ارزیابی قابلیت جایگزینی و مقایسه خصوصیات رشدی و کیفی چمن‌های شبدری با چمن‌های گراسی رایج در فضای سبز به منظور کاهش هزینه‌های سرزنی

علوم باغبانی

مقاله 2، دوره 36، شماره 1 - شماره پیاپی 53، خرداد 1401، صفحه 15-28   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2021.60852.0

نویسندگان

الهام سعیدی پویا¹؛ علی تهرانی فر^{* 1}؛ علی گزانچیان²؛ فاطمه کاظمی¹؛ محمود شور¹

¹گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

²مرکز تحقیقات کشاورزی طرق، خراسان رضوی، مشهد، ایران

چکیده

امروزه بدلیل هزینه بالای نگهداری چمن (آبیاری و سرزنی)، شهرداری­ها و سازمان­های اداری در پی جایگزینی آن با سایر گیاهان پوششی می‌باشند. هدف از این آزمایش، مقایسه سه نوع چمن رایج رایگراس چندساله )رقم’دوبل(‘ ، فستوکای بلند )رقم ’الدرادو‘) و چمن مخلوط اسپورت تجاری با چمن­های شبدری، شبدر سفید )رقم ’کالوی‘) و شبدر میکرو )رقم ’پیپولینا(‘ به عنوان جایگزینی برای چمن­ها به منظور کاهش هزینه­های نگهداری می­باشد. این آزمایش در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. صفات مختلف و شاخص­های رشد به دفعات طی سال­های 1395 و 1396 ارزیابی شد. در ارزیابی­های اولیه درصد سبز­شدن، رایگراس چند­ساله بیشترین میزان را به خود اختصاص داد اما با گذشت 36 روز از کشت، پوشش­دهی تمامی گیاهان به 92 تا 98 درصد رسید و هیچ­گونه اختلاف معنی­داری از لحاظ درصد سبزشدن بین کرت­های چمن­های گراسی و شبدری نبود. از نظر تراکم، یکنواختی و میزان علف­هرز اختلاف معنی­داری بین گیاهان مشاهده نشد، اما از نظر کیفیت پس از سرزنی در هر دو سال، شبدر سفید بهترین کیفیت را داشت. ارتفاع و وزن خشک به عنوان شاخص­های رشدی در هر دو سال، در چمن­های گراسی بیش از شبدرها بود و شبدر میکرو کمترین مقادیر را نشان داد. با گرم شدن هوا، چمن تال­فسکیو بر سایرین از نظر ارتفاع و وزن خشک غالب گردید به طوریکه در تیرماه، میزان وزن خشک چمن در هر متر­مربع به ترتیب برای تال­فسکیو معادل 40، رایگراس (52/19)، اسپورت (68/15)، شبدر سفید (24/6) و شبدر میکرو (36/0) گرم بود. در نهایت، شاخص­های رشدی در چمن­های شبدری بسیار کمتر از گراس­ها بود که با توجه به این رشد کم، بالطبع هزینه­های نگهداری، بالاخص سرزنی کاهش می­یابد. این یک نکته مثبت در ارقام شبدر سفید و میکرو است که تا ماه­ها نیاز به سرزنی ندارد و در واقع، سرزنی به منظور حذف گل­ها صورت می­گیرد. بنابراین به عنوان جایگزینی با هزینه نگهداری کمتر، قابل توصیه می­باشند.

کلیدواژه‌ها

ارتفاع؛ شبدر سفید؛ فستوکا؛ کیفیت؛ لولیوم پرنه

مراجع

1. Abbasi R. 2009. Genetic diversity of clover genetic resources held by National Plant Gene Bank of Iran with emphasis on agronomic traits. Iranian Journal of Rangelands and Forests Plant Breeding and Genetic Research 17(1): 70-87. (In Persian)
2. Akgun , Tosun M., and Sengul S. 2008. Comparison of Agronomic Characters of Festulolium, Festuca Pratensis Huds. And Lolium Multiflorum Lam. Genotypes Under High Elevation Conditions In Turkey. Bangladesh Journal of Botany 37(1): 1-6.
3. Alavi , Saffari Gh., and Ebrahimi S. 2009. Cultivation of Forage Plants. Sepehr Tehran Publishing House. Iran. (In Persian)
4. Almansouri , Kinet J.M., and Lutts S. 2001. Effect of salt and osmotic stresses on germination in durum wheat (Triticum durum Desf.). Plant Soil 231: 243-254. https://doi.org/10.1023/A:1010378409663.
5. Azani , Abdiyan Rad M., and Maleki M. 2009. Urban green space planning with emphasis on hot and dry areas of southern Iran. Quarterly Journal of Geographic Space 9(31): 1-26. (In Persian)
6. Brown C., Gregory P.J., Cooper P.J.M., and Keatinge J.D.H. 1989. Root and shoot growth and water use of chickpea (Cicer arietinum) grown in dryland conditions: Effects of sowing date and genotype. Agricultural Science 113: 41-49. https://doi.org/10.1017/S0021859600084598.
7. Center for Turfgrass Science. Available online at: http://plantscience.psu.edu/research/centers/turf/extension/factsheets/calculating-seed-price. Accessed 14 November, 2017.
8. Dernoeden D., Caroll M.J., and Krouse J.M. 1994. Moving of three fescue species for low management turf sites. Crop Science 34: 1645-1649. https://doi.org/10.2135/cropsci1994.0011183X003400060041x.
9. Domiri Ganji H., Babaei S., Metaji A., and Rashidi F. 2010. Evaluation of green space changes in Tehran’s second district using aerial photos and satellite data. Journal of Natural Resources Science and Technology 5(2): 13-24. (In Persian)
10. Ellis A., and Roberts E.H. 1981. The quantification of ageing and survival in orthodox seeds. Seed Science and Technology 9: 373-409. DOI: 10.4236/ahs.2013.23014.
11. Falahian 2008. Lawn (Technology, construction and maintenance(. Jahad publication of Ferdowsi university of Mashhad. Iran.
12. Haghighi 2004. The use of mushroom vermicompost (SMC) for the cultivation of grass by hydromalching. Master's Degree in Horticulture, Ferdowsi University of Mashhad Iran. (In Persian)
13. Hakimi Meybodi M.H., and Sadeghi Nia M. 2009. Identification of pasture plants of Iran. University Publication Center. 189. (In Persian)
14. Hall D., and Wiesner L.E. 1990. Relationship between seed vigor tests and field performance of Regard meadow bromegrass. Crop Science 30: 967-970. https://doi.org/10.2135/cropsci1990.0011183X003000050001x.
15. Heijden A., and Roulund N. 2010. Genetic gain in agronomic value of forage crops and turf. In: C. Huyghe (ed.). A Review of Sustainable Use of Genetic Diversity. Forage and Turf Breeding 247-260.
16. Khajeh-Hosseini M., Powell A.A. and Bingham I.J. 2003. The interaction between salinity stress and seed vigor during germination of soybean seeds. Seed Science Technology 31: 715-725. http://dx.doi.org/10.15258/sst.2003.31.3.20.
17. Khalil , Bhat N.R., Abdal M.S., Grina R., Al-mulla L., Al-Dossery S., Bellen R., Cruz R., D’Cruz G., George A., and Christopher A. 2006. Evaluating the suitability of groundcovers in the arid environments of Kuwait. European Journal of Science Research 15: 412-419.
18. Khodabande 2009. Cultivation of forage plants. Iranian Agricultural Science publication .307. (In Persian)
19. Khorramdel , Nezami A., and Mollafilabi A. 2014. Evaluation of Germination Characteristics for some Khorasan's Cumin (Cuminum cyminum L.) Seed Landraces under Fall Planting Dates. Research in Crop Ecosystem 1(1): 55-67. (In Persian)
20. Khosh-Khui M. 2005. Plant propagation: Principle and practices. Shiraz University, Iran. (In Persian)
21. Liu , Wang CH., and Li- ao. 2014. A plant species (Trifolium repens) with strong enrichment ability for mercury. Ecological Engineering 70: 349-350. DOI :10.1016/j.ecoleng.2014.06.029.
22. Macke A. 2016. Evaluation of a cool-season grass-white clover mixture for low-nitrogen input lawns. MSc thesis. Purdue University. Indiana.
23. Martiniello , D’Andrea E. 2006. Cool-season turf grass species adaptability in Mediterranean environments and quality traits of varieties. European journal of Agronomy, 25: 234–242.https://doi.org/10.1016/j.eja.2006.05.006.
24. Meyer A. 1989. Breeding disease-resistant, persistent low-maintenance turf. Ground- Maint, 24: 68- 139.
25. Molazadeh 2012. Forage Trees (Comprehensive Reference of Crops): Volume 3. Publications on education and agricultural promotion. (In Persian)
26. Morris N., and Shearman R.C 2000. NTEP Turfgrass Evaluation Guidelines. Available online at: www.ntep.org/pdf/ratings. Accessed: 30 August, 2013.
27. Newell J., Crossley F.E.M., and Jone A.C. 1996. Selection of grass species, cultivars and Mixtures for lawn tennis court. Journal of Sport Turf Research Institution 72: 42-60.
28. Riahinia , Khazaee H.R., and Razmjoo KH. 2011. Effect of salinity on germination and seedling growth of populations of turfgrasses. Iranian Journal of Field Crops Research 9(2): 222-228. (In Persian)
29. Saeedi Pooya E., Tehranifar A., Gazanchian A., Kazemi F., and Shoor M. 2016. The investigation of growth and aesthetics factors of cover plant of white clover compared with different grasses for use in urban landscape. 1 st international and 2^nd national ornamental plants congress. 1-5. (In Persian)
30. Saeedi Pooya E., Tehranifar A.‚ Shoor M., Selahvarzi Y., and Ansari H. 2013. The use of native turf mixtures to approach sustainable lawn in urban landscape. Journal of Urban Forestry and Urban Greening 12: 532-536. DOI: 10.1016/j.ufug.2013.06.009.
31. Salehi , and Khosh-Khui M. 2004. "Turf monoculture cool-cool and cool-warm season seed mixture establishment and growth responses. Horticulteral Science 39(7): 1732-1735. https://doi.org/10.21273/HORTSCI.39.7.1732.
32. Samiyani , Ansari H., Azizi M., Hasheminia S.M., and Selahvarzi Y. 2013. Effect of drought stress on some biochemical indices in four species of cover plants (Lolium Perenne, Potentila, White Clover and Frankenia) with green field use ability. Science and Technology of Greenhouse Culture 15: 101-101. (In Persian)
33. Selahvarzi , Tehranifar A., Ghazanchian A., and Arooei H. 2008. Drought resistance mechanisms of native and commercial turfgrasses under drought stress: Ι. Root responses. Journal of Horticulture 22(2): 1-12. (In Persian)
34. Sincik , and Acikgoz E. 2007. Effects of white clover inclusion on turf characteristics, nitrogen fixation, and nitrogen transfer from white clover to grass species in turf mixtures. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 38: 1861– 1877. https://doi.org/10.1080/00103620701435621.
35. Tehran Parks and Green space organization. 2006. Lawning principles. Islamic Republic army publication. Iran. (In Persian)
36. Turgeon J. 1999. Turfgrass management. Prentic Hall, Englewood Cliffs, NJ.
37. Turner , and Carroll M. 2015. Microclover-tall fescue lawn in the mid- Atlantic region, university of Marylan
38. Vahdati Mashhadian N., Tehranianfar A., Nemati H., and Selahvarzi Y. 2011. Effect of salinity stress on morphological, physiological and biochemical responses of three types of clover (vegetation cover) with potential for use in green spaces. Master's Thesis. Mashhad Ferdowsi University. Iran. (In Persian)