بررسی اثر کارایی زیست‌محیطی بر ارزش‌افزوده بخش‌های منتخب اقتصادی ایران طی سال‌های 1375- 1397 با دو رویکرد DEA و Panel- ARDL

اقتصاد و توسعه منطقه ای

مقاله 3، دوره 28، پاییز و زمستان 22، اسفند 1400، صفحه 57-78   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/erd.2022.73145.1079

نویسندگان

فریبا عثمانی^{* 1}؛ علی دهقانی²؛ مجتبی غیاثی³

¹دانشجوی دکترای اقتصاد، دانشگاه فردوسی مشهد

²استادیار دانشکده مدیریت و صنایع، دانشگاه صنعتی شاهرود

³دانشیار دانشکده مدیریت و صنایع، دانشگاه صنعتی شاهرود

چکیده

چکیده
هدف تحقیق حاضر بررسی سطح کارایی زیست محیطی بخش‌های عمده اقتصاد ایران و تاثیر آن بر ارزش‌افزوده بخش‌های مذکور می‌باشد. برای این منظور از داده‌های پانل بخش‌ها و زیربخش‌های اقتصاد ایران (کشاورزی، نفت، صنعت، حمل و نقل و بخش خانگی، تجاری و عمومی) طی دوره 1375- 1397 استفاده شده است. در این مطالعه، ابتدا میزان کارایی زیست‌محیطی با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها برآورد شده است، سپس با استفاده از الگوی خودتوضیحی با وقفه‌های گسترده پنلی (Panel- ARDL) اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت کارایی زیست محیطی بر ارزش‌افزوده بخش‌های مذکور ارزیابی شده است. متغیرهای بکار رفته در این پژوهش شامل نیروی کار و سرمایه به عنوان ورودی‌ها و ارزش‌افزوده به عنوان خروجی مطلوب و انتشار گاز دی‌اکسید کربن، به عنوان خروجی نامطلوب در نظر گرفته شده است. نتایج  بیانگر آن است که بخش کشاورزی و نفت در طی دوره مورد مطالعه از لحاظ زیست محیطی کارا هستند و بخش حمل و نقل کمترین میزان کارایی زیست محیطی را دارد. میانگین نمره کارایی بخش کشاورزی 1 و میانگین نمره کارایی بخش حمل و نقل 403/0 می‌باشد. نتایج اقتصادسنجی رابطه بلندمدت مثبت و معناداری بین کارایی زیست محیطی و ارزش‌افزوده را نشان می‌دهد. بعلاوه در این مطالعه نیروی کار، سرمایه و مصرف انرژی به عنوان متغیرهای ناظر در نظر گرفته شده است.

کلیدواژه‌ها

کارایی زیست‌محیطی؛ ارزش‌افزوده؛ توسعه پایدار؛ بخش‌های اقتصادی

سایر فایل های مرتبط با مقاله

chkide 22.pdf

مراجع

References 

Ahmadian, M., Abdoli, G., Jebel Ameli, F., Shabankhah, M., & Khorasani, S. A. (2017). Effect of environment degradation on economic growth (Evidence from 32 developing countries). Quarterly journal of Economic Growth and Development Research, 7(27), 17-28.‏ (in persian).

Alizadeh, M., & Golkhandan, A. (2015). Energy consumption and economic growth in OECD member countries: new empirical evidence from panel cointegration with cross-sectional dependence, Journal of Energy Policy and Planning Research, 5, 131-164. (in persian).

Apergis, N. (2016). Environmental kuznets curves: new evidence on both panel and country-level CO2 emissions, Energy Economics, 54, 263-271.

Aşıcı, A.A. (2013). Economic growth and its impact on environment: a panel data analysis, Ecological indicators, 24, 324-333.

Ayres, R.U., & Nair, I. (1984). Thermodynamics and economics. Physics, Today, 37(11), 62-71.

Becker, R. A. (1982). Intergenerational equity: The capital-environment tradeOff. Journal of Environmental Economics and Management, 9, 165–185.

 Belsley, D. A., Kuh, E., & Welsch, R.E. (2005). Regression diagnostics: Identifying influential data and sources of collinearity, 571, John Wiley & Sons.

Borhan, H., Ahmed, E. M., & Hitam, M. (2012). The impact of CO2 on economic growth in ASEAN 8. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 35, 389-397.

Breusch, T. S., & Pagan, A. R. (1980). The lagrange multiplier test and its application to model specifications in econometrics, Rev. Econ. Stud, 47, 239–253.

Dehghani, A., Osmani, F., & Gorjipour , M. J. (2019). The effect of environmental efficiency on the industy value added of natural gas consumption over 2008-2014: a case study of Iran. Journal of Environmental and Natural Resource Economics, 3(4), 25-45. (in persian).

Dogan, B., Madaleno, M., Tiwari, A. K., & Hammoudeh, S. (2020). Impacts of export quality on environmental degradation: does income matter? Environmental Science and Pollution Research, 1-38.

Ebrahimi Salari, T., Gorjipour, M. J., & Osmani, F. (2020). Evaluating industrial environmental efficiency in natural gas consumption, both DEA and directional distance function approach at the provincial level. Quarterly journal of Industrial Economic Researches, 4(12), 40-55. (in persian).

Energy balance sheet (2018). Deputy of Electricity and Energy Affairs of the Ministry of Energy.

www.amar.org.ir

Geldrop, V., & Withagen, C. (2000). Natural capital and sustainability. Ecological Economics, 32(3), 445–455.

Ghasemi, A. R., & Pashazadeh, H. (2014). Monitoring Environmental Efficiency in Developing Countries: Iran, Turkey, India and Egypt Case Studies. Economic Development Policy, 2(3), 95-118.‏ (in persian).

Hausman, J. A. (1978). Specification tests in econometrics. Econometrica, Journal of the Econometric Society, 1251-1271.

Kargar Dehbidi, N., Ghorbin, E., & Bakhshudeh, M. (2020). Comparison of factors affecting the emission of carbon dioxide and methane pollutants in D-8 countries, Scientific Monthly of Oil and Gas Exploration and Production, 183, 42-50. (in persian).

Lin, B., & Du, K. (2015). Energy and CO2 emission performance in Chinas regional economies: Do market- oriented reform matter? Energy Policy, 78, 113-124.

Lopez, R. (1994). The environment as a factor of production: the effect of economic growth and trade liberalization. Journal of Environmental Economics and Management, 27, 163–184.

Mei, G. J., & Zhang, N. (2015). Metafrontier environmental efficiency for Chinas regions. A slack- based efficiency measure, Sustainability, 7, 4004- 4021.

Mohammadzadeh, P., & Rahnomay Faramaleki, G. (2010). Effect of internal and external capital stock on value added in Iran’s medium and large industries. The Journal of Economic Policy, 2(4), 173-198.‏ (in persian).

Mosavi, M., & Safarzadeh, G. (2014). Impact of environmental policies in value-added of transportation sector. Economical Modeling, 8(25), 17-34.‏ (in persian).

Ohadi, N., Shahraki, J., Pahlavani, M., & Najafabadi, M. M. (2019). Evaluating and ranking of environmental efficiency of oil-rich countries. Economic Development Policy, 6(2), 124-146.‏ (in persian).

Ongan, S., Isik, C., & Ozdemir, D. (2021). Economic growth and environmental degradation: evidence from the US case environmental Kuznets curve hypothesis with application of decomposition, Journal of Environmental Economics and Policy, 10(1), 14-21.

Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in presence of cross section dependence, Journal of Applied Econometrics, 22, 265–312.

Pesaran, M. H., & Shin, Y. (1998). An autoregressive distributed-lag modelling approach to cointegration analysis, Econometric Society Monographs, 31, 371-413.

Rasakhi, S., Shahrazi, M., Shidai, Z., Jafari, M., & Dehghan, Z. (2016). The relationship between economic efficiency and environmental efficiency: new evidence for developing and developed countries. Quarterly Economic Research and Policy, 24(78), 31-56. (in persian).

Sama, M. C., & Tah, N. R. (2016). The effect of energy consumption on economic growth in Cameroon, Asian Economic and Financial Review, 6(9), 510.

Shabbir, M. S., Shahbaz, M., & Zeshan, M. (2014). Renewable and nonrenewable energy consumption, real gdp and CO2 emission nexus: A structural VAR approach in Pakistan, Bull Energy Econ, 2, 91-105.

Shahabadi, A. (2001). Investigation of the determinants of Iran's economic growth, Nameh Mofid, 27, 169-199. (in persian).

Solow, R. M. (1986). On the international allocation of natural resources. Scandinavian Journal of Economics, 88(1), 141-149.

Song, M., Peng, J., Wang, J., & Zhao, J. (2018). Environmental efficiency and economic growth of China: A ray slack-based model analysis. European Journal of Operational Research, 269(1), 51-63.

Stern, D. I., & Cleveland, C. J. (2004). Energy and economic growth, reseller, Rensselaer Working Paper in Economics, 0410. Rensselaer Polytechnic Institute, Troy, NY.

Sun, H., Ikram, M., Mohsin, M., & Abbas, Q. (2021). Energy security and environmental efficiency: evidence from OECD countries, The Singapore Economic Review, 66(02), 489-506.

Sun, Y., Li, M., Zhang, M., Khan, H. S.U.D. Li, J. Li, Z. ... & Anaba, O. A. (2021). A study on China’s economic growth, green energy technology, and carbon emissions based on the Kuznets curve (EKC), Environmental Science and Pollution Research, 28(6), 7200-7211.

Tahvonen, O., & Kuuluvainen, J. (1993). Economic growth, pollution and renewable resources, Journal of Environmental Economics and Management, 24, 101–118.

Wang, L., Zhou, D., & Wang, Y. (2015). An empirical study of the environmental kuznets curve for environmental quality in Gansu province, Ecological Indicators, 56, 96–105.

Wei, F., Zhang, X., Chu, J., Yang, F., & Yuan, Z. (2021). Energy and environmental efficiency of China’s transportation sectors considering CO2 emission uncertainty, Transportation Research Part D: Transport and Environment, 97,102955. www.ifco. ir