طراحی مدل کانون های ارزیابی و توسعه شایستگی های مدیران در شهرداری مشهد (کمی و کیفی)

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقاله 9، دوره 10، شماره 3 - شماره پیاپی 22، آذر 1402، صفحه 173-193   

نوع مقاله: پژوهشی، کاربردی، تحلیلی‌ ـ ‌توصیفی، پیمایشی

نویسندگان

مهدی یاراحمدی خراسانی؛ نازیا سادات ناصری^* ؛ الهام فریبرزی

گروه علوم تربیتی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.

چکیده

پژوهش با هدف طراحی مدل کانون ارزیابی و توسعه شایستگی مدیران شهرداری مشهد انجام گردید. روش پژوهش (کیفی و کمی) و جمع آوری داده‌ها کتابخانه‌ای میدانی بود. جامعه آماری بخش کیفی 25 نفر از خبرگان رشته های مرتبط و جامعه آماری بخش کمی کلیه مدیران و کارشناسان ارشد شهرداری جمعاً 250 نفر بود که 150 نفر نمونه آماری انتخاب شدند. نمونه گیری بخش کیفی هدفمند و کمی نمونه گیری تصادفی ساده بود. ابزار جمع آوری داده‌ پرسشنامه محقق ساخته شامل 104 گویه بود که 17 بعد کانون ارزیابی و توسعه شایستگی مدیران و 5 بعد ارتقاء مطلوب عملکردسازمانی است. تحلیل آماری با نرم افزار Smart PLS و SPSS بود. طبق نتایج 17 بعد کانون ارزیابی و توسعه شایستگی مدیران بدین ترتیب اثرگذارند: ارتباطات بین فردی (833/0)، مدیریت کسب و کار (819/0)، بینش و نگرش (789/0)، رهبری (781/0)، مدیریت دیگران (799/0)، توانایی عاطفی (785/0)، توانایی ذهنی (701/0)، دانش فناوری (701/0)، مهارت ارزیابان (655/0)، توانایی تجربی (464/0)، توانایی تحصیلی (479/0)، ویژگی شخصیتی (478/0)، اعتبار حرفه ای (427/0)، توانایی فیزیکی (415/0)، ارتباطات فردی (388/0)، مدیریت خویشتن (372/0) و ارزش سازمانی (304/0). باید مدیران ارشد، برای شایسته پروری مدیران از کانون های ارزیابی و توسعه استفاده نمایند تا در ارتقاء عملکرد موفق باشند. مدل علیرغم محدودیتی که بخاطر اختصاص زمان و هزینه بیشتر دارد سبب افزایش کیفیت انتخاب مدیران و شایسته گزینی بجای آشناگزینی می گردد. مدل منطقی و علمی تحقیق جایگزین مناسبی برای روش جاری با حذف اعمال سلیقه، نفوذ سیاسی و عدم استفاده از مبانی علمی در فرایند انتصاب مدیران می گردد.

کلیدواژه‌ها

ارتقاء عملکردسازمانی؛ شایستگی مدیران؛ شهردای؛ طراحی مدل؛ کانون ارزیابی و توسعه

مراجع

1. اکبری، م.،فیاضی، م.، و جمشیدی کوهساری، ح. (1395). شناسایی و اولویت بندی عارضه های کانون های ارزیابی و توسعه در ایران. پژوهش های مدیریت منابع انسانی، 22، 103-130.
2. ایرانزاده، س.، و زنجانی، س. (1395). مدل شایستگی مورد نیاز مدیران و متخصصان منابع انسانی در شرکت گاز استان آذربایجان شرقی با استفاده از تکنیک ISM. مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، 8(30)، 27-50.
3. بدلی، ز.، و امیرخانی، ا.ح. (1392). تعیین شایستگی های کلیدی ارزیابان کانون ارزیابی. مطالعات رفتار سازمانی، 1(4)، 61-82.
4. بیگی، و.، و قلی پور، آ. (1395). توسعة منابع انسانی با بهره گیری از طرح توسعة فردی در سازمانهای پروژه محور. مدیریت دولتی (دانشکدة مدیریت دانشگاه تهران)، 8 (1)، 15-32.
5. حسینی، س. ی.، آرمان، م.، ومحمدی‌زاده، ز. (1397). شایستگی و ارتباط آن با عملکرد کارکنان. مطالعات مدیریت، بهبود و تحول، 88 ، 25-50.
6. حسینی، س. ی.،آرمان، م.، و محمدی‌زاده، ز. (1396). نقش کانون ارزیابی در برنامه‌های بهبود کارکنان با استفاده از شبکه‌های عصبی مصنوعی. پژوهش های مدیریت منابع سازمانی، 7(3)، 93-115.
7. خراسانی، اب.، فتحی واجارگاه، ک.، و زاهدی، ح. (1393). طراحی و تدوین مدل شایستگی مدیریت بر کسب و کار. فصلنامه آموزش و توسعه منابع انسانی، 1(3)، 21-1.
8. خشوعی، م.س.، عریضی، م.ر.، نوری، ا.، و جهانبازی، ا. (1392 ).طراحی الگوی شایستگی مدیریتی. مطالعات مدیریت راهبردی، 14 ،165 -145.
9. دانش فرد، ک.ا.، و صفری، پ. (1394). بررسی تأثیر عوامل فردی و سازمانی بر عملکرد ذی حسابان دستگاه‌های دولتی استان آذربایجان غربی. مدیریت بهره‌وری، 35، 173-194.
10. رهنورد آهن، ف. ا. (1387). عوامل موثر بر ارتقای عملکرد سازمان های بخش دولتی ایران. پژوهش نامه علوم انسانی و اجتماعی، 8(4)، پیاپی 31- ویژه مدیریت، 77-100.
11. عاشقی، ح.، قهرمانی، م.، وقورچیان ن. ق. (1396). تدوین الگوی مفهومی طراحی برنامه آموزش مدیران مبتنی بر شایستگی مدیریتی: پژوهشی کیفی. نوآوری های مدیریت آموزشی، 12(3)، 47-61.
12. عباس پور، ع.، رحیمیان، ح.، دالور، ع.، غیاثی ندوشن، س.، و هاشمیان، ف.ا. (1396). توسعه مدیران شرکت ملی گاز ایران مبتنی بر الگوی شایستگی. فصلنامه روانشناسی تربیتی، 13(43)، 59 - 73.
13. عبدالهی، م.، فتحی واجارگاه، ک.، تقی پورظهیر، ع.، و رحیمیان، ح. (1394). شایستگی های مدیران آموزش و توسعه منابع انسانی. رهیافتی نو در مدیریت اموزشی، 6(4)، 23-54
14. عریضی سامانی، س.ح.ر.، خشوعیم.س.، ونوری ا.ا. (1391). کاربرد کانون ارزیابی و تحلیل شغل در تعیین شایستگی های مدیریتی. روانشناسی معاصر،7(13)، 85-98.
15. فرهادی نژاد، م.، لگزیان، م.، کفاش پور، آذر.، و منصوریان، ی. (1393). مدیریت دولتی اثربخش در سازمان‌های ایرانی؛ نظریه‌پردازی داده‌بنیاد. فصلنامه علمی مدیریت سازمان ‌های دولتی، 1(9)، 55-70.
16. مرتضوی، ن.ا.،عریضی، ح.ر.، و موسوی، ز. (1396). مقایسه کانون ارزیابی(AC) در مشاغل با عملکرد وابسته بالا و پایین در توانمندسازی فردی و تیمی. فصلنامه پژوهش های رهبری و مدیریت آموزشی، 3(12)، 1-34.
17. واژیر،ل.، و فیاضی، ب. م. (1394). عارضه‌یابی کانون‌های ارزیابی و توسعه در ایران و ارائه‌ راهکار. فصلنامه علوم مدیریت ایران، 37(10)، 103-126.

 

18. Assessment and Development Centers. (2019). http://www.psychometrics.co.ukadc.htm.
19. Botha, S., & Claassens, M. (2010). The contribution of the bachelor in management and leadership (BML) to the development of leaders at first National Bank, South Africa. The International Business & Economics Research Journal, 9(10), 77-11.
20. Boyatzis, R.E. (2010). The competent manager: A model for effective performance. New York: Wiley.
21. Brownell, J. (2019). Predicting leadership, the assessment center’s extended role. New York: Cornell University, Ithaca.
22. Chong, E. (2013). Managerial competencies and career advancement: A comparative study of managers in two countries. Journal of Business Research, 66, 345-353.
23. Cochran, G. (2009). Developing a competency model for a 21th century extension organization. Ohio: Ohio State University, a doctoral dissertation.
24. Hoffman, B.J., & Meade, A. (2016). Alternate approaches to understanding the psychometric properties of assessment centers: An analysis of the structure and equivalence of exercise ratings. International Journal of Selection and Assessment, 20(1), 82- 97.
25. Hough, L.M., & Connelly, B.S. (2013). Personality measurement. In K.F. Geisinger, B.A. Bracken, J.F. Carlson, J.I. C. Hansen, N.R. Kuncel, S.P. Reise, & M.C. Rodriguez (Eds.), APA handbooks in psychology®. APA handbook of testing and assessment in psychology, Vol. 1. Test theory and testing and assessment in industrial and organizational psychology (p. 501–531).
26. Jaeger, K.S. (2018). The role of assessment center work simulation exercises in determining or influecing assessors’ judgments of leadership competencie A PhD Dissertation Submitted to the Faculty of the Graduate School of the University of Australia.
27. Kasser, J., Hitchins, D., Frank, M., & Zhao, Y.Y. (2013). A framework for benchmarking competency assessment models. Systems Engineering, 16(1), 29- 44.
28. Krause, D.E., Rossberger, R.J., Dowdeswell, K., Venter, N., & Joubert, T. (2014). Assessment Center Practices in Indonesia: An exploratory study.  International Journal of Selection and Assessment, 22(4), 384-398.
29. Lei, M. & Hu, M. (2010). Developing a core competency model of innovative culinary development. International Journal of Hospitality Management, 29, 582-590.
30. Lievens, F., Peeters, H., & Schollaert, E. (2008). Situational judgment tests: a review of recent research. Personnel Review, 37(4), 426-441. 
31. Ling, N., & Tuong, Ch. (2018). Knowledge management acceptance: success factors amongst Small and medium-size enterprises. American Journal of Economics and Business Administration, 3(1), 73-80.
32. Nils, B., Andreas, M., & Renate, S. (2017). Preselection methods prior to the internal assessment center for personnel selection in German companies. International Journal of Selection and Assessment, 22(3), 253-260
33. Stuart, R. & Lindsay, P. (1997). Beyond the frame of management competencies: towards a contextually embedded framework of managerial competence in organizations. Journal of European Industrial Training, 21(1), 26-34.
34. Swanson, J.D. (2018). Examining developmental assessment center participation on self‐assessment changes A moderated. A PhD Dissertation Submitted to the University of Australia.
35. Young, A., & Sultanabadi, M. (2017). Practical guide to developing human resource competencies. Tehran: Publications of the Center for Training and Industrial Research.
36. Zopiatis, A. (2010). Is it art or science? Chef’s competencies for success. International Journal of Hospitality Management, 29, 459–467.