| تعداد نشریات | 52 |
| تعداد شماره‌ها | 2,129 |
| تعداد مقالات | 22,004 |
| تعداد مشاهده مقاله | 94,305,345 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 29,315,986 |
نقش مورفودینامیک دیرینه رودخانه کرخه در تجلی ساختار فضایی دشت آزادگان | ||
| جغرافیا و مخاطرات محیطی | ||
| مقاله 2، دوره 2، شماره 4 - شماره پیاپی 8، بهمن 1392، صفحه 19-32 اصل مقاله (1.54 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geo.v0i0.22212 | ||
| نویسندگان | ||
| فاضل ایران منش* 1؛ مهران مقصودی2؛ ابراهیم مقیمی2؛ مجتبی یمانی2؛ امیرحسین چرخابی3 | ||
| 1دانشگاه تهران | ||
| 2تهران | ||
| 3پژوهشکده حفاظت خاک | ||
| چکیده | ||
| از ویژگی‌های بارز رودخانه کرخه در غرب استان خوزستان به ویژه در دشت آزادگان، دینامیک فعال آن است. بررسی این پویایی و تعیین نقش آن در ایجاد مخاطرات محیطی و ساختار فضایی منطقه، مستلزم شناخت مورفودینامیک رودخانه از گذشته تا حال بر اساس شواهد رسوبی و هیدرومورفولوژی است؛ زیرا مورفودینامیک رودخانه ها به خصوص در دشت های سیلابی معلول شرایط رسوب گذاری و وقایع محیط شناسی مانند تغییرات آب و هوایی و تغییرات سطح اساس آب هاست. بدین منظور، پس از جمع‌آوری داده‌ها، تغییرات مسیر رودخانه و شرایط محیط های رسوبی به عنوان متغیر مستقل و عناصر فضایی مانند تغییر در اندازه ذرات رسوبی، تپه‌های ماسه‌ای، کاربری های کشاورزی، مسکونی و غیره به عنوان متغیرهای وابسته در نظر گرفته شدند. ابتدا با استفاده از روش‌های پردازش رقومی بر روی تصاویرماهواره ای لندست سال‌های 1990،1993،1998،2002 میلادی و سنجنده Liss از ماهواره IRS هند سال 2006 میلادی و ثبت نقاط شاخص در بازدیدهای میدانی، مسیرهای متروکه بازسازی و مسیرهای فعال بررسی شدند. در ادامه با تطبیق مسیرهای رودخانه با سایر لایه‌های اطلاعاتی، دو مغزه رسوبی در محل های رفیع و جفیرتا عمق 10 متری به منظور تعیین رابطه بین قطر ذرات رسوبی با شرایط سیلابی و محیط های رسوب گذاری گرفته شد. نتایج نشان داد، سه توالی رسوبی با شرایط اقلیمی مرطوب و کاهش قطر ذرات رسوبی در اعماق(10-6، 5-4، 3-0 متری) و دو دوره با شرایط اقلیمی خشک به همراه افزایش قطر ذرات رسوبی در اعماق( 6-5 و 4-3 متری) را می توان در مغزه ها تشخیص داد. شرایط اقلیمی خشک به همراه عقب‌نشینی خط ساحلی در هولوسن میانی سبب شد، دلتای کارون و کرخه توسعه پیداکرده و جابجایی و تغییر مسیرهایی نیز در بستر این رودخانه ها پدیدار شود. این تغییرات در مسیر روستای عبدالخان تا تالاب هویزه دارای حداقل دو تغییر شکل پلان خم رودخانه و چندین مسیر متروکه طبیعی می باشد. به دلیل سرعت و تنش برشی، خم‌ها با پدیده انتقال وگسترش همراه بوده و ضمن ایجاد خسارت به اراضی کشاورزی و مسکونی، موجب جابجایی آن ها نیز شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دشت آزادگان؛ کرخه؛ رسوب؛ ساختار فضایی؛ مخاطرات محیطی و مورفودینامیک رودخانه | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,720 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,467 |
||