اثرات تغییر اقلیم بر تولیدات بخش کشاورزی و امنیت غذایی

فصلنامه آب و توسعه پایدار

دوره 7، شماره 4 - شماره پیاپی 18، اسفند 1399، صفحه 83-87   

نوع مقاله: سایر مطالب علمی نشریه

نویسنده

علیرضا اسلامی^*

استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مهندسی هیدرولوژی و توسعه منابع آب، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران .

چکیده

در شرایط کنونی تأمین امنیت غذایی و حفظ آن به ویژه با توجه به تقاضای روز افزون و رشد چشمگیر جمعیت از یکسو و بهره‌کشی شدید و ناصحیح از منابع و ذخایر محدود و تجدیدناپذیر و نیز بروز چالش‌هایی چون تغییر اقلیم از سوی دیگر، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. طبق تعریف بانک جهانی امنیت غذایی زمانی تحقق می‌یابد که همه مردم در تمام اوقات، به غذای کافی برای داشتن یک زندگی سالم دسترسی داشته باشند. این امر خود دارای سه محور «موجود بودن غذا»، «دسترسی به غذا» و «پایداری در دریافت غذا» است. از این رو در حوزه امنیت غذایی کمیت و کیفیت غذا باتوجه به منابع تولید، وجود سیستم و شبکه‌های عرضه و توزیع از جنبه دسترسی و نیز توجه جدی به ابعاد اقتصادی، زیست‌محیطی و جامعه، با رویکرد پایداری، از محورهای کلیدی محسوب می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

تغییر اقلیم؛ تولیدات کشاورزی؛ امنیت غذایی

مراجع

ﻃﺎﻫﺮی ﻣﻴﺮﺍنی، نرجس. 1394. ﺁﺳﻴﺐ‌ﺷﻨﺎسی ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻏﺬﺍیی ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ، ﻣﺆﺳﺴۀ ﭘﮋﻭﻫﺶ‌ﻫﺎی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‌ﺭﻳﺰی ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯی ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺭﻭﺳﺘﺎیی.
وزارت نیرو، مرکز امور اجتماعی منابع آب و انرژی. 1399. خلاصۀ یافته‌ها و درس آموخته‌ها وپیشنهادهای گزارش ملی سیلاب‌ها.
Asseng S., Ewert F., Martre P. et al. 2015. Rising temperatures reduce global wheat production. Nat. Clim. Change, 5(2): 143-147. doi:10.1038/nclimate2470.
Bannayan M. and Eyshi Rezaei E. 2014. Future production of rainfed wheat in Iran (Khorasan province): Climate change scenario analysis. Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change, 19: 211-227.
Eyshi Rezaei E. and Lashkari A. 2019. The consequences of change in management practices on maize yield under climate warming in Iran. Theor Appl Climatol, 137: 1001–1013. 
Ingram J. 2011. A food systems approach to researching interactions between food security and global environmental change. Food Security, 3(4): 417-431.
Shifteh Some'e B., Ezani A. and Tabari H. 2012. Spatiotemporal trends and change point of precipitation in Iran. Atmospheric Research, 113: 1 –12. 
Maddah V., Soltani A., Zeinali E. and Bannayan M. 2015. Simulating climate change impacts on wheat production in Gorgan, Iran. Bulletin of Environment, Pharmacology and Life Sciences, 4: 58-67.
Mesgaran M., Madani K., Hashemi H., and Pooya Azadi P. 2016. Evaluation of Land and Precipitation for Agriculture in Iran, Stanford Iran 2040 Project, Working Paper #2 December 2016, P(28).
Mesgaran M., Madani K., Hashemi H. and Pooya Azadi P. 2017. Iran’s Land Suitability for Agriculture, Published online: 07 August 2017, www.nature.com/Scintificreports
Moore F. and Lobell D. B. 2014. Adaptation potential of European agriculture in response to climate change. Nature Climate Change, 4(610):614. DOI:10.1038/nclimate2228.
Nassiri M., Koocheki A., Kamali G. A. and Shahandeh H. 2006. Potential impact of climate change on rainfed wheat production in Iran. Agronomy and Soil Science, 52(1): 113–124. 
Porter J.R., Xie L., Challinor A.J., Cochrane K., Howden S.M., Iqbal M.M., Lobell D.B. and Travasso M.I. 2014. Food security and food production systems. In: Climate Change 2014: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Part A: Global and Sectoral Aspects. Contribution of Working Group II to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY , USA, pp. 485-533.
Karimi V., Karami E. and Keshavarz M. 2018. Climate change and agriculture: Impacts and adaptive responses in Iran. Journal of Integrative Agriculture, 17(1): 1–15.
Leck H., Conway D., Bradshaw M. and Rees J. 2015. Tracing the water energy food nexus: description, theory and practice Geogr. Compass 9 445–460.
Lobell DB, Roberts MJ, Schlenker W, Braun N, Little BB, Rejesus RM, Hammer GL. 2014. Greater sensitivity to drought accompanies maize yield increase in the U.S. Midwest. Science, 344 (6183): 516-519. doi: 10.1126/science.1251423. PMID: 24786079.
Valizadeh J., Ziaei S. M. and Mazloumzadeh S. M. 2014. Assessing climate change impacts on wheat production (a case study). Journal of the Saudi Society of Agricultural Sciences, 13: 107-115.