| تعداد نشریات | 52 |
| تعداد شماره‌ها | 2,129 |
| تعداد مقالات | 22,004 |
| تعداد مشاهده مقاله | 94,305,209 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 29,315,574 |
مقایسۀ گفتمان اشاعرۀ معاصر جهان اسلام(عرب‌زبان) با اشاعرۀ کردستان ایران در رابطه با فلسفه‌ورزی (مطالعه‌ای تاریخی- تطبیقی) | ||
| جستارهایی در فلسفه و کلام | ||
| مقاله 10، دوره 53، شماره 1 - شماره پیاپی 106، شهریور 1400، صفحه 173-194 اصل مقاله (610.32 K) | ||
| نوع مقاله: علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/epk.2021.44203.0 | ||
| نویسندگان | ||
| علی اصغر حسینی1؛ جبار امینی* 2؛ جمشید جلالی شیجانی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی(ره)، تهران | ||
| 2استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر، تهران | ||
| 3دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی(ره)، تهران | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر، تبیین و تحلیل تاریخی و مقایسه‌ای گفتمان اشاعرۀ معاصر اسلام(جهان عرب) با آراء اندیشمندان معاصر اشاعره‌مسلک استان کردستان ایران می‌باشد. برای دستیابی به این هدف، از روش پژوهش‌های اسنادی - کتابخآن‌های و توصیفی - تحلیلی، تاریخی و تطبیقی، بهره گرفته شد. یافته‌ها نشان داد که نگرش برخی از متکلمان معاصر جهان اسلام مانند طه عبدالرحمن، ابوزید، آرکون، جابری و شیخ عبده به دلیل تعصب در عربیّت، با فلسفۀ ارسطویی مخالف و به فلسفه‌ای با ریشه‌ای برگرفته از متون دینی موافق‌اند. البته اشاعرۀ عرب‌زبان جهان معاصر اسلام، به دلیل تعامل فکری با جهان غرب در شرایط کنونی با فلسفه و فلسفه‌ورزی ارتباط بهتری داشته و مخالفت‌های اشاعره سنتی با فلسفه را نمی‌پذیرند. امّا در میان اشاعرۀ معاصر کردستان، جدای از خاندان تختی مردوخی - که به واسطۀ اقتدار خاندانی خود به فلسفه‌ورزی علاقه نشان داده و بحث‌های فلسفی را تدریس می‌نمودند - سایر متکلمان مانند مصنف چوری، محمود مدرس و باقر بالک، تمایلی به فلسفه‌ورزی نشان نداده و دلیل آن، شرایط حاکم بر حوزه‌‌های سنتی و تعامل ضعیف با دانشگاهیان به نسبت اشاعرۀ معاصر عرب‌زبان جهان اسلام و همچنین به‌واسطۀ شرایط سنتی حاکم برحوزههای علمیه در کردستان می‌باشد و تنها تعدادی از حوزویان امروزی که تحصیلات دانشگاهی دارند، به فلسفه تمایل داشته ولی همچنان علاقه‌ای به طرح دیدگاه خود در جامعه، ندارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اشاعرۀ معاصر عرب‌زبان؛ اشاعرۀ معاصر‌کردستان؛ فلسفه‌ورزی؛ متکلمان اشعری | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیمی دینانی، غلامحسین، ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام ، چ1، طرح نو، تهران، 1376.
ابراهیمی دینانی، دفتر عقل و آیت عشق، چ1، طرح نو، تهران، 1380.
احمدیان، عبدالله، کلام اهل سنت از بصری تا اشعری، چ4، نشر احسان، تهران، 1391.
آرکون، محمد، «نقد عقل اسلامی: گفتگوی اختصاصی با ارگون»، پگاه حوزه، ش263، 1388، صص8-4.
بدوی، عبدالرحمن، تاریخ اندیشه‌های کلامی در اسلام، مترجم حسین صابری، چ1، انتشارات آستان قدس رضوی، تهران، 1374.
خادمی، عین‌الله و محمدکاظم نیک مرام، «تأملاتی پیرامون دلایل مخالفت غزالی با فلسفه یا فلاسفه»، مجلۀ تاریخ فلسفه، سال اول، ش4، 1391، صص109-137.
جابری، محمد عابد، سقراط‌هایی از گونه‌ای دیگر(روشنفکران تمدن عربی بر اساس منابع اهل سنت)، مترجم محمد آل‌مهدی، چ2، انتشارات فرهنگ جاوید، تهران، 1391.
جابری، محمد عابد، ما و میراث فلسفی‌مان، مترجم محمد آل‌مهدی،چ1، نشر ثالث، تهران ، 1387.
جنیدی جعفری، محمود و سعید جلالی، «بررسی و نقد دیدگاه محمد عابد الجابری درباره تشیع»، مجلۀ حکمت معاصر، سال چهارم، ش2، 1393، صص53-80.
خلجی، مهدی، «روایت محمد آرکون از سرگذشت خویش»، بایگانی بی‌بی‌سی فارسی، برنامۀ فرهنگ و هنر، 29 مرداد، 1391، 15:21 گرینویچ.
ربانی گلپایگانی، علی، درآمدی بر علم کلام، چ4، انتشارات دارالفکر، قم، 1378.
ربانی گلپایگانی، علی، قواعد و روش‌های کلامی، چ1، نشر هاجر، قم، 1390.
روآ، اولیویه، اسلام جهانی شده، مترجم حسین فرشچیان، چ2، بوستان کتاب، قم، 1387.
روحانی، بابامردوخ، تاریخ مشاهیر کرد، به کوشش محمد ماجد مردوخی، چ1، انتشارات سروش، تهران، 1382.
زریاب خویی، عباس. ابن تیمیه، مندرج در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، به کوشش کاظم موسوی بجنوردی، چ1، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران، 1383.
سیاوشی، کرم، «بررسی و نقد تفسیر روایی سیّد قطب در فی ظلال القرآن»، مجلۀُ تخصصی نور، ش44، 1386، صص11-40.
سیّد نژاد، باقر، «رویکردشناسی فلسفی و معرفتی جریان سلفی»، مجلۀ فلسفه دین، سال هشتم، ش11، 1390، صص60-131.
شریف، میان محمد، تاریخ فلسفه در اسلام، ترجمه محمد آیتی، چ1، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، 1370.
صلیبا، جمیل، فرهنگ فلسفی، مترجم منوچهر صانعی دره بیدی، چ4، انتشارات حکمت، تهران، 1393.
عبدلی، محمد، «سهم متکلمان کُرد در ترویج فرهنگ اشاعره»، نشریۀ دینی باران، ش6، 1398، صص41-46.
عنایت، حمید، سیری در اندیشه‌های سیاسی عرب، چ14، انتشارات امیرکبیر، تهران، 1397.
غزالی، ابوحامد محمد، تهافت الفلاسفه، مترجم علی‌اصغر حلبی، چ2، نشر زوار، تهران، 1363.
فرامرز قراملکی، احد، روش‌شناسی مطالعات دینی، چ7، انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، 1392.
فرمانیان، مهدی، درسنامۀ فرق و مذاهب کلامی اهل سنت، چ1، نشر آثار نفیس، تهران، 1392.
فنایی اشکوری، محمد و جمعی از نویسندگان، درآمدی به تاریخ فلسفۀ اسلامی،چ2، انتشارات سمت، تهران، 1395.
قائمی نیا، علیرضا، «منشأ دین، وحی و افعال گفتاری»، انجمن معارف اسلامی، ش1، 1381، صص365-371.
کریل، ریچارد، بیایید فلسفه بورزیم(درآمدی بر تأمل انتقادی و گفتوگوی عقلانی)، مترجم محمد کیوان فر، چ1، نشر دانشگاه ادیان و مذاهب، تهران، 1393.
کریمی نیا، مرتضی، «ابوزید، تأویل حقیقت نص، گفتگوی اختصاصی»، مجلۀ کیان، ش54، 1379، صص3-17.
گرگین، باقر، «نظری بر بعضی از اندیشه‌‌ها و سلوک فکری سیف‌الدین آمدی»، مجلۀ فروغ و حدت، شماره ۱۹، 1389، صص: 40-30.
مایکل، پترسون، عقل و اعتقاد دینی، مترجم: ابراهیم سلطانی و احمد نراقی، چ1، انتشارات طرح نو، تهران، 1374.
مدرسی، محمد عارف، دیوان مدرس کردستانی ملامحمد باقر بالک، چ1، نشر احسان، تهران، 1364.
مطهری، مرتضی، مقالات فلسفی، چ18، نشر صدرا، تهران، 1395.
میری، محسن و حمید پارسانیا، «بررسی اندیشه‌های طه عبدالرحمن»، نشریۀ جریان شناسی دینی معرفتی در عرصۀ بین‌الملل، ش5، 1389، صص136-152.
نصر حامد ابوزید، معنای متن پژوهشی در علوم قرآن، مترجم مرتضی کریمی نیا و مصطفی ملکیان، چ2، نشر طرح نو، تهران، 1381.
یثربی، یحیی، نقد غزالی، چ1، انتشارات کانون اندیشۀ جوان، تهران، 1384.
منابع اینترنتی:
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,727 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 985 |
||