره 1 - شماره پیاپی 47، فروردین 1399، صفحه 67-80   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v34i1.79147

نویسندگان

محمد جمشیدی؛ علی قنبری؛ مهدی راستگو^*

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

به‌منظور بررسی امکان بهبود کیفیت آب مخزن سمپاش با استفاده از عبور از میدان مغناطیسی و تأثیر آن بر کارایی نیکوسولفورون، عملکرد و اجزای عملکرد ذرت، آزمایشی دو ساله به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی طی دو سال زراعی 1395 و 1396 در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، اجرا شد. فاکتورها عبارت بودند از مقدار کاربرد علف‌کش نیکوسولفورون (کروز) در 5 سطح (صفر، 20، 40، 60 و 80 گرم ماده مؤثره در هکتار از فرمولاسیون تجاری) و نوع آب مخزن سمپاش در سه سطح (آب چاه (شاهد غیر مغناطیس) و گذر همان آب به میزان 10 و 20 بار از میدان مغناطیسی با شدت 650 میلی‌تسلا). سم‌پاشی در مرحله 4 تا 5 برگی ذرت انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد کمترین تراکم کل علف‌های‌هرز (108 بوته در متر مربع) در اثر 10 دور عبور آب حامل از میدان مغناطیسی 650 میلی تسلا و کمترین وزن خشک علف‌های‌هرز نیز در اثر مقادیر کاربرد 60 و 80 گرم ماده مؤثر در هکتار نیکوسولفورون مشاهده شد. بیشترین عملکرد بیولوژیک (4251 گرم در متر مربع)، تعداد دانه در ردیف بلال (45)، تعداد کل دانه در بلال (2/627) و وزن 100 دانه ذرت (5/35 گرم) در تیمار 10 دور گذر آب مخزن سمپاش از میدان مغناطیسی به‌همراه دزهای 60 و 80 گرم ماده مؤثر در هکتار نیکوسولفورون مشاهده شد، که نسبت به تیمار شاهد (آب غیر مغناطیس و عدم کاربرد علف‌کش) به‌ترتیب 57، 21، 44 و 19 درصد افزایش نشان داد. کمترین میزان عملکرد دانه در تیمار شاهد (بدون علف‌کش) و بیشترین عملکرد دانه نیز در تیمار بیشینه دز علف‌کش نیکوسولفورن مشاهده شد. بطور کلی نتایج نشان داد که تیمار 10 دور عبور آب مورد استفاده در مخزن سمپاش از میدان مغناطیسی به همراه دزهای 60 و 80 گرم ماده مؤثر در هکتار از نیکوسولفورون اثر مثبتی بر کنترل علف‌های هرز داشت، که خود منجر به بهبود عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شد.
 

کلیدواژه‌ها

دز علف‌کش؛ کروز؛ وزن خشک علف هرز؛ آب مخزن سمپاش

مراجع

1- Abbasi Surki A., Rouhi H.R., Moradi A., Zainali N., and Alimoradi J. 2017. Methods for overcoming seed dormancy in jimsonweed (Datura stramonium L. Journal of Field Crop Science Special Issue: 35-41. (In Persian with English Abstract)

2- Abin A., and Eslami S.V. 2009. Influence of maternal environment on salinity and drought tolerance of annual sowthistle (Sonchus oleraceus L.) at germination and emergence stage. Iranian Weed Research Journal 2: 1- 12. (In Persian with English Abstract)

3- Alm D.M., McGiffen J.R.M.E., and Hersketh J.D. 1991. Weed phenology. In Predicting Crop Phenology 191-218.

4- Arana M.V., de Miguel, L.C. and Sanchez, R.A. 2006. A phytochrome-dependent embryonic factor modulates gibberellin responses in the embryo and micropylar endosperm of Datura ferox seeds. Planta 223: 847-857.

5- Boonman J. G. 1993. East Africa's grasses and fodders: Their ecology and husbandry. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, the Netherlands.

6- Cardina J., Catherine P., Herms D., Herms A., and Forcella F. 2007. Evaluating Phonological Indicators for Predicting Giant Foxtail (Setaria faberi) Emergence. Weed Science 55: 455-464.

7- Clements D.R., and Ditommaso A. 2011. Climate change and weed adaptation: can evolution of invasive plants lead to greater range expansion than forecasted? Weed Research 51: 227-240.

8- Donato L., Edite S., Masin R., Calha I., Zanin G., Fernandez- Quintanilla C., and Dorado J. 2013. Estimation and Comparison of Base Temperatures for Germination of European Populations of Velvetleaf (Abutilon theophrasti) and Jimsonweed (Datura stramonium). Weed Science 61: 443–451.

9- Donohue, K. 2002. Germination timing influences natural selection on life-history characters in Arabidopsis thaliana. Ecology 83(4): 1006-1016.

10- Fenner M., and Thompson K. 2006. The ecology of seeds. Cambridge: Cambridge University Press. P. 260

11- Forcella F., Benech Arnold, R.L., Sanchez R., and Ghersa, C.M. 2000. Modeling seedling emergence. Field Crop Research 67: 123-139.

12- Forouzesh S., Oveisi M., Alizadeh H., Rahimian Mashhadi H., and Farokhi Z. 2017. Comparison of phenological development of Avena ludoviciana ecotypes. Iranian Journal of Field Crop Science 48: 601-613.

13- Ghersa C.M., and Holt J.S. 1995. Using phenology prediction in weed management: a review. Weed Research 35: 461-470.

14- Hess M., Barralis G., Bleiholder H., Eggers T.H., Hack H., and Stauss R. 1997. Use of the extended BBCH scale – general for the descriptions of the growth stages of mono – and dicotyledonous weed species. Weed Research 37: 433-441.

15- Karimmojeni H., Rahimianmashhadi H., Alizadeh H.M., Nasirimahhallati M., and Zand E. 2007. Estimation of corn yield loss due to single and single species of jimson weed and rough cocklebur using empirical models based on density. Electronic Journal of Crop Production 1: 127-136. (In Persian with English Abstract)

16- Kawabata O., and Nishimoto R.K. 2003.Temperature and rhizome chain effect on sprouting of purple nutsedge (Cyperus rotundus) ecotypes. Weed Science 51: 348–355.

17- Khanjani M., Mahmoodi, S., and Jamil mohammadi. 2009. Effect of density and relative time of emergence of Jimsonweed (Datura stramonium L.) on yield and yield components of Chitti been (Phaseolus vulgaris L.). Electronic Journal of Crop Production 89: 215-228. (In Persian with English Abstract)

18- Kirwa E.C., Njoroge K., Chemining’wa G.N., and Mnene N. 2016. Ecological effects on the flowering phenology of Cenchrus ciliaris L. collections from the arid and semiarid lands of Kenya. African Journal of Agricultural Research 11: 1008-1018.

19- Leblanc M.L., Cloutier D.C., Stewart K., and Hamel C. 2003. The use of thermal time to model common lambsquarters (Chenopodium album) seedling emergence in corn. Weed Science 51: 718-724.

20- Masin R., Loddo D., Benvenuti S., Otto S., and Zanin G. 2012. Modeling weed emergence in Italian maize fields. Weed Science 60: 254-259.

21- Mickelson J.A., and Grey W. E. 2006. Effect of soil water content on wild oat (Avena fatua) seed mortality and seedling emergence. Weed Science 52: 255-262.

22- Najafi H. 2013. Biology and management of Iranian weeds. Agricultural Research Organization. 455 pp.

23- Rowse H.R., and Finch-Savage W.E. 2003. Hydrothermal threshold models can describe the germination response of carrot (Daucus carota) and onion (Allium cepa) seed populations across both sub- and supra-optimal temperatures. New Phytologist 158: 101–108.

24- Sans F.X., and Masalles R.M. 1994. Life-history variation in the annual arable weed Diplotaxis erucoides (Cruciferae). Canadian Journal Botany 72: 10-19.

25- Soltani A., Robertson M.J., Torabi B., Yousefi-Daz M., and Sarparast R. 2006. Modeling seedling emergence in chickpea as influenced by temperature and sowing depth. Agriculture Forest Meteorological 138: 156-167.

26- Sultan S.E., and Bazzaz F.A. 1993. Phenotypic plasticity in Polygonum persicaria. I. Diversity and uniformity in genotypic norms of reaction to light. Evolution 47: 1009-1031.

27- Veblen K.E. 2012. Savanna glade hotspots: Plant community development and synergy with large herbivores. Journal of Arid Environment 78: 119-127.

28- Wang J.Y. 1960. A critique of the heat unit approach to plant response studies. Ecology 41: 785-790.

29- Zand E., Rahimian H., Koocheki A. R., Khalaghani J., Moosavi K., and Ramezani K. 2004. Weed ecology (Translation). Jehade Daneshgahi of Mashhad Press.

30- Zand E., Baghestani M.A., Nezamabadi N., Minbashi M., and Hadizadeh M.H. 2009. A review on the last list of herbicides and the most important weeds of Iran. Weed Research Journal 1: 83-99. (In Persian with English Abstract)