اثر جایگزینی سطوح مختلف بیوچار با مکمل معدنی جیره بر شاخص‌های عملکرد رشد، کیفیت گوشت و خاکستر استخوان جوجه‌های گوشتی

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 6، دوره 13، شماره 4 - شماره پیاپی 48، دی 1400، صفحه 537-549   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.2021.38290.0

نویسندگان

مطهره کاشف¹؛ محسن افشارمنش^{* 2}؛ محمد سالارمعینی³

¹گروه علوم دامی دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.

²گروه علوم دامی دانشگاه شهید باهنرکرمان، کرمان، ایران

³گروه علوم دامی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

چکیده

این مطالعه به­منظور ارزیابی اثر جایگزینی سطوح مختلف بیوچار (Biochar) با مکمل معدنی جیره بر شاخص­های عملکرد رشد، کیفیت گوشت و خاکستر استخوان جوجه­های گوشتی انجام شد. این آزمایش با 250 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تیمار، 5 تکرار و 10 قطعه جوجه در هر پن اجرا شد. تیمارها شامل: 1) جیره شاهد (بدون ماده بیوچار و حاوی 100 درصد مکمل معدنی)، 2) جیره شاهد و جایگزینی 25 درصد مکمل معدنی با ماده بیوچار، 3) جیره شاهد و جایگزینی 50 درصد مکمل معدنی با ماده بیوچار، 4) جیره شاهد و جایگزینی 75 درصد مکمل معدنی با ماده بیوچار و 5) جیره جایگزینی100 درصد مکمل معدنی با ماده بیوچار بودند. در کل دوره آزمایش، جایگزینی مکمل مواد معدنی با بیوچار بر وزن بدن، مصرف خوراک، ضریب تبدیل خوراک، خاکستر استخوان و شاخص تولید اروپایی اثر نداشت. میزانpH  گوشت در تیمار 75 درصد بیوچار بدون تفاوت معنی­داری با تیمار 25 درصد از همه تیمارها بیشتر و میزان افت خونابه تیمار 75 درصد بیوچار از همه تیمار­ها کمتر بود اما بین بقیه تیمار­ها تفاوت معنی­داری دیده نشد. شاخص رنگ روشنایی و زردی تحت تاثیر ماده آزمایشی قرار نگرفت اما شاخص رنگ قرمزی در تیمار 75 درصد و 50 درصد بیوچار مشابه و از سایر تیمارها بیشتر بود. به­طور کلی، استفاده از بیوچار در سطح 75 درصد علاوه بر داشتن عملکرد مشابه با تیمار شاهد سبب بهبود کیفیت گوشت جوجه­های گوشتی (pH گوشت، درصد افت خونابه و شاخص رنگ قرمزی) شد. از جنبه اقتصادی نیز، جایگزینی مکمل معدنی جیره با بیوچار موجب کاهش چشمگیر هزینه جیره شد.

کلیدواژه‌ها

اسید هیومیک؛ درصد افت خونابه؛ شاخص اقتصادی؛ شاخص رنگ قرمزی

مراجع

1. Abbasvali, M., S. Shahram Shekarforoush, M. Aminlari, and H. Ebrahimnejad. 2012. Effects of Medium-Voltage Electrical Stimulation on Postmortem Changes in Fat-Tailed Sheep. Journal of Food Science, 77(1):47-53.
2. Afshar, M. 1997. Effect of vitamin supplements with different levels of vitamin on layer hens performance. MSc thesis. Agricultural College, University of Tehran. (In Persian).
3. Ahmadi, M., and M. A. Karimi Torshizi. 2015. Evaluation of vermicompost supplementation in Japanese quail diet. Iranian Journal of Animal Science Research, 7(1):66-76. (In Persian).
4. Aiken, G. R., D. M, Mc Knight, R. L. Wershaw, and P. Mac Carthy. 1985. Humic substances in soil, sediment, and water-geochemistry, isolation, and characterization. Wiley, New York, USA.
5. 1995. Official Methods of Analysis, 16th ed. Association of Official Analytical Chemists, Arlington, V. A.
6. 2013. Ross 308 Broiler. Nutrition Specification. (www. Aviagen.com)
7. Bertram, H. C., H. J. Andersen, A. H. Karlsson, P. Horn, J. Hedegaard, L. Norgaard, and S. B, Engelsen. 2003. Prediction of technological quality (cooking loss and Napole yield) of pork based on fresh meat characteristics. Meat Science, 65:707–712.
8. Boulianne, M., and A. J. King. 1998. Meat colorand biochemical characteristics of unaccepted dark-colored broiler chicken carcasses. Food Science, 63(5):759-762.
9. Boutoh, P. E., W. R. Harise, and W. R. Shortose. 1971. Effect of Ultiamit pH on upon the water holding capacity and enderness of mution. Food Science, 36:435-39.
10. Christensen, L. B. 2003. Drip loss sampling in porcine m. longissimus dorsi. Meat Science, 63(4):469-477.
11. Dwivedi, S., M. N. Vasavada, and D. Cornforth. 2006. Evaluation of Antioxidant Effects and Sensory Attributes of Chinese 5-Spice Ingredients in Cooked Ground Beef. Journal of Food Science, 71(1):12-17.
12. Eren, M., G. Deniz, S. S. Gezen, and I. I. Turkmen. 2000. Broyler yemlerine katilan humatlarin besi performansi, serum mineral kansantrasyonu ve kemik kuluuzerine etkileri. Ankara Universitesi Verteriner Fakultesi Dergisi, 47:255-263.
13. Hakan, K., Y. Gultekin, and S. Ozge. 2012. Effect of boric acid and humate supplementation on performance and egg quality parameters of laying hens. Revista Brasiliera de Ciencia Avicola, 14:283-289.
14. Jang, A., X. D. Liu, M. H. Shin, B. D. Lee, S. K. Lee, J. H. Lee, and C. Jo. 2008. Antioxidative potential of raw breast meat from broiler chicks fed a diatary medicinal herb extract mix. Poultry Science, 87(11):2382-2389.
15. Jamali, b. 2015. Biochar, The Old Idea for Future Agriculture. Today's Opportunity for Entrepreneurship.
16. Karaoglu, M., M. Macit, N. Esenbuga, H. Durdag, L. Turgut, and OC. Bilgin. 2004. Effect of supplemental humate at different levels on the growth performance slaughter and carcass traits broilers. International Journal of Poultry Science, 3:406-410.
17. Kaya, A. C., B. E. Kurumu, and D. S. Tuncer. 2009. Effect of humates on fattening performance, carcass quality and some blood parameters of broilers. Jornal of Animal and Veterinary Advances, 8:281-284.
18. Khajavi, H., M. Karimi Torsizi, and H. Ahmadi. 2015. Effect of feeding different levels of dietary vermi-humus on growth performance and meat quality in broiler chickens. Animal Production, 16(2):113-122. (In Persian).
19. Kocabagli, N., M. Alp, N. Acar, and R. Kahraman. 2002. The effects of dietary humate supplementation on broiler growth and carcass yield. Poultry Science, 81:227–230.
20. Lala, A O., N. Okwelum, A. O. Oso, A. O. Ajao, and A. A. Adegbenjo. 2017. Response of broiler chickens to varying dosage of humic acid in drinking water. National Animal Production Research Institute, 29(1):288-294.
21. Mirhidari, A., M. Tarbiatnejad, S. Hosseini, and P. Shakeri. 2016. Effect of biochemical use of pistachio byproduct on yield, microbial protein and some rumen and blood parameters of fattened lambs. Journal of Animal Science (Research and Construction), 117:151-162. (In Persian).
22. Mohammad Sadeghi, F. 2018. Study of substitutintg the mineral premixe diet with complex of humic material and its combination with probiotics on performance, intestinal morphology, immune response and meat quality of broilers. Master thesis. Shahid Bahonar University of Kerman, Iran.
23. Nagaraju, R., B. Reddy, R. Gloridoss, B. Suresh, and C. Ramesh. 2014. Effect of dietary supplementation of humic acids on performance of broilers. The Indian Journal of Animal Science, 84:447-452.
24. Nieto, G., P. Daz, S. Ban, and M. Garrido. 2010. Effect on lamb meat quality of including thyme (Thymus zygis ssp. Gracilis) leaves in ewes, diet. Meat Science, 85:82-88.
25. Nobakht, A., F. Mazlum, S. Khodaii, and G. A. Pish-Jang. 2008. Evaluation of the effects of reducing or eliminating mineral and vitamin supplements from diets of growing and ending periods on broiler performance. Journal of Veterinary Medicine, Islamic Azad University, 4:39-46. (In Persian).
26. Nobakht, A. 2013. Effects of different levels of mineral and vitamin supplements on performance of laying hens with rationsWheat and corn base. Iranian Journal of Animal Science Research, 4(4):283-291.
27. Ozturk, , N. Ocak, I. Coskun, S. Turhan, and G. Erener. 2010. Effects of humic substances supplementation provided through drinking water on performance, carcass traits and meat quality of broilers. Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition, 94:78-85.
28. Ozturk, , N. Ocak, I. Coskun, G. Erener, M. Devsoglo, and S. Turhan. 2014. performance, meat quality, meat mineral contents and caecal microbial population responses to humic substances administered in drinking water in broilers. British Poultry Science, 55(5):668-674.
29. Peter Schmidt, H. Biochar in poultry farming. Ithaka Journal, 1:262-264.
30. Rahmani, H., and W. Speer. 2005. Natural additives influence the performance and humoral immunity of broilers. Poultry Science, 4:713-717.
31. Rath, N., W. Huff, and G. Huff. 2006. Effects of humic acid on broiler chickens. Poultry Science Journal, 85:410-414.
32. Shadravan, A. 2018. The effect of sodium humate and complex of humic substances on growth performance, intestinal morphology and immune response of broiler chickens. MSc thesis, Shahid Bahonar University of Kerman, Iran.
33. Shalaei, M., and S. Hosseini. (2016). Acidity of gastrointestinal tract and tibia characteristics of laying hens fed diets supplemented with antibiotic, organic acid, probiotic and prebiotic. Animal Production Research, 5(2):1-11. (In Persian).
34. Siahpour, S., M. A. Karimi Torshizi, F. Shariatmadari, and F. Nick Nafs. 2010. Investigating the effect of mineral and vitamin supplementation time on growth and economic performance of broiler chickens. Journal of Veterinary Research, 65(1):13-18. (In Persian).
35. Taklimi, S. M., H. Ghahri, and M. A. Isakan. 2012. Influence of different levels of humic acid esterified glucomannan on growth performance and intestinal morphology of broiler chickens. Journal of Agriculture, 3:663-668.
36. Varkuhi, S. H. 2014. Factors affecting the quality of poultry and meat. Second National Conference on Engineering and Management of Agriculture, Environment and Sustainable Natural Resources, Tehran, Permanent Secretariat of the Conference, Shahid Beheshti University.
37. Wang, Q., Y. Chen, J. Yoo, H. Kim, J. Cho, and Kim. 2008. Effects of supplemental humic substances on growth performance, blood characteristics and meat quality in finishing pigs. Livestock Science, 117(2-3):270-274.
38. Yalçin, S., A. Ergün, H. Erol, S. Yalçin, and B. Özsoy. 2005. Use of L-carnitine and humate in laying quail diets. Acta Veterinaria Hungarica, 53:361-370.