اثر جایگذاری کود نیتروژنه بر محتوای نیتروژن برگ و عملکرد ذرت دانه‌ای

آب و خاک

مقاله 6، دوره 30، شماره 4 - شماره پیاپی 48، مهر 1395، صفحه 1244-1255   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v30i4.47647

نویسندگان

علیرضا یزدان پناه^* ؛ محمد رضا بختیاری

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی همدان

چکیده

در این تحقیق، مناسب ترین روش کوددهی از منبع کود اوره (پخش سطحی کود، ریزش کود در وسط جویچه، کودکاری نواری یک طرف گیاهچه و کودکاری نواری دو طرف گیاهچه) و مقادیر آن (30، 60 و 90 کیلوگرم نیتروژن خالص از منبع کود اوره در هکتار)، بر عملکرد ذرت دانه‌ای که بصورت سرک در زمان در زمان 7 تا 9 برگه‌ شدن ذرت، به گیاه داده شد، مقایسه شدند و علاوه بر آن مقدار 90 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار نیز در زمان کاشت بطور یکسان در تمام تیمارها مصرف گردید. این پژوهش به صورت طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و به مدت دو سال اجرا گردید. نتایج حاصل از اجرای دو سال طرح، نشان داد که روش کوددهی هیچ اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال 1% بر روی ارتفاع بوته، ارتفاع بلال و درصد چوب بلال نداشت، اما در سطح احتمال 1% بر عملکرد خالص (عملکرد دانه با رطوبت 14%) و در سطح احتمال 5% بر وزن 1000 دانه اثر معنی‌داری داشت. همچنین اثر مقدار کود نیتروژنه نیز در سطح احتمال 1% بر صفات: ارتفاع بوته، ارتفاع بلال و درصد چوب بلال معنی‌دار نبود اما بر عملکرد خالص و وزن 1000 دانه در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود. اثر متقابل روش– مقدار نیز در سطح احتمال 1% بر صفات ذرت و وزن 1000 دانه معنی‌دار نبود اما در سطح احتمال 5% بر عملکرد خالص ذرت دارای اختلاف معنی‌دار بود. مقایسه میانگین ها نیز نشان داد که اگر چه تیمار کودکاری در طرفین گیاهچه به میزان 90 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار عملکرد ذرت را به 92/10 تن در هکتار رسانید ولی با تیمار کودکاری یک طرف گیاهچه به میزان 60 کیلوگرم که عملکرد آن 463/9 تن در هکتار بود در سطح احتمال 1% اختلاف معنی‌داری نداشت. نتایج تجزیه مقدار نیتروژن موجود در برگ گیاهان در دو سال اجرای آزمایش نشان داد که اثرروش کوددهی بر مقدار نیتروژن در برگ گیاهان معنی‌دار بود.

کلیدواژه‌ها

روش کوددهی؛ ذرت؛ کودکاری نواری؛ میزان کود نیتروژنه

مراجع

1- Azari K. 1992. Study of nutritional needs of corn. Report of soil and water department of agricultural research center of Hamedan, Unpublished, (in Persian)

2- Benjamin J.G., Porter L.K., Duke H.R., and Ahuja L.R. 1997. Corn growth and nitrogen uptake with furrow irrigation and fertilizer bands. Agronomy Journal, 89: 609-612.

3- Cai G. X., Chen D.L., Ding H., Pacholski A., Fan X.H., and Zhu Z.L. 2002. Nitrogen Losses from Fertilizers Applied to Maize, Wheat and Rice in the North China Plain. Nutrient Cycling in Agroecosystems, 63: 187–195.

4- Choudhury A.T.M.A., and Kennedy I.R. 2005. Nitrogen fertilizer losses from rice soils and control of environmental pollution problems. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 36: 1625–1639.

5- Gee G.W., and Bauder J.W.C. 1986. Particle size analysis. Pp. 383-412. In Klute A., (eds). Methods of Soil Analysis: Part1. Physical and Mineralogical Methods (2nd Ed.). Soil Science Society of American Book Service, 5. Madison, WI, USA.

6- Johnston A.M., Lafond G.P., Hultgreen G.E., and Hnatowich G.L. 2001. Spring wheat and canola response to nitrogen placement with no-till band openers. Canadian journal of plant science, 81(1): 191-198.

7- Jones J. 2001. Laboratory Guide for Conducting Soil Tests and Plant Analysis. CRC Press, LLC, USA.

8- Lehrsch G.A., Sojka R.E., and Westermann D.T. 2000. Nitrogen placement, row spacing, and furrow irrigation water positioning effects on corn yield. Agronomy Journal, 92: 1266–1275.

9- Lindsay W.L., and Norvell W.A. 1978. Development of a DTPA test for zinc, iron, manganese and copper. Soil Science Society of American Journal, 42: 421-428.

10- Mclean E.O. 1982. Soil pH and lime requirement. In: Page A.L., Miller R.H., and Keeney D.R. (eds). Methods of Soil Analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Properties. Soil Science Society of America Book Service, 5. Madison, WI, USA.

11- Nelson D.W.L.E., and Sommers L.E. 1996. Total carbon, organic carbon and organic matter. Pp. 967-1010. In: Sparks D.L., Page AL, Helmke P.A., Loeppert R.H., Soltanpour P.N., Tabatabaei M.A., Johnson C.T., and Sumner M.E. (eds). Methods of Soil Analysis. Part 3. Chemical Methods. Soil Society of American Book Service, 5. Madison, WI, USA.

12- Rees R.M., Roelke M., Li S.X., Wang X.Q., Li S.Q., Stockdale E.A., Mc Taggart I.P., Smith K.A., and Richter J. 1997. The effect of fertilizer placement on nitrogen uptake and yield of wheat and maize in Chinese loess soils. Nutrient Cycling in Agroecosystems, 47: 81-91.

13- Richards L.A. 1969. Diagnosis and improvement of saline and alkali soils. US Salinity Laboratory Staff. Agricultural Handbook, No.60, USDA, USA.

14- Vetsch J.A., and Randall G.W. 2000. Enhancing no-tillage systems for corn with starter fertilizers, row cleaners, and nitrogen placement methods. Agronomy journal, 92: 309-314.

15- Zhu Z.L., and Chen D.L. 2002. Nitrogen fertilizer use in China– contributions to food production, impacts on the environment and best management strategies. Nutrient cycling in agroecosystems, 63:117–127.