جستاری در تأثیر کمال‌گرایی بر مهارت شنیداری زبان دوم با درنظرگرفتن نقش میانجی خودکارآمدی و راهبردهای فراشناختی شنیداری به روش تحلیل چندبخشی میانجی

مطالعات زبان و ترجمه

مقاله 5، دوره 54، شماره 2، تیر 1400، صفحه 123-151   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/lts.v54i2.87131

نویسندگان

محمدحسن رزمی؛ علی اکبر جباری^*

گروه زبان انگلیسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

پژوهش پیش­رو به بررسی تأثیر کمال‌گرایی چندوجهی بر مهارت شنیداری زبان دوم از طریق متغیرهای میانجی خودکارآمدی و راهبردهای فراشناختی شنیداری با استفاده از مبانی نظریّة مجموعه­‌های پیچیدة پویا می‌­پردازد. بدین منظور، 117 دانشجوی سال سوم و چهارم رشته‌های ترجمة زبان انگلیسی و ادبیّات انگلیسی پرسشنامه­‌های کمال‌گرایی چندوجهی، خودکارآمدی و راهبردهای فراشناختی شنیداری را تکمیل کردند و در آزمون شنیداری «آیلتس» شرکت کردند. پس از جمع‌­آوری داده‌ها، با استفاده از تحلیل خوشه­‌ای، شرکت­‌کنندگان پژوهش به سه گروه کمال‌گرایی (کمال‌گرایی سازگار، ناسازگار و غیرکمال‌گرا) تقسیم شدند. سپس با استفاده از تحلیل چندبخشی میانجی چندگانه، تأثیرهای مستقیم، غیرمستقیم و کلّی کمال‌گرایی بر مهارت شنیداری در قالب فرضیّه‌­های پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، کمال‌گراییِ سازگار تأثیر مستقیم معناداری بر خودکارآمدی و سه راهبرد فراشناختی شنیداری شناخت فردی، ترجمة ذهنی و حل مسأله دارد. کمال‌گرایی تأثیر مستقیم معناداری بر مهارت شنیداری و دو راهبرد فراشناختی برنامه‌­ریزی و ارزیابی و توجّه هدایت‌شده نداشت. همچنین نتایج نشان داد، خودکارآمدی تأثیر مستقیم معناداری بر شناخت فردی و مهارت شنیداری دارد. در ارتباط با تأثیر نسبی غیر مستقیم و کلّی کمال‌گرایی با در نظر گرفتن متغیرهای میانجی خودکارآمدی و راهبردهای فراشناختی، نتایج معناداری به دست آمد و تحلیل چندبخشی میانجی چندگانه معنادار بود. این در حالی است که بدون در نظر گرفتن متغیرهای میانجی، ارتباط مستقیم معناداری بین کمال‌گرایی و مهارت شنیداری یافت نمی‌­شد؛ بنابراین استفاده از متغیرهای میانجی نقش تعیین­‌کننده‌­ای در ارتباط بین کمال‌گرایی و مهارت شنیداری ایفا نمود. در انتها توصیّه­‌های آموزشی این پژوهش ارائه می‌­گردد.

کلیدواژه‌ها

کمال‌گرایی چندوجهی؛ خودکارآمدی؛ راهبردهای فراشناختی شنیداری؛ تحلیل خوشه‌ای؛ تحلیل چندبخشی میانجی چندگانه؛ نظریّة مجموعه‌‏های پیچیده

مراجع

امیری، م.، قنسولی، ب.، و قپانچی، ض. (1397). عملکرد زبان‌آموزان ایرانی در آزمون تافل: بررسی نقش دو راهبرد. مطالعات زبان و ترجمه، 51(2), 51-74.

فتحی، ج.، و درخشان، ع. (1397). تأثیر آموزش راهبردمحور بر خودکارآمدی و اضطراب مهارت نگارش در بین زبان‌آموزان ایرانی. مطالعات زبان و ترجمه، 51(4), 139-161.

Amini, D., & Shamlou, M. (2014). Effect of metacognitive strategy training and perfectionism on listening comprehension sub-processes. The Journal of Applied Linguistics and Discourse Analysis, 2(2), 11-20.

Authentic IELTS Examination Papers from Cambridge ESOL examinations. (2013). Cambridge, England: Cambridge University Press.

Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. New Jersey, NJ: Prentice Hall.

Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York, NY: W.H. Freeman.

Barabadi, E., & Khajavy, G. H. (2020). Perfectionism and foreign language achievement: The mediating role of emotions and achievement goals. Studies in Educational Evaluation, 65, 1-14.

Bosscher, R. J., & Smith, J. H. (1998). Confirmatory factor analysis of the general self-efficacy scale. Behaviour Research and Therapy, 36(3), 339-343.

Deuling, J. K., & Burns, L. (2017). Perfectionism and work-family conflict: Self-esteem and self-efficacy as mediator. Personality and Individual Differences, 116, 326–330.

Dörnyei. Z., & Ryan, S. (2015). The psychology of the language learner revisited. New York, NY: Routledge.

Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive development enquiry. American Psychologist, 34(10), 906-911.

Flett, G. L., Hewitt, P. L., Su, C., & Flett, K. D. (2016). Perfectionism in language learners: Review, conceptualization, and recommendations for teachers and school psychologists. Canadian Journal of School Psychology, 31(2), 75-101.

Frost, R. O., Marten, P. A., Lahart, C., & Rosenblate, R. (1990). The dimensions of perfectionism. Cognitive Therapy and Research, 14(5), 449-468.

GhorbanDordinejad, F., & Farjad Nasab, A. H. (2013). Examination of the relationship between perfectionism and English achievement as mediated by foreign language classroom anxiety. Asia Pacific Education Review, 14)4), 603-614.

Gnilka, P. B., & Novakovic, A. (2017). Gender differences in STEM students’ perfectionism, career search self-efficacy, and perception of career barriers. Journal of Counseling & Development, 95(1), 56-66.

Goh, C. C. M. (2019). Comprehending speech genres for the listening classroom. In X. Gao (Ed.), Second handbook of English language teaching, Springer international handbooks of education (pp. 1-13). Cham, Switzerland: Springer International Publishing.

Goh, C. C. M., & Hu, G. (2014). Exploring the relationship between metacognitive awareness and listening performance with questionnaire data. Language Awareness, 23(3), 255-274.

Goudarzi, E., Ghonsooly, B., & Pishghadam, R. (2014). An exploration of the interrelationships among EFL learners’ English self-efficacy, metacognitive awareness, and their test performance. Pragmatics & Cognition, 22)3), 25–339.

Graham, S. (2011). Self-efficacy and academic listening. Journal of English for Academic Purposes, 10(2), 113–117.

Gregersen, T., & Horwitz, E. K. (2002). Language learning and perfectionism: Anxious and non-anxious language learners’ reactions to their own oral performance. The Modern Language Journal, 86(4), 562-570.

Hawkins, C. C. (2005). The nature of perfectionism and its academic implications for secondary school students (Unpublished doctoral dissertation). University of Sydney, Sydney, Australia.

Hayes, A. F. (2018).  Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis. (2nd Ed.). New York, NY: The Guilford Press. 

Hewitt, P. L., & Flett, G. L. (1991). Perfectionism in the self and social contexts: Conceptualization, assessment, and association with psychopathology. Journal of Personality and Social Psychology, 60(3), 456–470.

Jones, B. K. (2016). Enduring in an “impossible” occupation: Perfectionism and commitment to teaching. Journal of Teacher Education, 67(5), 437–446.

Liu, M., & Jackson, J. (2008). An exploration of Chinese EFL learners’ unwillingness to communicate and foreign language anxiety. The Modern Language Journal, 92(1), 71-86.

Mahmoodi-Shahrebabaki, M. (2017). The effect of perfectionism on burnout among English language teachers: the mediating role of anxiety. Teachers and Teaching, 23(1), 91-105.

Matthews, J. (2018). Vocabulary for listening: Emerging evidence for high and mid-frequency vocabulary knowledge. System, 72, 23-36.

Matthews, J., & Cheng, J. (2015). Recognition of high frequency words from speech as a predictor of L2 listening comprehension. System, 52, 1-13.

Mills, J. S., & Blankstein, K. R. (2000). Perfectionism, intrinsic vs extrinsic motivation, and motivated strategies for learning: A multidimensional analysis of university students. Personality and Individual Differences, 29(6), 1191-1204.

Moradan, A., Kazenian, E., & Niroo, Z. (2013). The relationship between perfectionism and listening comprehension among EFL students of Kerman University. International Journal of Linguistics & Communication, 1(1), 8-16.

Pishghadam, R., & Akhoondpoor, F. (2011). Learner perfectionism and its role in foreign language learning success, academic achievement, and learner anxiety. Journal of Language Teaching and Research, 2(2), 432-440.

Rahimi, M., & Abedi, S. (2014). The relationship between listening self-efficacy and metacognitive awareness of listening strategies. Procedia-Social and Behavior Sciences, 98, 1454–1460.

Razmi, M. H., Rastegar, M. (2012). The Metacognitive listening strategy preferences of Iranian learners of the English as a foreign language in relation with their perceived self-efficacy components. International Journal of Psychology, 6(1), 99-117.

Seo, E. H. (2008). Self-efficacy as a mediator in the relationship between self-oriented perfectionism and academic procrastination. Social Behavior and Personality: An International Journal, 36(6), 753–764.

Sherer, M., Maddux, J. E., Mercandante, B., Prentice-Dunn, S., Jacobs, B., & Rogers, R. W. (1982). The self-efficacy scale: Construction and validation. Psychological Reports, 51(2), 663-671.

Speirs Neumeister, K. L. (2004). Interpreting successes and failures: The influence of perfectionism on perspective. Journal for the Education of the Gifted, 27)4), 311–335.

Stewart, M. A., & George-Walker, L. D. (2014). Self-handicapping, perfectionism, locus of control and self-efficacy: A path model. Personality and Individual Differences, 66, 160–164.

Stoeber, J. (2014). Perfectionism in sport and dance: A double-edged sword. International Journal of Sport Psychology, 45(4), 385–394.

Vandergrift, L. (1997). The comprehension strategies of second language (French) listeners: A descriptive study. Foreign Language Annals, 30(3), 387-409.

Vandergrift, L., Goh, C. C. M., Mareschal, C., & Tafaghodtari, M. H. (2006). The metacognitive awareness listening questionnaire: Development and validation. Language Learning, 56(3), 431–462.

Yabukoshi, T. (2021). Self-regulation and self-efficacy for the improvement of listening proficiency outside the classroom. The Language Learning Journal, 49(1), 27-40.

Yoshida, R. (2013). Conflict between learners’ beliefs and actions: Speaking in the classroom. Language Awareness, 22(4), 371-388.