امکان‌سنجی تأثیر دیپلماسی شهری بر توسعه گردشگری در استان خراسان شمالی بر اساس مدل تحلیلی SWOT

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقاله 2، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 25، اردیبهشت 1401، صفحه 27-51   

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.2021.27331.0

نویسندگان

روح الله اسلامی^{* 1}؛ فریده امانی کیکانلو²

¹استادیار گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

²دانش‏ آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

با گسترش شهرنشینی همراه با رشد فناوری اطلاعات و توسعه شبکه­ های ارتباطی، شهرها در فضایی متشکل از جریان­ها به مرکزی برای توسعه کشورها تبدیل‌شده‌اند. در این فضا، شهرها با ارتقا جایگاه اقتصادی، سیاسی، فناوری، فرهنگی و زیرساختی خود از توان، نفوذ و اعتبار کافی برای اجرای فعالیت­ های دیپلماتیک برخوردار می­ شوند و در راستای فعالیت­ های خود شکل نوینی از دیپلماسی را نمایان می­ سازند که به دیپلماسی شهری معروف است. به این معنا که دیپلماسی از شکل و مفهوم سنتی خود فاصله گرفته و شهرها در عرصه روابط­ بین ­الملل جایگزین دولت­ها می ­شوند. در این میان گردشگری را نیز باید به‌عنوان یکی از مهم­ترین صنایع توسعه پایدار در هر جامعه­ای دانست که از تحرک بالایی در تغییرات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، شهری و محیطی برخوردار است، تمرکز بر جنبه­ های مختلف صنعت گردشگری، همراه با برنامه ­ریزی ­های مدیریت محلی و ملی هر جامعه­ ای نقش بسیار بااهمیتی در فرایندهای بین ­المللی و ملی هر جامعه ­ای می­ تواند ایفا کند. پژوهش حاضر از حیث ماهیت و روش، توصیفی-تحلیلی است و تلاش دارد به شیوه اسنادی، نقش دیپلماسی شهری را در توسعه گردشگری استان خراسان شمالی بر اساس مدل تحلیلی Swot  مورد تجزیه‌وتحلیل قرار دهد. یافته­ های تحقیق نشان می­ دهد که استان خراسان شمالی به دلیل برخورداری از جاذبه ­های گردشگری متعدد باعث جذب گردشگران داخلی و بین­ المللی زیادی می­ شود. به­ علاوه وجود بیش از چندین اثر تاریخی و فرهنگی ثبت‌شده در فهرست آثار ملی کشور که باعث افزایش ظرفیت گردشگری در استان و به دنبال آن ورود به عرصه دیپلماسی شهری را فراهم کند. در کنار عوامل یادشده ضعف ­ها و تهدیداتی گریبان­گیر ورود استان به شبکه شهری همکار در سطح بین­ المللی می­ شود ازجمله آن فقدان زیرساخت‌های اولیه حمل­ونقل در جهت تسهیل دسترسی گردشگران و فقدان تنوع در تأسیسات گردشگری است. تحلیل داده­ ها بر اساس مدل swot بیان‌کننده این است که گردشگری و جذب گردشگر در استان دارای پتاسیل بالایی می ­باشد و تا حدودی نقاط ضعف آن را پوشش می­ دهد. اما مشکل نهایی که عدم وجود شبکه گسترده ارتباطی هوایی و زمینی و ریلی می­باشد، همچنان به قوت خود باقی است.

کلیدواژه‌ها

دیپلماسی شهری؛ خراسان شمالی؛ گردشگری؛ توسعه؛ مدل تحلیلی Swot

مراجع

1. Abdi, SH., Talibpour, M., Mirzazadeh, Z., & Ghorbani, M., (2018). Identifying the effects of holding a wrestling event in the host communities, Local Development (Urban-Rural), 11(1), 55-78 ]In Persian[.
2. Acuto, M., (2013). Global Cities, Governance and Diplomacy: the Urban link.UK, London: Routledge.
3. Ahmadi, M.R., (2016). Strategic Analysis Method. Hasson, No. 13, 39-57 ]In Persian[.
4. Amani, SH., (2006). Chokhe Pushan Namdar. Iran, Mashhad: Sokhon-Gasar Publications.]In Persian[.
5. Amanullahi Baharond, E., (1991). Nomadism in Iran. Iran,Tehran: Aghah Publications.] In Persian[.
6. Bagheri, H., Ibn al-Reza, S.M., & Sahrai, F., (2015). Identifying strategies of economic globalization in the field of urban diplomacy (case study: Tehran metropolis), Economic and Urban Management Scientific-Research Quarterly, 4(4), 106- 87 ]In Persian[.
7. Charles, S., (1991). The Basics of Strategic Decision Making. (Abbas Manourian, Trans.). Iran, Tehran: Public Management Education Center. [In Persian[.
8. Daroudi, M.R., & Peimani, N., (2013). Assessing Urban diplomacy Approach on Foreign Investors in Tehran Using Network Analysis Process- SWOT Analysis. Middle East Journal of Scientific Research, 15(5) 715- 722.
9. Dinari, A., (2005). Urban Tourism in Iran and the World. Iran, Mashhad: Mashhad University Press ]In Persian[.
10. Ebrahimzadeh, I., & Aghasi-zadeh, A., (2009). Analysis of the factors affecting the development of tourism in Chabahar coastal area using SWOT strategic model. Urban and Regional Studies and Research Quarterly, 1(1), 107-128.]In Persian[.
11. Ghasemi, S., Hasan Abadi, D. (2018). investigation of the development and development capabilities of Bojnord tourism using strategic planning. Scientific-research quarterly of geography (regional planning), 9(1), 597- 575. ]In Persian[.
12. Gholam Rezaei, S., Zainali, M., Naseri, A., & Nourai, S., (2017). Nomadic tourism is an entrepreneurial opportunity in the country's tourism industry. Presented in the second national conference on economic development strategies centered on regional planning. ]In Persian[.
13. Ghorchi, M., & Amani, M., (2018). Urban Diplomacy in the Process of Globalization. Danesh Shahr: No. 7, Bahman, International Relations and Urban Diplomacy Research Group, Center for Studies and Planning.]In Persian[.
14. Hatami-Nejad, H., & Sharifi, A., (2014). Investigating the role of urban tourism expansion on sustainable urban development. Urban Tourism, 2(1), 61-64. [In Persian[.
15. Jafari, T., Moghimi, M., & Azimian, M., (2014). North Khorasan Province. Iran,Tehran: Textbook Printing Company.]In Persian[.
16. Kahraman, Cengiz, D., Nihan, C., & Demirel, T., (2007). Prioritization of E-Government Strategies Using a SWOT-AHP Analysis: the Case of Turkey. European Journal of Information systems, No.16, 284-298.
17. Kazemi, M., (2008). Analysis of the perception of Zahedan citizens in Chabahar tourism development. Geography and Development Magazine, 6(12), 81-99. ]In Persian[.
18. S.V. & D.R. Howard (1994). Developing a Tourism Impact Attitude Scale. Annals of Tourism Research, 21 (1), 121-139.
19. Law, Ch. (1996). Urban tourism attraction visitors to Large cities. UK, London: Continuum International Publishing Group.
20. Lotfi, H., Mouszadeh, H., & Jorabello, K., (2018). Planning nomadic tourism in line with the economic development of nomadic areas of North Khorasan province using the VIKOR and Factor Analysis method. The first international conference on Lut desert tourism (local and international opportunities), Birjand University ]In Persian[.
21. Mirvahedi, S.S., & Esfandiari Bayat, E., (2016). Investigating the entrepreneurship potential of cultural tourism in Qashqai nomadic society of Iran. Tourism and Development Scientific-Research Quarterly, 5(9), 62-78. ]In Persian[.
22. Mohammadi, A., (2013). Strategic plan of the General Directorate of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism of North Khorasan, employer.]In Persian[.
23. Mohammadi, S., Bahari, J., & Behari, S., (2012). The role of nomads in the mutual development of tourism and entrepreneurship (a case study of Kurdish nomads of North Khorasan). The first national accounting and management conference. ]In Persian[.
24. Mousavi Shafaei, S.M., (2010). Urban diplomacy as a tool for national development in the era of flows, Tehran City Planning and Studies Center. Danesh Shahr, No. 18 ]In Persian[.
25. Nodehi, E., (2017). Investigation of sustainability components in architecture with economic development approach (case example: location of Bojnord airport). second international conference on civil engineering, architecture and urban design ]In Persian[.
26. Pluijm, R.Van. der. (2007). City Diplomacy: the Expanding Role of Cities in International Politics. The Hague: Netherlands Institute of International Relations
27. Qadiri-Masoom, M., Astelazhi, A., & Pazaki, M., (2009). Sustainable rural and nomadic tourism. Iran, Tehran: Tehran University Press ]In Persian[.
28. Rahmati, M.M., & Abbas-zadeh, M., (2014). Capabilities of rural sports, local development and social participation (case study: men's wrestling). Local Development (Rural-Urban), 7(1), 59-78 ]In Persian[.
29. Ranjbarian, Bahram; Zahedi, Mohammad (2009). Tourism industry services. Iran, Isfahan: Chaharbagh publishing house. ]In Persian[.
30. Rizvani, A.A., (2000). Joint protection of cultural and natural heritage, Journal of Faculty of Literature and Human Sciences. University of Isfahan, No. 22-23, 1-14. ]In Persian[.
31. Sharbatian, M.H., (2010). A reflection on the development of urban tourism in Iran and providing the necessary solutions for it. Presented in the first international conference on tourism management and sustainable development. ]In Persian[.
32. Shrestha, Ram K., Alavalapati, Janaki  R., & kalmbacher, Robert S., (2004). Exploring the Potential for silvopasture Adoption in South Central Florida: An Application of WOT-AHP Method. Agricultural Systems, 81, 185-199.
33. Soleimani Sediq, Peyman (2014). Investigating the role of urban diplomacy to create interaction in the tourism industry and attract tourism with the SWOT model and emphasizing the historical-cultural spatial balances of tourism, a case study: the city of Tabriz. The first specialized scientific seminar on attractions and repulsions Tourism in East Azerbaijan. ]In Persian[.
34. Timothy, D.J., & Wall, G., (1995). Tourist Accommodation in an Asian historic city. The journal of Tourism  Studies, 6(2): 23-24.
35. Towhid Pham, M., & Dalili, SH., (2016), "The Globalization of Cities and the Localization of Diplomacy. Journal of the School of Law and Political Science, 46(2), 321-303 ]In Persian[.
36. UCLG (2006). the Hague Agenda On City Diplomacy, UCLG, Hague, online. UCLG.
37. Van Overbeek, F., (2008). City Diplomacy The Roles and Challenges of the peace building equivalent of decentralized cooperation. Netherlands, Utrecht: University of Utrecht.
38. Zarghani, S.H., Ranjkesh, M.J., & Eskandran, M., (2012). World Cities in Urban Diplomacy and Urban Geopolitics. Proceedings of the 5th Congress of Iran Geopolitics Association ]In Persian[.
39. Zende Del, H., (2010). Iran Tourism Guide (North Khorasan Province). Tehran: Iranghandar Publication (Carvan Jahangandar)] .In Persian[.