ارزیابی کارایی فرمولاسیون میکروکپسول سنتز‌شده علف‌کش‌های ای‌پی‌تی‌سی و تریفلورالین در کنترل علف‌‌های‌هرز دم‌روباهی و تاج‌خروس در شرایط گلخانه

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 5، دوره 37، شماره 3 - شماره پیاپی 61، مهر 1402، صفحه 289-299   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.2021.32596.0

نویسندگان

احمد رهبری¹؛ ابراهیم ایزدی دربندی^{* 1}؛ محمد حسن راشد محصل¹؛ غلامحسین ظهوری¹؛ اسکندر زند²

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور

چکیده

به‌منظور بررسی کارایی فرمولاسیون میکروکپسول در مقایسه با فرمولاسیون امولسیون علف‌کش‌های ارادیکان و ترفلان (ای‌پی‌تی‌سی 82 درصد و تریفلورالین 48 درصد) در کنترل علف‌های‌هرز دم‌روباهی‌سبز و تاج‌خروس‌ریشه‌قرمز دو آزمایش مجزا به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1393 در گلخانۀ تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش تیرتاش استان مازندران اجرا گردید. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از مقادیر صفر (شاهد)، 25، 50، 75 و 100 درصد مادۀ موثره توصیه شده در هکتار از فرمولاسیون‌های میکروکپسول و امولسیون علف‌کش‌های ارادیکان و ترفلان (مقادیر توصیه شده ای‌پی‌تی‌سی و تریفلورالین به‌ترتیب 92/4 و 2/1 کیلوگرم در هکتار). پاسخ دم‌روباهی‌سبز‌ و تاج‌خروس‌ریشه‌قرمز با استفاده از آزمون‌های تجزیه‌ واریانس و تجزیه رگرسیون غیر‌خطی مورد بررسی قرار گرفت. مقادیر ED₁₀، ED₅₀ و ED₉₀ با استفاده از روابط ویبول و لگاریتم لجستیک برآورد گردید. ED₅₀ در فرمولاسیون امولسیون ای‌پی‌تی‌سی در کنترل دم‌روباهی‌سبز‌ و تاج‌خروس‌ریشه‌قرمز به‌ترتیب 94/2 و 29/3 و در فرمولاسیون میکروکپسول به‌ترتیب 87/1 و 37/2 کیلوگرم مادۀ موثره در هکتار تعیین گردید. همچنین این پارامتر در فرمولاسیون امولسیون تریفلورالین در کنترل دم‌روباهی‌سبز و تاج‌خروس‌ریشه‌قرمز به‌ترتیب 55/0 و 64/0 کیلوگرم مادۀ موثره در هکتار و در فرمولاسیون میکروکپسول به‌ترتیب 52/0 و 56/0 کیلوگرم مادۀ موثره در هکتار برآورد شد. شاخص پتانسیل نسبی ای‌پی‌تی‌سی در کنترل دم‌روباهی‌سبز‌ و تاج‌خروس‌ریشه‌قرمز به‌ترتیب 57/1 و 39/1 و در علف‌کش تریفلورالین به‌ترتیب 05/1 و 14/1 تعیین گردید. بدین لحاظ می‌توان با استفاده از پوشش‌ پلیمری ضمن افزایش کارایی علف‌کش‌ها تا حدود زیادی از مقادیر مصرفی کاست.

کلیدواژه‌ها

پتانسیل نسبی؛ دُز پاسخ؛ رها‌سازی‌کنترل‌شده

مراجع

1. Bernards, M.L., Simmons, J.T., Guza, C.J., Schulz, C.R., Penner, D., & Kells, J.J. (2006). Inbred corn response to acetamide herbicides as affected by safeners and microencapsulation. Weed Technology, 20, 458-465. https://doi.org/10.1614/WT-05-130R.1
2. Cahoon, C.W., York, A.C., Jordan, D.L., Everman, W.J., Seagroves, R.W., Braswell, L.R., & Jennings, K.M. (2015). Weed control in cotton by combinations of microencapsulated acetochlor and various residual herbicides applied preemergence. Weed Technology, 29(4): 740-750. https://doi.org/10.1614/WT-D-15-00061.1
3. Carter, A.D. (2000). Herbicide movement in soils: Principles, pathways and processes. Weed Research, 40, 113-122. https://doi.org/10.1046/j.1365-3180.2000.00157.x
4. Cobb, A.H., & Reade, P.H. (2010). Herbicide and plant physiology. 2^th Wiley-Blackwell, 296Pp. https://doi.org/10.1002/9781444327793
5. Coffman, C.B., & Gentner, W.A. (1980). Persistence of several controlled release formulations of trifluralin in greenhouse and field. Weed Science, 28(1), 21-23. https://doi.org/10.1017/S0043174500027697
6. Coffman, C.B., & Gentner, W.A. (1984). Herbicidal activity of controlled release formulations of trifluralin. Indian Journal Agricultural Science, 54(2), 117-122. http://www.jstor.org/stable/4044606
7. Dhareesank, A.M., Kobayashi, K., & Usui, K. (2006). Residual phytotoxic activity of pethoxamid in soil and its concentration in soil water under different soil moisture conditions. Weed Biology and Management, 6, 50-54. http://dx.doi.org/10.1111/j.1445-6664.2006.00195.x
8. Doub, J.P., Wilson, H.P., & Hatzios, K.K. (1988). Comparative efficacy of two formulations of alachlor and metolachlor. Weed Science, 36, 221-226. https://www.jstor.org/stable/3989325
9. Doub, J.P., Wilson, H.P., Hines, T.E., & Hatzios, K.K. (1988). Consecutive annual applications of alachlor and metolachlor to continuous no-till Corn (Zea mays). Weed Science, 36(3), 340-344.
10. Fogleman, M., Norsworthy, J.K., Barber, T., & Gbur, E. (2018). Influence of formulation and rate on rice tolerance to early-season applications of acetochlor. Weed Technology, 33(2), 239-245. https://doi.org/10.1017/wet.2018.98
11. Hack, B., Egger, H., Uhlemann, J., Henriet, M., Wirth, W., Vermeer, A.W.P., & Duff, D.G. (2012). Advanced Agrochemical Formulations through Encapsulation Strategies? Chemie Ingenieur Technik, 84(3), 223-234. https://doi.org/10.1002/cite.201100212
12. Institute, SAS. (2002). The SAS system for windows. Release 9.1. SAS Institute Inc., Cary, NC 27513, USA.
13. Jursik, M., Soukup, J., Holec, J., Andr, J., & Hamouzova, K. (2015). Efficacy and selectivity of pre-emergent sunflower herbicides under different soil moisture conditions. Plant Protection Science, 51, 214-222. https://doi.org/10.17221/82/2014-PPS
14. Kennedy, J.M., & Talbert, R.E. (1977). Comparative persistence of dinitroaniline type herbicides on the soil surface. Weed Science, 25, 373-381. https://doi.org/10.1017/S0043174500033695
15. Lee, F.T.H., & Nicholson, P. (1991). International patent WO 96/14743.
16. Li, D., Liu, B., Yang, F., Wang, X., Shen, H., & Wu, D. (2016). Preparation of uniform starch microcapsules by premix membrane emulsion for controlled release of avermectin. Carbohydrate Polymers, 136, 341–349. https://doi.org/10.1016/j.carbpol.2015.09.050
17. Matthews, G.A. (2000). Pesticide application methods. 3^th Blackwell Sci. Ltd. 432 Pp. https://doi.org/10.1002/9780470760130
18. Meredith, A.N., Harper, B., & Harper, S.L. (2016). The influence of size on the toxicity of an encapsulated pesticide: a comparison of micron- and nano-sized capsules. Environment International, 86, 68–74. https://doi.org/10.1016/j.envint.2015.10.012
19. Monaco, T.J., Weller, S.C., & Ashton, F.M. (2002). Weed science: principles and practices. 4^th Wiley-Blackwell, 688 Pp.
20. Nielsen, O.K., Ritz, C.H., & Streibig, J.C. (2004). Nonlinear mixed model regression to analyze herbicide dose-response relationships. Weed Technology, 18, 30-37. https://doi.org/10.1614/WT-03-070R1
21. Parochetti, J.V., & Dec, G.W. (1978). Photodecomposition of eleven dinitroaniline herbicides. Weed Science, 26(2), 153-156. https://www.jstor.org/stable/4042852
22. Petersen, B.B., Shea, P.J., & Wicks, G.A. (1988). Acetanilide activity and dissipation as influenced by formulation and Wheat stubble. Weed Science, 36(2), 243-249. https://doi.org/10.1017/S0043174500074786
23. Petersen, B.B., & Shea, P.J. (1989). Microencapsulated alachlor and its behavior on Wheat (Triticum aestivum) straw. Weed Science, 37(5), 719-723. https://www.jstor.org/stable/4045135
24. Ritter, R.L., Kaufman, L.M., Monaco, T.J., Novitzky, W.P., & Moreland, D.E. (1989). Characterization of triazine-resistant Giant foxtail (Setaria faberi) and its control in no-tillage Corn (Zea mays). Weed Science, 37(4), 591-595. https://doi.org/10.3923/ajps.2002.334.336
25. Ritz, C., Baty, F., Streibig, J.C., & Gerhard, D. (2015). Dose-response analysis using R PLOS ONE, 10 (12), e0146021.
26. Savage, K.E. (1978). Persistence of several dinitroaniline herbicides as affected by soil moisture. Weed Science, 26, 465-471. https://www.jstor.org/stable/4042903
27. Scher, H.B., Rodson, M., & Lee, K. (1998). Microencapsulation of pesticides by interfacial polymerisation utilizing isocyanate or aminoplast chemistry. Pesticide Science, 54, 394-400. https://doi.org/10.1002/(SICI)1096-9063(199812)54:4<394::AID-PS829>3.0.CO;2-S
28. Schreiber, M.M., Shasha, B.S., Ross, M.A., Orwick, P.L., & Edgecomb, D.W. (1978). Efficacy and rate of release of EPTC and butylate from starch encapsulated formulations under greenhouse conditions. Weed Science, 26, 679-686. https://doi.org/10.1017/S0043174500064821
29. Sopeña, F., Maqueda, C., & Morillo, E. (2009). Controlled release formulations of herbicides based on micro-encapsulation. Ciencia e Investigacion Agraria, 35(1), 27-42. http://dx.doi.org/10.4067/S0718-16202009000100002
30. Team, R.C. (2017). Homepage of R: A language and environment for statistical computing. https://www.R-project.org, Accessed October 1, 2017.
31. Ueji, M., & Inao, K. (2001). Rice paddy field herbicides and their effects on the environment and ecosystems. Weed Biology Management, 1, 71-79. http://dx.doi.org/10.1046/j.1445-6664.2001.00002.x
32. Vasilakoglou, I.B., Eleftherohorinos, I.G., & Dhima, K.B. (2001). Activity, adsorption and mobility of three acetanilide and two new amide herbicides. Weed Research, 41, 535-546. https://doi.org/10.1046/j.1365-3180.2001.00256.x
33. Wilkins, R. (2003). Controlled release formulations of pesticides. P. 386-398 In Encyclopedia of agrochemicals. John Wiley & Sons Ltd. https://doi.org/10.1002/047126363X
34. Wilson, M. (2003). Optimising pesticide use. first edn. John Wiley & Sons Ltd, 214 Pp. https://doi.org/10.1002/0470871792
35. Zand, E., Baghestani, M.A., Mousavi, S.K., Oveisi, M., Ebrahimi, M., Rastgoo, M., & Labafi Hossienzadeh, M.R. (2008). Weed management handbook. Mashhad Jehad-e Daneshghahi Publication, (In Persian), 480.
36. Zhang, D.X., Li, B.X., Zhang, X.P., Zhang, Z.Q., Wang, W.C., & Liu, F. (2016). Phoxim microcapsules prepared with polyurea and urea−formaldehyde resins differ in photostability and insecticidal activity. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 2841-2846. https://doi.org/10.1021/acs.jafc.6b00231