ارزیابی فنی سامانه‌های آبیاری بارانی کلاسیک اجرا شده در باغ‌های چای استان گیلان

آب و خاک

مقاله 4، دوره 29، شماره 2، خرداد 1394، صفحه 336-349   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.29497

نویسندگان

کوروش مجد سلیمی^{* 1}؛ سید بابک صلواتیان²؛ ابراهیم امیری³

¹مرکز تحقیقات چای کشور

²مرکزتحقیقات چای کشور

³دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان

چکیده

دقت در طراحی سامانه‌های آبیاری بارانی و مدیریت صحیح آن‌ها از عوامل مهم در توسعه و بهبود عملکرد این سامانه‌ها است. در این پژوهش، شش سامانه آبیاری بارانی کلاسیک در باغ‌های چای‌ استان گیلان طی دو سال مورد ارزیابی فنی قرار گرفتند. سامانه‌های آبیاری بارانی کلاسیک از نوع نیمه متحرک، تمام ثابت و ثابت‌‌ـ آبپاش متحرک به‌طور تصادفی انتخاب شدند. برای ارزیابی این سامانه‌های آبیاری، معیارهای ضریب یکنواختی کریستیان‌سن، یکنواختی توزیع، راندمان واقعی و پتانسیل کاربرد در ربع پایین اراضی در بلوک آزمایشی محاسبه و با استفاده از تغییرات فشار اندازه‌گیری شده به کل سامانه تعمیم داده شد. مقادیر متوسط (دو سالانه) ضریب یکنواختی، یکنواختی توزیع، راندمان واقعی و پتانسیل کاربرد در ربع پایین برای شش باغ ارزیابی‌ شده به‌ترتیب حدود 65، 52، 44 و 44 درصد به‌دست آمد. تمام سامانه‌های آبیاری دارای راندمان کاربرد پایینی بودند و ضریب یکنواختی و یکنواختی توزیع آب در آن‌ها کمتر از مقادیر توصیه شده در مراجع بود. هم‌چنین به علت آبیاری کمتر از نیاز آبی واقعی گیاه در تمام باغ‌های چای، راندمان واقعی برابر با راندمان پتانسیل کاربرد گردید. طراحی و اجرای غیر اصولی سامانه‌ها به ویژه فشار کارکرد نامناسب آن‌ها و مسائل اقتصادی از مهم‌ترین دلایل پایین بودن راندمان پتانسیل کاربرد تشخیص داده شد. استفاده هم‌زمان از تعداد آبپاش‌هایی با مشخصات و مدل‌های متفاوت، عمر زیاد سامانه‌های آبیاری، نشت آب از شیرخودکارها و سایر اتصالات و تغییرات فشار و دبی ناشی از آن نیز از دلایل اصلی کاهش یکنواختی توزیع آب و راندمان‌ واقعی کاربرد بوده است.

کلیدواژه‌ها

آبیاری تکمیلی؛ راندمان آبیاری؛ مدیریت آبیاری در گیاه چای؛ نیاز آبی

مراجع

1- Alizadeh A. 2005. Irrigation system design. Ferdowsi University of Mashhad.(In Persian)

2- Baradaran Hazaveh F., Boroumand S., Mohseni Movahhed A. 2005. Technical evaluation of sprinkler irrigation systems implemented in Arak. National Conference of irrigation and drainage, 2-4 May. 2005. Shahid Chamran University of Ahvaz. ( in Persian)

3- Bavi A., Kashkuli H.A., Broomand S., Naseri A., and Albaji M. 2009. Evaporation losses from sprinkler irrigation systems under various operating conditions. Journal Appl. Science. 9(3): 597-600.

4- Bayazidi M., Fardad H., and Liaghat A. 2003. Evaluation of systems in the city Ghorneh. Proceedings of the technical workshop sprinkler (Capabilities and Challenges), 14 Feb. 2003. Agricultural Engineering Research Institute, Karaj, Iran. (in Persian)

5- Carr M.KV. 2010a. The role of water in the growth of the tea (Camellia sinensis L.) crop: a synthesis of research in eastern Africa. 1. Water relations. Experimental Agriculture, 46(3): 327-349.

6- Christiansen J.E. 1942. Irrigation by sprinkling. California Agricultural Experimental Station Bulletin 670. University of California, Berkeley, California.

7- Cobban S. 1995. An evaluation of the floppy sprinkler with refrence to the rotary impact sprinkler for the irrigation of tea in East Africa. MSc. thesis. Cranfield University at Silsoe, UK.

8- Ebrahimi H. 2005. Analysis and evaluation of simplified irrigation systems in khorasan. Journal of Agriculture Sciences. 12(3): 577-589. (in Persian with English abstract)

9- Faryabi A., Marouf A., and Ghahremani H. 2010. Evaluation of sprinkler irrigation system fixed in plain Dehgolan in kordestan. Journal Science & Agricultural &Technology Natural Resource, 54: 1-15. (in Persian)

10- Ghasemzadeh Mojaveri F. 2000. Evaluation irrigation system on farms. University of Imam Reza press. (in Persian)

11- Hill R.W. 2000. Management of sprinkler irrigation systems. California Alfalfa Symposium,119-132, http://ucanr.org/glf_symp.

12- Keller J., and Bliesner R.D. 1990. Sprinkler and trickle irrigation, Van Nostrand Reinhold New York. 3-5, 85-96.

13- Knox J.W. 1993. An evaluation of the irrigation system and practices on the Kibena Tea project. Tanganyika Wattle Company. Final report to the commonwealth development corporation. https://dspace.lib.cranfield.ac.uk.

14- Lorenzini G., and De Wrachien D. 2005. Performance assessment of sprinkler irrigation systems: A new indicator for sprsy evaporation losses. Irrigation and Drainage, 54: 295–305.

15- Majd Salimi K. 2008. Investigation and study of irrigation systems development and water use efficiency problems in tea fields. Final Report. Agriculture Research, Education and Extension Organization, Tea Research Institute of Iran, 60 p. (in Persian with English abstract)

16- Majd Salimi K. 2012. Interaction of irrigation levels and amounts of nitrogen fertilizer on yield and quality of tea green leaf. Final Report. Agriculture Research, Education and Extension Organization, Tea Research Institute of Iran, 133 p.(in Persian with English abstract)

17- Majd Salimi K., Salvatian S.B., and Rezaeii M. 2011. Effects of sprinkler irrigation intervals on yield and water use efficiency of tea fields in Giulan Province, Iran, Journal of Water and Soil. 24(6): 1129–1141. (in Persian with English abstract)

18- Mclean R.K., Sriranjann R., and Klassen G. 2000. Spray evaporation losses from sprinkler irrigation systems. Canadian Agricultural Engineering. 42(1): 1-15.

19- Merriam J.L., and Keller J. 1978. Farm irrigation system evalution: A guide for management. Utah state university, Utah. P:271.

20- Merriam J. L., Shearer M., and Bort C. M. 1983. Evaluation irrigation systems and practices. In: Jensen M.E.(ed) Design and operation of farm irrigation system. pp:719-760.ASAE. Monograph.

21- Rezvani S. M., Jafari A. M. 2005. Evaluate the performance of sprinkler irrigation systems implemented in potato fields managed by farmers in Hamedan province. Proceedings of the technical workshop sprinkler (Capabilities and Challenges), 14 Feb. 2003. Agricultural Engineering Research Institute, Karaj, Iran. (in Persian)

22- Smith R.I., Harvey F.J., and Cannell M.G.R. 1993. Clonal responses of tea shoot extension to temperature In Malawi. Experimental Agriculture, 29:47–60.