بررسی آموزش زبان فرانسه در ایران بر اساس نظریه آشوب و پیچیدگی

مطالعات زبان و ترجمه

مقاله 3، دوره 55، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 61-92   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jlts.2021.61244.0

نویسندگان

الهام سادات موسوی؛ محمود رضا گشمردی^*

گروه آموزش زبان فرانسه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

امروزه تحقیقات میان رشته‌ای اهمیت زیادی یافته است. آموزش زبان نیز ماهیتی میان رشته‌ای دارد و کاربست نظریه‌های نوین در توسعه آن نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. این پژوهش با هدف بررسی آموزش زبان فرانسه در ایران بر اساس نظریه آشوب و پیچیدگی صورت گرفته است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از جهت شیوه گردآوری دادها، جزو پژوهش‌های توصیفی- تحلیلی است. بر اساس هدف و روش تحقیق، دو چالش مطرح می‌شود: آموزش زبان فرانسه در ایران بر مبنای چه سیستمی تعریف می شود و چگونه نظریه آشوب و پیچیدگی می‌تواند بر بهره‌وری آموزش زبان فرانسه تاثیر بگذارد. ابتدا اصول نظریه آشوب و پیچیدگی و کارکرد آن در آموزش زبان مورد مطالعه قرار گرفت. سپس 15 کلاس زبان فرانسه در سطح A1 در آموزشگاه‌های زبان در تهران مشاهده گردید تا امکان بکارگیری نظریه آشوب و پیچیدگی در کلاس آموزش زبان خارجی در ایران بررسی گردد. نتایج پژوهش نشان داد که رویکردهای اخیر آموزش زبان، بخشی از اصول نظریه آشوب و پیچیدگی (از جمله پیچیدگی، پویایی و رویکرد غیر خطی) در کلاس آموزش زبان فرانسه را پوشش می‌دهند. با این حال سیستم کلاس زبان فرانسه در ایران همچنان سیستمی بسته و قابل پیش بینی در نظر گرفته شده‌است. نکته دیگر اینکه پیاده سازی این نظریه بر کلاس آموزش زبان، نیازمند آگاهی مدرسین و نیز سیستم آموزشی نسبت به پویایی، انعطاف پذیری و حساسیت پذیری کلاس آموزش زبان است.

کلیدواژه‌ها

نظریه آشوب و پیچیدگی؛ آموزش زبان فرانسه؛ زبان آموز ایرانی؛ بهره وری آموزش

مراجع

آهنچیان، م. ر.، و محمدی چابکی، ر. (۱۳۹۲). آموزه‌های نظریّۀ آشوب در نظام آموزش و برنامۀ درسی علوم تجربی در ایران. فصلنامۀ مطالعات برنامۀ درسی، ۸(۲۹)، ۲۶-۵.

باقری، م. ب.، بیرجندی، پ.، و مفتون، پ. (1396). جایگاه تفکر نقادانه در نظام آموزشی ایران. پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان­های ﺧﺎرﺟﻲ، ۷(2)، 299-۳۲۳.

بهرامی، ن.، و بارع نیا، ه. (1390). زبان فرانسه در ایران (پیشینۀ و موقعیت کنونی). رشد آموزش زبان، ۲۶(1)، 27-۳۲.

خیرآبادی، ر.، و علوی مقدم، ب. (1398). فرض­ها و چالش­های فراروی آموزش زبان انگلیسی در نظام آموزش رسمی ایران. پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبان­های ﺧﺎرﺟﻲ، ۹(1)، 53-۷۰.

گشمردی، م. ر. (1396). آموزش زبان با رویکرد شناختی: اهمّیّت علوم اعصاب شناختی در آموزش زبان خارجی. جستارهای زبانی، ۸(4)، ۱-۳۱.

 

Alhadeff‐Jones, M. (2008). Three generations of complexity theories: Nuances and ambiguities. Educational Philosophy and Theory, 4(1). 66-82.

Ashby, W. R. (1963) Induction, prediction and decision-making in cybernetic systems. In H. E. Kyburg & E. Nagel (Eds.), Induction: Some current issues (pp. 55-56). Middletown, NJ: Wesleyan University Press.

Brunet, R. (1990). Définition du chaos [Definition of chaos]. L'Espace Géographique, 19(4), 315-315.

Clauzard, P. (2008). Processus Enseigner Différencier didactique et pédagogie [Teaching process differentiating between didactic and pedagogical]. Retrieved from: http:// www. formations. philippeclauzard. com

Conseil de l’Europe. (2001). Cadre européen commun de référence pour les langues: Aapprendre, enseigner, évaluer [Common European framework of reference for languages: Learning, teaching, assessment]. Paris, France: Didier.

Cutright, W. M. (1999). A chaos-theory metaphor for strategic planning in higher education: An exploratory study. (Unpublished doctoral dissertation), University of Tennessee, Knoxville, TN.

Dauphiné, A. (1990). De l'ordre au chaos: Nouvelles démarches en géographie [From order to chaos: New approaches in geography]. L’Espace Géographique, 19-20(4), 289-301.

Dewaele, J. M. (2001). L’apport de la théorie du chaos et de la complexité à la linguistique [The contribution of chaos and complexity theory to linguistics]. La Chouette, 32, 76-86.

Dewaele, J. M., & Wourm, N. (2002). L'acquisition de la compétence socio pragmatique en langue étrangère [The acquisition of socio-pragmatic competence in a foreign language]. Revue Française de Linguistique Appliquée, 7 (2), 139-153.

Gashmardi, M. R., & Salimikouchi, E. (2011). Parcours de la francophonie en Iran: une francophonie latente [The route of the Francophonie in Iran: A latent Francophonie]. Alternative Francophone, 1(4), 99-112.

George, H. V. (1972). Common errors in language learning: Insights from English.  New York, NY: Newbury House.

Gleick, J. (1989). La théorie du chaos: Vers une nouvelle science [Chaos theory: Towards a new science]. Paris, France: Flammarion.

Hadidi Tamjid, N. (2007). Chaos/complexity theory in second language acquisition. Novitas-Royal, 1(1), 10-17.

Harshbarger, B. (2007). Chaos, complexity and language learning. Language Research Bulletin, 22, 17-31.

Kozden M. (2005). A framework for teaching a foreign language class based on the principles of chaos/complexity theory. (Unpublished master’s thesis), School for International Training, Brattleboro, VT. 

Landry, M., & Banville, C. (2000). Caractéristiques et balises d’évaluation de la recherche systémique [Systemic research characteristics and benchmarks]. Revue tunisienne des Sciences de Gestion, 2(1), 1-27.

Larsen-Freeman, D. (1997). Chaos/complexity science and second language acquisition. Applied Linguistics, 18(2), 141-165.

Le Moigne, J. L. (1996). Complexité [Complexity]. In D. Lecourt (Ed.). Dictionnaire d'Histoire et philosophie des sciences [Dictionary of history and philosophy of science] (pp. 205-215). Paris, France: Quadrige Dicos Poche.

Lorenz, E. (2000). The butterfly effect. World Scientific Series on Nonlinear Science, 39, 91-94.

Morin, E. (2004). L’éthique de la complexité et le problème des valeurs au XXIe siècle [The ethics of complexity and the problem of values in the twenty-first century]. In Où vont les valeurs? Entretiens du XXIe siècle [Where are the values going? 21st Century Talks] (pp. 43-46). Parsi, France: UNESCO.  

Reigeluth, C. M. (2004, March). Chaos theory and the sciences of complexity: Foundations for transforming education. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, San Diego, CA.

Robert, J. P. (2008). Dictionnaire pratique de didactique du FLE [Practical dictionary of teaching French as a foreign language]. Parsi, France: Éditions Ophrys.

Schuster, H. G., & Just, W. (2006). Deterministic chaos: An introduction. New York, NY: Wiley.

Shannon, C. E. (1949). Communication theory of secrecy systems. Bell System Technical Journal, 28(4), 656-715.

Von Bertalanffy, L (2012). Théorie générale des systèmes [General theory of systems]. Paris, France: Dunod.

Weaver, W. (1991). Science and complexity. In G. J. Klir (Ed.), Facets of systems science (pp. 449-456). New York, NY: Springer.

Wiener, N. (2019). Cybernetics: Or control and communication in animal and the machine. MIT Press, Massachusetts, MA.

Zeeman, C. (1978). Catastrophe theory. In W. Güttinger & H. Eikemeier (Eds.), Structural stability in physics (pp. 12-22). New York, NY: Springer