چگونگی شکل گیری شخصیت کارآفرین با رهیافت نظریۀ زمینه‌ای

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقاله 1، دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 35، شهریور 1399، صفحه 28-1   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jss.v17i1.64944

نویسندگان

سید کمال الدین حسینی^{* 1، 2}؛ احمدرضا اصغرپور ماسوله³؛ محسن نوغانی دخت بهمنی⁴

¹دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

²عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان، مشهد، ایران

³استادیار جامعه شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

⁴دانشیار جامعه شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی و شناخت شرایط به وجود آمده برای رسیدن فرد به کارآفرینی با تأکید بر منش و میدان اجتماعی انجام ‌شد. پژوهش حاضر در صدد بود تا با استفاده از راهبرد نظریۀ زمینه ­ای، مدل پارادایمی کارآفرینی را در جامعۀ هدف خود ترسیم نماید، جامعه هدف کلیه کارآفرینانی بودند که به­ عنوان شرکت دانش ­بنیان به ثبت رسیده‌اند. تعداد شرکت­ های دانش ­بنیان، 53 مورد در خراسان رضوی می ­باشد، شیوه نمونه‌­گیری اشباع نظری و تعداد کارآفرینان نمونه تحقیق، 20 بودند. در جمع‌آوری داده‌ها از تکنیک مصاحبه عمیق استفاده ‌شد؛ کارآفرین با تربیت در خانواده دموکراتیک و قرار گرفتن در نظام استاد- شاگردی و شکل‌گیری منش سازنده، ظرفیت ­هایی را به دست می­ آورد که به­ عنوان کارآفرین بالقوه شناخته می‌شود، او از استراتژی­ های مهارت دیدن اثربخش، مهارت شنیدن اثربخش، مهارت حل مسئله و دلبستگی خودانگیخته بهره می­ گیرد از این رو تصمیم به بازاندیشی هویت شخصی خود می­ گیرد. بعد از کسب افتخارات و تولید شغل، احساس نارضایتی از شرایط درونی و بیرونی خود می‌کند و پیوسته در حال بازاندیشی هویتی خود است.

کلیدواژه‌ها

کارآفرین؛ شرکت های دانش بنیان؛ نظام استاد شاگردی؛ منش سازنده؛ خودآئینه‌سان؛ بازاندیشی‌هویت؛ میدان آموزش

مراجع

1. اسماعیلی، م.، صلصالی، م. و چراغی، م.ع. (1392). کیفیت در مطالعات گراندد تئوری. مجله تحقیقات کیفی در علوم سلامت، 2 (3)، 296- 287.
2. ایمانی جاجرمی، ح. (1384). بررسی جامعه ­شناختی عوامل مؤثر بر عملکرد شورای اسلامی شهر در توسعه محلی. رساله دکتری رشته جامعه ­شناسی توسعه. تهران، ایران.
3. احمدپور داریانی، م. (1383). کارآفرینی یک دقیقه ­ای: در هزار نکته کارآفرینانه، تهران: انتشارات محراب قلم.
4. احمدپور، م. (1387). کارآفرینی، تعاریف، نظریات، الگوها. چاپ ششم. تهران: انتشارات پردیس.
5. استراس، آ. و کوربین، ج. (1390). مبانی پژوهش کیفی (فنون و مراحل تولید نظریه زمینه ای). ترجمه ابراهیم افشار. تهران: نشرنی.
6. استراس، آن. وکوربین، ج. (1385). اصول روش تحقیق کیفی (نظریه مبنایی رویه‌ها و شیوه‌ها). ترجمه بیوک محمدی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
7. تقی فام، ف.، نقدی، ا. (1393). ثروتمندان درستکار. تهران: نور علم.
8. حریری، ن. (1385). اصول و روش‌های پژوهش کیفی. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.
9. جنکینز ، ر. (١٣٨٥). پی‏یر بوردیو. ترجمه لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان. تهران: نشر نی.
10. چلبی، م. (1373). تحلیل شبکه در علوم اجتماعی، فصل­نامه علمی- پژوهشی علوم اجتماعی. 5، 48-9.
11. دهقانپور فراشاه، ع. (1381). کارآفرینی و کارآفر ینان، تعاریف و ویژگی ­ها. فصل­نامه صنایع. 33، 24-12.
12. ذکائی، م. س. (1381). نظریه و پژوهش در روش­ های کیفی. فصل­نامه علوم اجتماعی. 17، 41-69.
13. رستمی، ف.، گراوندی، ش.، زرافشانی، ک. (1390). پدیدارشناسی تجربیات دانشجویان در تأسیس کسب و کار. مجله توسعه کارآفرینی، 4 (4)، پیاپی14، 105-87.
14. سعیدی کیا، م. (1382). آشنایی با کارآفرینی. تهران: انتشارات سپاس.
15. سعیدی کیا، م. (1392). اصول و مبانی کارآفرینی. تهران: کیا.
16. سالازار، م.، تیونگ آکینو، س.، دیاز، پ. (1383). مقدمه ای بر کارآفرینی. ترجمه سیامک نطاق. چاپ اول. تهران: کوهسار.
17. سوئد برگ، ریچارد. (1393). جامعه شناسی کارآفرینی. ترجمه شهلا باقری. تهران: بهمن برنا.
18. شاملو، سعید. (1392). آسیب­ شناسی روانی. تهران: انتشارات رشد.
19. شیری، حامد. (1387). روش ­شناسی تئوری زمینه ­ای. کارنوشت دوره دکتری. گروه جامعه­ شناسی، دانشگاه اصفهان.
20. فلیک، اووه. (1387). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه هادی جلیلی. تهران: نشر نی.
21. فیض، داود، صفائی، میلاد. (1386). طراحی الگوی مفهومی استفاده از ظرفیت­ های خوابگاه­ های دانشجویی در توسعه کارآفرینی دانشگاهی. مجموعه مقالات همایش ملی آموزش عالی و کارآفرینی. دانشگاه سمنان. انتشارات جهاد دانشگاهی، صص 12-1.
22. گیدنز، آ. (1394). تجدد و تشخص. ترجمه ناصر موفقیان. تهران: نشر نی.
23. مقیمی، س. م. (1383). کارآفرینی در نهادهای جامعه مدنی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
24. نقابی، س.، زعفریان، ر.، یوسفی، م.، رضوانی، م. (1391). تبیین نقش رابطه رفتار شبکه­ سازی در رفتار کارآفرینانه. مجله توسعه کارآفرینی، 15، 43-25.
25. نعمتی، م. ع. (1392). بررسی ویژگی ­های شخصیتی کار آفرینانه دانشجویان دانشگاه­ های دولتی تهران. دو فصل­نامه نوآوری و ارزش ­آفرینی. 1 (3)، 64-47.
26. یدالهی فارسی، ج.، رضوی، س. م. (1391). نقش سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی در کارآفرینی جوانان در روستاهای بخش کربال. پژوهش ­های جغرافیای انسانی. 79، 118-103.

 

27. Antoncic, B. Hoang, H. (2003). Network-based research in entrepreneurship, a critical review. Journal of Business Venturing 18, pp.165–187.
28. Barney, J. B., Clark, D. N., & Alvarez, S. A. (2003). When do family ties matter? Entrepreneurial market opportunity recognition and resource acquisition in family firms. In Babson Kauffman Entrepreneurship Research Conference. Conference held at Wellesley, Massachusetts.
29. Bryman, Alan (2001). Social Research Method, Oxford University Press.
30. Aldrich, H. Cliff, J. (2003). The pervasive effects of family on entrepreneurship: toward a family embeddedness perspective. Journal of Business Venturing. 18, pp. 573–596.
31. Easley, David; Kleinberg, Jon (2010). "Overview". Networks, Crowds, and Markets: Reasoning about a Highly Connected World. Cambridge University Press. pp. 1–20
32. Granovetter, M. (1973). "The strength of weak ties". American Journal of Sociology, 78 (6). pp. 1360–1380
33. Granovetter, M. (1983). The strength of weak ties: a network theory revisited. Sociological Theory, Volume 1, pp. 201-233.
34. Manuel P, F. Nuno R, R. Miranda, R. (2015). Thirty years of entrepreneurship research published in top journals: analysis of citations, co-citations and themes. Journal of Global Entrepreneurship Research 5:17.
35. McDonald. Bee Ching Gan. Simon S Fraser. Adekunle Oke. Alistair R. Anderson. (2013). A review of research methods in entrepreneurship 1985-2013. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research. Vol. 21 Iss 3’, pp. 1-42
36. Schumpeter, J. A. (1934). The theory of economic development: An inquiry into profits, capital, credit, interest and the business cycle. Cambridge: Harvard Business Press.
37. Shane, S. (2004). A general theory of entrepreneurship: The individual-opportunity nexus: Edward Elgar Pub.
38. Shane, S., & Venkataraman, S. (2000). The promise of entrepreneurship as a field of research. Academy of Management Review, 25(1), pp. 217-226.