تحلیل و بررسی امکان هوش مصنوعی هیدگری در آرای هیوبرت دریفوس

جستارهایی در فلسفه و کلام

مقاله 9، دوره 52، شماره 1 - شماره پیاپی 104، شهریور 1399، صفحه 161-183   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/epk.2021.70220.1032

نویسنده

محمدمهدی مقدس^*

دانشجوی دکتری فلسفه معاصر دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) قزوین

چکیده

هیوبرت دریفوس با روش پدیدارشناسانۀ خود که برگرفته از آموزه‌‌های هیدگر و مرلوپونتی است، دو پارادایم هوش مصنوعی، یعنی نمادگرایی و پیوندگرایی را به نقد می‎کشد. وی سپس جریانی را از پارادایم سوم هوش مصنوعی، یعنی حیات مصنوعی با قید شروطی ویژه می‌پذیرد. این جریان به هوش مصنوعی هیدگری مشهور است. در این مقاله با بیان اجمالی نقد‌های دریفوس بر دو پارادایم نخست هوش مصنوعی، رأی نهایی وی در خصوص امکان پذیرش هوش مصنوعی هیدگری بررسی می‌شود. به‌نظر نویسندۀ این مقاله، دست‌کم به سه طریق می‌توان امکان هوش مصنوعی هیدگری بر مبنای نظریات دریفوس را نشان داد. راهکار نخست با استفاده از رهیافت دنیل سوسر و بر اساس تعاملگرایی ارائه می‌شود؛ راهکار دوم با استناد به دیدگاه جان سرل و تفکیک هوش مصنوعی قوی و ضعیف بیان می‌شود؛ راهکار سوم باتوجه‌به آموزۀ هم‌تحققی، میان‌آگاهی، هوشمندی و رفتار هوشمندانه نشان می‌دهد که این امکان به چه ترتیب میسّر است. 

کلیدواژه‌ها

هوش مصنوعی؛ هیوبرت دریفوس؛ هوش مصنوعی هیدگری؛ فلسفۀ ذهن؛ پدیدارشناسی؛ آگاهی

مراجع

سرل، جان، راز آگاهی، ترجمۀه: رضا امیر رحیمی، تهران: انتشارات مهرویستا، 1395.

طهماسبی، محمد‌رضا، «رهیافت‌‌های بنیادین فلسفی در هوش مصنوعی»، حکمت و فلسفه، تهران،، س2، ش2، 1385، صص 25 تا 48.

محمد‌علی‌خلج، محمدحسین، «دریفوس و تاریخ فلسفی هوش مصنوعی»، غرب‌شناسی غرب‌شناسی بنیادی، تهران، ش1، 1393، صص 103 تا 128.

مسلین، کیت، فلسفۀ ذهن، ترجمۀ جمه: مهدی ذاکری، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، 1395.

Bellman،R. E. ،An Introduction to Artificial Intelligence: Can Computers Think؟ Boyd & Fraser Publishing Company،1978.

Bickhard،M. ،Part II: Applications of Process-Based Theories: Process and Emergence: Normative Function and Representation. Axiomathes 14(1)،121–155،2004.

Clark،A. ،Philosophical Foundations in Artificial Intelligence،Margaret A. Boden (ed. )،Academic Press،INC،1996.

Dreyfus،H. ،What Computers Can't Do: A Critique of Artificial Reason،Harper and Row،1979.

Dreyfus،H. and Dreyfus،Stuart E،‘Making a Mind versus Modeling the Brain: Artificial Intelligence Back at a Branch-point’ the philosophy of artificial intelligence،ed. Margaret Boden،Oxford: Oxford University Press،pp. 309-333،1988.

Dreyfus،H،What computers still can’t do: A critique of artificial reason،Cambridge،MA: MIT Press،1992.

Dreyfus،H and Dennett،D. ،Mechanical Bodies،Computational Minds،A Bradford Book،The M. I . T . Press،1997.

Dreyfus،H. ،“Overcoming the Myth of the Mental: How Philosophers Can Profit from the Phenomenology of Everyday Expertise”،APA Pacific Division Presidential Address،2005.

Dreyfus H (2007). ‘Why Heideggerian AI Failed and how Fixing it would Require making it more Heideggerian’, available in: http://leidlmair.at/doc/WhyHeideggerianAIFailed.pdf.

Graham،George،Philosophy of Mind: An Introduction. Oxford and Cambridge: Blackwell،1993.

Hebb،D. O. ،The organization of behavior: a neuropsychological theory،John Wiley & Sons،1949.

Haugeland،J. ،Artificial Intelligence: The Very Idea،Cambridge،MA: MIT Press،1985.

Lowe،E. J . ،An Introduction to the Philosophy of Mind United Kingdom: Cambridge University Press،2001.

Merleau–Ponty،Maurice،Signs،translated by R. Mc Cleary. Evanston Ill. :Northwestern University Press،1964.

Russell،S and Norvig،P،Artificial Intelligence: A Modern Approach،Pearson Education International،2003.

Susser،D. ،2013،‘Artificial Intelligence and the Body: Dreyfus،Bickhard،and the Future of AI’،Routledge،New York (1999)،2013.

Turing،A. M. ،‘Computing Machinery and Intelligence’،Mind،59،1950.