معرفی نارنگی‌ جدید جهانگیر بر اساس ویژگی‌های فیزیکو‌شیمیایی و ارگانولپتیک برتر میوه

علوم باغبانی

مقاله 6، دوره 35، شماره 3 - شماره پیاپی 51، آذر 1400، صفحه 383-398   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2021.61812.0

نویسندگان

جواد فتاحی مقدم^* ؛ سیده الهام سیدقاسمی؛ طاهره رییسی

پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمه‌گرمسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رامسر، ایران

چکیده

در ایران که مصرف سرانه مرکبات به صورت تازه‌خوری بالا است (متوسط 45 کیلوگرم) نیاز به ایجاد و معرفی ارقام جدید با ویژگی‌های کیفی مطلوب به صورت مستمر است. در این پژوهش ویژگی‌های فیزیکو‌شیمیایی و ارگانولپتیک میوه‌‌ی نارنگی جهانگیر حاصل تلاقی نارنگی کلمانتین (والد ماده) و پرتقال سالوستیانا (والد نر) (Citrus clementina Hort. ex Tanaka × C. sinensis (L.) Osbeck cv. Salustiana) در مقایسه با نارنگی کلمانتین (Citrus clementina Hort. ex Tanaka) به عنوان شاهد روی پایه نارنج طی دو سال آخر منتج به معرفی رقم در قالب طرح کاملا تصادفی مطالعه شد. ویژگی‌های فیزیکو‌شیمیایی و ارگانولپتیک میوه‌‌ها در زمان برداشت و به فواصل زمانی 20 و 40 روز از سردخانه (دمای 5 درجه سلسیوس، رطوبت 85 درصد) ارزیابی شدند. نتایج نشان داد اندازه میوه (طول و دو قطر)، وزن، ‏میانگین قطرهای ‏حسابی، هندسی، معادل و هم‌ساز، مساحت رویه، حجم واقعی، ‏ضریب کرویت و سطح جانبی نارنگی جهانگیر به طور معنی‌داری بیش‌تر از کلمانتین بود. نارنگی جهانگیر مقادیر بالاتری L*، a*، b*، hue و C نسبت به شاهد کلمانتین داشت لیکن شاخص‌های a* و CCI جهانگیر کم‌تر بود. نارنگی جهانگیر پوست‌گیری آسان‌تر و تعداد بذر مشابه کلمانتین داشت. کاهش وزن میوه جهانگیر طی نگهداری کم‌تر از کلمانتین بود. میزان مواد جامد محلول (TSS) میوه جهانگیر در زمان برداشت و طی نگهداری بالاتر از کلمانتین بود. بعلاوه میزان اسیدیته کل (TA) (34/0 درصد) میوه جهانگیر نیز کم‌تر از میوه کلمانتین (45/0 درصد) بود. نسبت TSS به TA در نارنگی جهانگیر خیلی بالاتر (25/44) از کلمانتین (16/26) مشاهده شد. درصد عصاره میوه جهانگیر با 87/44 درصد بالاتر از کلمانتین با 12/40 و شاخص تکنولوژی نیز به ترتیب 45/6 و 67/4 بود. ظرفیت آنتی‌اکسیدانی گوشت میوه طی نگهداری کاهش یافت. میزان آسکوربیک‌اسید در جهانگیرکم‌تر از شاهد ولی میزان فنل گوشت بالاتر (43/0 میلی‌گرم در گرم) از کلمانتین (4/0 میلی‌گرم در گرم) بود. آنالیز مولفه اصلی نشان داد عمده نمونه‌های جهانگیر در قسمت چپ نمودار بودند که ویژگی‌هایی چون طعم، شیرینی، ظاهر خوب پوست و گوشت و پذیرش کلی میوه در این ناحیه غالب بود و مورد پذیرش بیش‌تری از سوی ارزیابان حسی واقع شد.

کلیدواژه‌ها

آزادسازی رقم؛ ارزش غذایی؛ انبارمانی؛ کیفیت میوه

مراجع

1. Abdullah M.H.R.O., Chng P.E., and Yunus N.A. 2012. Some physical properties of Musk Lime (Citrus microcarpa). International Journal of Biological, Biomolecular, Agricultural, Food and Biotechnological Engineering 6: 1122- 1125.
2. Aghajanpour S., Ghasemnejad M.A., and Faghih-Nasiri M. 2011. Hesperidin and naringin amounts of mandarin fruits affected by rootstock and variety, Master thesis, Saveh Azad University. (In Persian with English abstract)
3. Alferez F. 2005. Low relative humidity at harvest and before storage at high humidity influence the severity of postharvest peel pitting in citrus. Horticultural Science 130(2): 225–231.
4. Bons H.K., Kaur N., and Rattanpal H.S. 2015. Quality and quantity improvement of citrus: role of plant growth regulators. International Journal of Agriculture, Environment and Biotechnology 8(2): 433-447.
5. Bor J.Y., Chen H.Y., and Yen G.C. 2006. Evaluation of antioxidant activity and inhibitory effect on nitric oxide production of some common vegetables. Journal of Agriculture and Food Chemistry 54: 1680- 1686.
6. Brand-Williams W., Cuvelier M.E., and Berset C. 1995. Use of free radical method to evaluate antioxidant activity. Lebens Wissen and Technology 28: 25-30.
7. Chahidi B., El-Otmani M., Luro F., Srairi I., and Tijane M. 2007. Fruit quality characterization of seven clementine cultivars. Journal of Applied Horticulture 9(2):162-166.
8. ‎Dou H., and Gmitter F. 2007. Postharvest quality and acceptance of LB8-9 mandarin as a new ‎fresh fruit cultivar. HortTechnology 17(1): 72-77. ‎
9. Faasema J., Abu J.O., and Alakali J.S. 2011. Effect of packaging and storage condition on the quality of sweet orange (Citrus cinesis). Journal of Agricultural Technology 7(3): 797-804.
10. ‎ 2017. Citrus fruit fresh and processed annual statistics. Commodities and Trade Division, FAO of the ‎UN, Rome.‎
11. Fatahi J., Hamidoghli Y., Fotouhi R., Ghasemnejad M., and Bakhshi D. 2011. Assessment of fruit quality and antioxidant activity of three citrus species during ripening. South Western Journal of Horticulture, Biology and Environment 2(2): 113-128.
12. Fatahi Moghadam J., Seyed Ghasemi S.E., and Madani S. 2017. The effect of five rootstocks on physical, mechanical and chemical characteristics of 'Yashar' fruits -a new mandarin- during ripening stages. Journal of Plant Production Research 24(2): 109-123. (In Persian with English abstract)
13. Fatahi Moghadam J., Seyed Ghasemi S.E., and MohamadAlyan Y. 2017. Effect of rootstock on fruit quality of yashar mandarin at harvest time and during storage. Iranian Journal of Horticultural Science and Technology 18(2): 177-194. (In Persian with English abstract)
14. Fatahi Moghadam J., Seyed Ghasemi S.E., and Najafi K. 2018. Evaluation of fruit physico-chemical characteristics of new mandarins Noushin (Citrus reticulata Noushin) and Shahin (Citrus reticulata cv. Shahin) during different harvesting times. The Plant Production (Scientific Journal of Agriculture) 40(4): 77-91. (In Persian with English abstract)
15. Hassan Z.H., Lesmayati S., Qomariah R., and Hasbianto A. 2014. Effects of wax coating applications and storage temperatures on the quality of tangerine citrus (Citrus reticulata) var. Siam Banjar. International Food Research Journal 21(2): 641-648.
16. Herath H.M.D., Chadrajith V.G.G., and Ranaweera K.K.D.S. 2018. Evaluation and comparison of the physicochemical properties of different varieties of citrus species. International Journal of Food Science and Nutrition 3(3): 29-34.
17. Iqbal M., Khan M.N., Zafar M., and Munir M. 2012. Effect of harvesting date on fruit size, fruit weight and total soluble solids of feutrell’s early and kinnow cultivars of Mardan (Citrus Reticulata) on the economic conditions of farming community of Faisalabad. Sarhad Journal of Agriculture 28(1): 19-21.
18. Jahangirzadeh E., Rastegar H., Hayatbakhsh E., and Mohamad-Aliyan Y. 2009: Selection from F1 ‎progenies hybrid of sweet orange ×‎‏ ‏clementine and evaluation of their clematical adaptation in North ‎and South of Iran (second stage). Final report of project. Agricultural Research, Education and ‎Extension Organization, Iran Citrus Research Institute 47-17-17-93103. (In Persian with English abstract)
19. Jimenez C.M., Cuquerella J., and Martinez-Javaga J.M. 1981. Determination of a color index for citrus ‎fruit degreening. Proceedings of the International Society of Citriculture 2: 750-753. ‎
20. Julhia L., Belmin R., Meynard J.M., Pailly O., and Casabianca F. 2019. Acidity drop and coloration in clementine: implications for fruit quality and harvesting practices. Front. Plant Science 10:754.
21. Kader A.A. 2008. Flavor quality of fruits and vegetables. Journal of the Science of Food and Agriculture, 88:1863–1868.
22. ‎Khan I.A., and Kender W.J. 2007. Citrus breeding: Introduction and objectives. In: Khan IA (ed).‎ Citrus genetics, breeding and biotechnology. CAB int. Oxf. Pp 1-8.‎
23. Kluge R.A., Luiza M., Jomori L., Jacomino A.P., Carolina M., Vitti D., and Padula M. 2003. Intermittent warming in ‘Tahiti’ lime treated with an ethylene Inhibitor. Postharvest Biology and Technology 29: 195-203.
24. Ladaniya M.S. 2008. Fruit quality control, evaluation, and analysis. Citrus Fruit 19: 475-499.
25. Marcilla A., Martinez M., Carot J.M., Palou L., and del Rio M.A. 2009. Relationship between sensory and physico-chemical quality parameters of cold stored ‘Clemenules’ mandarins coated with two commercial waxes. Spanish Journal Agriculture Research 7: 181–189.
26. Mayuoni L., Tietel Z., Patil B.S., and Porat R. 2011. Does ethylene degreening affect internal quality of citrus fruit? Postharvest Biology and Technology 62: 50–58.
27. Meyers K.J., Watkins C.B., Pritts M.P., and Liu R.H. 2003. Antioxidant and antiproliferative activities of strawberries. Journal of Agricultural and Food Chemistry 51: 6887-6892.
28. Naczk M., and Shahidi F. 2006. Phenolics in cereals, fruits and vegetables: occurrence, extraction and analysis. Journal of Pharmaceutical and Biomedical Analysis 41: 1523-1542.
29. Ojha P., Bahadur Karki T., and Sitaula R. 2016. Physio-chemical and functional quality evaluation of mandarin peel powder, Journal of Agricultural Science and Technology 18: 575-582.
30. Phisut N., Rattanawedee M., and Aekkasak H. 2013. Effect of osmotic dehydration process on the physical, chemical and sensory properties of osmo-dried cantaloupe. International Food Research Journal 20(1): 189196.
31. Rokaya P.R., Baral D.R., Gautam D.M., Shrestha A.K., and Paudyal K.P. 2016. Effect of ‎postharvest treatments on quality and shelf life of mandarin (Citrus reticulata Blanco). American ‎Journal of Plant Sciences 7: 1098-1105.‎
32. Shimada T., Fuiii H., Endo T., Yazaki J., Kishimoto N., and Shimbo K. 2005. Toward comprehensive expression profiling by microarray analysis in citrus: monitoring the expression profiles of 2213 genes during fruit development. Plant Science 168: 1383–1385.
33. Stitou M., Fadli A., Chetto O., Talha A., Benkirane R., and Benyahia H. 2017. Fruit quality analysis in four new mandarin hybrids during maturation period. Annual Research & Review in Biology 18(6): 1-10.
34. Tadeo F.R., Cercós M., Colmenero-Flores J.M., Iglesias D.J., Naranjo M.A., and Ríos G. 2008. Molecular physiology of development and quality of citrus. Advances in Botanical Research, 47: 147–223.
35. Tietel Z., Plotto A., Fallik E., Lewinsohn E., and Porat R. 2010. Taste and aroma of fresh and stored mandarins. Journal of Science Food and Agriculture 91: 14-23.
36. Wern K.H., Haron H., and Keng C.B. 2016. Somparison of total phenolic contents (TPC) and antioxidant activities of fresh fruit juices, commercial 100% fruit juices and fruit drinks. Sains Malaysiana 45(9): 1319–1327.
37. Xu G., Liu D., Chen J., Ye X., Maa Y., and Shi J. 2008. Juice components and antioxidant capacity of citrus varieties cultivated in China. Food Chemistry 106(2): 545-551.
38. Zhang H. 2007. Electrical properties of foods. USA. 1:485.