کاربرد برگی اسید هیومیک روی خواص مورفولوژیک، گلدهی و میوه‌ی توت‌فرنگی ارقام ’محلی‘ و ’سلوا‘، تحت بسترهای مختلف کشت

علوم باغبانی

مقاله 11، دوره 35، شماره 1 - شماره پیاپی 49، خرداد 1400، صفحه 135-151   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2021.61935.0

نویسندگان

محمد رضا صفری مطلق¹؛ بهزاد کاویانی^{* 2}؛ ژاله عاشق²

¹گروه گیاه‌پزشکی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

²گروه باغبانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

چکیده

در سال­های اخیر، اسید هیومیک برای ارتقای ویژگی­های کمی و کیفی گیاهان زراعی و باغی استفاده می­شود. یک آزمایش گلدانی برای ارزیابی کاربرد برگی اسید هیومیک و بسترهای کشت مختلف روی ویژگی­های مورفولوژیک، گلدهی و میوه­دهی توت­فرنگی (Fragaria ×ananassa) ارقام ’محلی‘ و ’سلوا‘ در شهرستان رشت انجام شد. غلظت­های مختلف اسید هیومیک (صفر، 300، 600 و 1000 میلی­گرم بر لیتر) به­صورت محلول­پاشی برگی در دو مرحله (اواخر فروردین در مرحله­ی سه­برگی و اواخر اردیبهشت در مرحله­ی پنج­برگی) روی دو رقم ’محلی‘ و ’سلوا‘ کاشته­شده در بسترهای مختلف (خاک معمولی و مخلوط خاک معمولی همراه با سبوس برنج، پرلیت و ضایعات چای) به­کار گرفته شدند. این پژوهش به­صورت فاکتوریل بر پایه­ی بلوک کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا شد. کاربرد اسید هیومیک، رشد و بازدهی توت­فرنگی را افزایش داد. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد شاخه یا استولون (82/14 عدد در بوته) در رقم ’سلوا‘ کاشته­شده در بستر خاک معمولی همراه با ضایعات چای تیمارشده با 1000 میلی­گرم بر لیتر اسید هیومیک به­دست آمد. بالاترین وزن میوه (45/35 گرم) و بیشترین تعداد میوه (41/15 عدد در بوته) در رقم ’سلوا‘ کاشته­شده در بستر خاک معمولی همراه با پرلیت تیمارشده با 1000 میلی­گرم بر لیتر اسید هیومیک به­دست آمد. این وزن و تعداد میوه حدود چهار برابر وزن و تعداد میوه در شاهد بود. بیشترین تعداد برگ (03/16 عدد در بوته) در رقم ’محلی‘ کاشته­شده در بستر خاک معمولی همراه با سبوس برنج و تیمارشده با 300 گرم بر لیتر اسید هیومیک به­دست آمد. کمترین تعداد (58/3) و وزن (23/8 گرم) میوه در رقم ’محلی‘ کاشته­شده در بستر خاک معمولی بدون تیمار با اسید هیومیک به­دست آمد. این نتایج نشان می­دهد که کاربرد برگی اسید هیومیک می­تواند برای افزایش ویژگی­های کمی و کیفی میوه­ی توت­فرنگی مفید باشد. در مجموع، با توجه به اهمیت میوه در گیاه توت­فرنگی، بهترین تیمار؛ 1000 میلی­گرم بر لیتر اسید هیومیک در بستر کشت مخلوط خاک معمولی همراه با پرلیت برای رقم ’سلوا‘ معرفی می­گردد.

کلیدواژه‌ها

اسید هیومیک؛ بسترهای کشت؛ توت‌فرنگی؛ گلدهی؛ رقم

مراجع

1-       Ameri A., and Tehranifar A. 2012. Effect of humic acid on nutrient uptake and physiological characteristic Fragaria ananassa cv. Camarosa. Journal of Biological and Environmental Science6(16): 77–79.

2-       Arancon N.Q., Edwards C.A., Bierman P., Metzger J.D., Lee S., and Welch C. 2004a. Effects of vermicomposts on growth and marketable fruits of field-grown tomatoes, peppers and strawberries. Pedobiology 47: 731–735.

3-       Arancon N.Q., Edwards C.A., Bierman P., Welch C., and Metzger J.D. 2004b. Influences of vermicomposts on field strawberries: 1. Effects on growth and yields. Bioresource Technology 93(2): 145–153.

4-       Arancon N.Q., Lee S., Edwards C.A., and Atiyeh R. 2004c. Effects of humic acids derived from cattle, food and paper-waste vermicomposts on growth of greenhouse plants. Pedobiology 47: 741–744.

5-       Atiyeh R.M., Lee S., Edwards C.A., Arancon N.Q., and Metzger J.D. 2002. The influence of humic acid derived from earthworm-processed organic wastes on plant growth. Bioresource Technology 84: 7–14.

6-       Baldotto L.E.B., Baldotto M.A., Canellas L.P., Bressan-Smith R., and Olivares F.L. 2010. Growth promotion of pineapple ‘Victoria’ by humic acids and Burkholderia spp. during acclimatization. Revista Brasileira de Ciênciado Solo34: 1593–1600.

7-       Canellas L.P., Olivares F.L., Aguiar N.O., Jones D.L., Nebbioso A., Mazzei P., and Piccolo A. 2015. Humic and fulvic acids as bio stimulants in horticulture. Scientia Horticulturae 196 (30): 15–27.

8-       Cenellas L.P., Olivares F.L., Okorokova-Facanha A.L., and Facanha A.R. 2002. Humic acids isolated from earthworm compost enhance root elongation, lateral root emergence and plasma membrane H-ATPase activity in maize roots. Plant Physiology 130 (4): 1951–1957.

9-       Chen Y., and Aviad T. 1990. Effects of humic substances on plant growth. p. 161-186. In: MacCarthy P., Clapp C.E., Malcolm R.L., and Bloom P.R. (eds.)Humic substances in soil and crop science: selected readings.  Madison, WI: American Society of Agronomy and Soil Society of America. 

10-   Eshghi S., and Garazhian M. 2015. Improving growth, yield and fruit quality of strawberry by foliar and soil drench applications of humic acid. Iran Agricultural Research 34 (1): 14–20. (in Persian with English abstract)

11-   Hafez M.M. 2004. Effect of some sources of nitrogen fertilizer and concentration of humic acid on the productivity of squash plant. Egyptian Journal of Applied Science 19: 293–309.

12-   Hancock J.F. 1999. Strawberries. University Press, Cambridge, pp. 237.

13-   Hartwigson J.A., and Evans M.R. 2000. Humic acid seed and substrate treatments promote seedling root development. HortScience 35 (7): 1231–1233.

14-   Hosseini Farahi M., Aboutalebi A., Eshghi S., Dastyaran M., and Yosefi F. 2013. Foliar application of humic acid on quantitative and qualitative characteristics of aromas strawberry in soilless culture. Agricultural Communications 1 (1): 13–16.

15-   Kashi A., and Hekmati J. 1991. Strawberry cultivation. Tehran. First Edition, 121 pp. (In Persian)

16-   Khaled H., and Hassan A.F. 2011. Effect of different levels of humic acids on the nutrient content, plant growth, and soil properties under conditions of salinity. Soil and Water Research 6(1): 21–29.

17-   Khodamoradi P., Amiri J., and Dovlati B. 2018. Effect of humic acid on some morphological and physiological characteristics of strawberry (Fragaria × ananassa Duch. cv. Sabrina) under salinity stress. Pomology Research 2(2): 109–135. (In Persian with English abstract).

18-   Mart I. 2007. Fertilizers, organic fertilizers, plant and agricultural fertilizers. Agro and Food Business Newsletter pp: 1–4.

19-   Mollahosseini H.V., Bahrami F., Ghayoor F.A., and Baghi A. ‍2014. Complete and illustrated guide to strawberry production by soil cultivation and hydroponics. First Edition. Sarva and Farshiveh Publishers, Tehran (In Persian)

20-   Nardi S., Pizzeghello D., Muscolo A., and Vianello A. 2002. Physiological effects of humic substances on higher plants. Soil Biology and Biochemistry 34: 1527–1536.

21-   Neri D., Bonanomi G., Cozzolino E., Zucconi F. 1998. Studies on the supply of organic matter in the strawberry grove. Rivista di Frutticoltura e di Ortofloricoltura 5: 47–54.

22-   Neri D., Lodolini E.M., Savini G., Sabbatini P., Bonanomi G., Zucconi F. 2002. Foliar application of humic acid on strawberry (cv. Onda). Acta Horticulturae 594.

23-   Nikbakht A., Kafi M., Babalar M., Xia Y.P., Luo A., and Etemadi, N. 2008. Effect of humic acid on plant growth, nutrient uptake, and postharvest life of Gerbera. Journal of Plant Nutrition 31: 2155–2167.

24-   Ozdamarullu H.U., Nlu H., Karakurt Y., and Padem H. 2011. Changes in fruit yield and quality in response to foliar and soil humic acid application in cucumber. Scientific Research and Essays 6(13): 2800–2803.

25-   Panuccio M.R., Muscolo A., and Nardi S. 2001. Effect of humic substances on nitrogen uptake and assimilation in two species of Pinus. Journal of Plant Nutrition 24(4–5): 693–704.

26-   Pilanali N., and Kaplan M. 2003. Investigation of effects on nutrient uptake of humic acid applications of different forms to strawberry plant. Journal of Plant Nutrition26: 835–843.

27-   Rachid A.F., Bader B.R., and Al-Alawy H.H. 2020. Effect of foliar application of humic acid and Nanocalcium on some growth, production, and photosynthetic pigments of cauliflower (Brassica oleracea var. botrytis) planted in calcareous soil. Plant Archives20: 32–37.

28-   Rostami M., and Shokouhian A.A. 2018. Evaluation of humic acid application methods and ratios of nitrogen on characteristics of morphological and yield of strawberry (Fragaria ananassa Duch.) cv. Paros. Journal of Horticultural Science 32(2): 251–261. (In Persian with English abstract)

29-   Sabzevari S., Khazaei H., and Kafi M. 2009. The effect of humic acid on root and shoot growth of Sayunz and Sabalan wheat cultivars. Water and Soil Journal 94: 23–87. (In Persian with English abstract)

30-   Sharifi A., Ghaderi N., Khorshidi J., and Javadi T. 2018. Effect of culture media type and different concentrations of humic acid on yield components and some biochemical characteristics of Fragaria × ananassa Duch. cv. aromas. Iranian Journal of Horticultural Science and Technology 19(4): 419–432. (In Persian with English abstract)

31-   Shehata S., Gharib A., Mohamed A.A., El-Mogy M., Abdel Gawad K.f., and Shalaby E.A. 2011. Influence of compost, amino and humic acids on the growth, and yield and chemical parameters of strawberries. Journal of Medicinal Plants Research 5(11): 2304–2308.

32-   Theunissen J., Ndakidemi P.A., and Laubscher C.P. 2010. Potential of vermicompost produced from plant waste on the growth and nutrient status in vegetable production. International Journal of Physical Science 5(13): 1964–1973.

33-   Turhan E., and Atilla E. 2004. Effect of sodium chloride application and different growth media on ionic composition in strawberry plant. Journal of Plant Nutrition 27: 1653–1665.

34-   Turkmen O., Dursun A., Turan M., and Erdinc C. 2004. Calcium and humic acid affect seed germination, growth and nutrient content of tomato (Lycopersicon esculentum L.) seedlings under saline soil conditions. Soil and Plant Science54: 168–174.

35-   Yildrim E. 2007. Foliar and soil fertilization of humic acid affect productivity and quality of tomato. Acta Agriculturæ Scandinavica, Section B - Soil & Plant Science 57: 182–186.

36-   Zaky M.H., Zoah E.L., and Ahmed M.E. 2006. Effects of humic acids on growth and productivity of bean plants grown under plastic low tunnels and open field. Egyptian Journal of Applied Sciences 21(4): 582–596.

37-   Zandonadi D.B., Canellas L.P., and Facanha A.R. 2007. Indolacetic and humic acids induce lateral root development through a concerted plasmalemma and tonoplast H⁺ pumps activation. Planta225: 1583–1595.

38-   Zare M., 2011. Effect of foliar application of Algarin, Derin and Humic acid on flowering, quantitative and qualitative characteristics of strawberry fruit cv Selva. M.Sc. Thesis in Horticultural Sciences. 96 p.

39-   Zimmer G. 2004. Humates and humic substances. National Journal Sustainable Agricultural 34(1): 1–2.