ارزیابی اثر غلظت‌های مختلف و روش کاربرد یونیکونازول و سایکوسل بر رشد رویشی و خصوصیات بیوشیمیایی دورگ لیلیوم (Longiflorum×Asiatic cv. Eyeliner)

علوم باغبانی

مقاله 15، دوره 36، شماره 4 - شماره پیاپی 56، بهمن 1401، صفحه 937-948   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2022.75071.1133

نویسندگان

مهناز کریمی^{* 1}؛ فاطمه سلیمی¹؛ علی پاکدین پاریزی²

¹گروه علوم باغبانی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی ساری، ساری، ایران

²پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

چکیده

پژوهش حاضر به­منظور ارزیابی اثر کندکننده­های رشد و روش کاربرد آن­ها در تولید گیاه پاکوتاه لیلیوم (رقم آیلاینر) انجام گرفت. آزمایش به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاَ تصادفی با دو فاکتور شامل استفاده از کندکننده­های رشد (سایکوسل؛ صفر، 1000 و 1500 میلی­گرم در لیتر) و یونیکونازول؛ صفر، 5 و 10 میلی­گرم در لیتر) و نحوه کاربرد این مواد (محلول­پاشی برگ و غوطه­وری سوخ) انجام شد. با توجه به نتایج به­دست آمده اثر تیمارها و نحوه کاربرد آن­ها بر بیشتر صفات مورد بررسی معنی­دار بود، به­طوریکه کمترین ارتفاع ساقه با 67 درصد کاهش نسبت به شاهد، در تیمار محلول­پاشی یونیکونازول با غلظت 10 میلی­گرم در لیتر به­دست آمد. همچنین بیشترین کلروفیل کل در همین تیمار به روش غوطه­وری ثبت شد. کوتاه‌ترین زمان تشکیل غنچه در تیمار سایکوسل با غلظت 1500 میلی‌گرم در لیتر مشاهده شد. غوطه­وری سوخ­ها در کاهش زمان تشکیل غنچه در مقایسه با محلول­پاشی موثرتر بود. قطر گل در تیمار 1500 سایکوسل به روش غوطه‌وری در حداکثر بود اما با تیمار 1000 سایکوسل به روش غوطه‌وری و تیمار یونیکونازول 10 میلی‌گرم در لیتر محلول‌پاشی تفاوت معنی­داری نداشت. فعالیت آنزیم کاتالاز نیز در گیاهان محلول­پاشی شده بیشتر از تیمارهای غوطه­وری بود. بیشترین میزان فعالیت این آنزیم با 23/54 درصد افزایش نسبت به تیمار شاهد در تیمار سایکوسل 1500 میلی‌گرم در لیتر مشاهده شد. همچنین بیشترین فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز در گیاهان محلول­پاشی شده با 1000 میلی­گرم در لیتر سایکوسل به­دست آمد که تفاوت معنی­داری با تیمار 1500 سایکوسل در روش غوطه­وری نداشت. لذا با توجه به اینکه تیمار یونیکونازول 10 میلی­گرم در لیتر تاثیر معنی­داری در مقایسه با دیگر تیمارها در کاهش ارتفاع نشان داد، بنابراین استفاده یونیکونازول با غلظت 10 میلی­گرم در لیتر به­صورت غوطه­وری و محلول­پاشی در تولید گیاه گلدانی لیلیوم توصیه می­شود.

کلیدواژه‌ها

ارتفاع گیاه؛ بازدارنده‌های رشد؛ فعالیت آنزیمی؛ گلدهی؛ کلروفیل

مراجع

1. Aebi, H. (1983). Catalase, In. bergmeyer, H (ed), methods of enzymatic analysis 3. Verlag Chemie, Weinheim, Germany 273-277.
2. Alami, E., & Karimi, M. (2020). The effect of cycocel and uniconazole on some morphological and biochemical properties of zinnia. International Journal of Horticultural Science and Technology 7(1): 81-91. https://doi.org/10.22059/ijhst.2020.285768.307.
3. AL-Khassawneh, N.M., Karam, N.S., & Shibli, R.A. (2006). Growth and flowering of black iris (Iris nigricans Dinsm.) following treatment with plant growth regulators. Scientia Horticulture 107: 187-193. https://doi.org/10.1016/j.scienta.2005.10.003.
4. Armitage, A.M. (1986). Chlormequat-induced early flowering of hybrid geranium: the influence of gibberellic acid. HortScience 21: 116-11. https://doi.org/10.21273/HORTSCI.21.1.116.
5. Arnon, D. (1994). Copper enzymes in isolated chloroplasts: Polyphenoloxidase in Beta vulgaris. Plant Physiology 24(1): 1-15.
6. Chany, W.R. (2005). Growth retardants: A promising tool for managing urban trees. Environmental Toxicology and Chemistry 29: 1224-1236.
7. Currey, C.J., & Lopez, R.G. (2010). Paclobutrazol pre-plant bulb dips effectively control height of ‘Nellie White’ Easter lily. HortTechnology 20: 357–360. https://doi.org/10.21273/HORTTECH.20.2.357.
8. Demir, S., & Celikel, F.G. (2018a). The effects of ethephon foliar spray on plant height of Narcissus cv. ‘Ice Follies’ Anado. The Journal of Agricultural Science 33: 184-190.
9. Demir, S., & Celikel, F.G. (2018b). A study on plant height control of iris flowers. AGROFOR -International Journal 3(3): 131-141.
10. Fletcher, R.A., Gilley, A., Sankhla, N., & Davis, T.D. (2000). Triazoles as plant growth regulators and stress protectants. Horticultural Reviews 24: 55-138.
11. Francescangeli, N., Marinangeli, P., & Curvetto, N. (2007). Short communication. Paclobutrazol for height control of two Lilium L.A. hybrids grown in pots. Spanish Journal of Agricultural Research 5(3): 425-430.
12. Hojjati, M., Etemadi, N., & Baninasab, B. (2010). Effect of paclobutrazol and Cycocel on vegetative growth and flowering of rudbeckia. Journal of Horticultural Sciences 24(2): 122-127.
13. Hwang, S.J., Lee, Y.L., Sivanesan, I., & Jeong, B.R. (2008). Growth control of kalanchoe cultivars Rako and Gold Strike by application of paclobutrazol and uniconazole as soaking treatment of cuttings. African Journal of Biotechnology 7(22): 4212-4218.
14. Jaana, L., Rikala, R., & Aphalo, P.J. (2002). Effect of CCC and daminozide on growth of silver birch containerseedlings during three years after spraying. New Forests 23: 71-80. https://doi.org/10.1023/A:1015645228689.
15. Jiang, Y, & Joyce, D.C. (2003). ABA effects on ethylene production, PAL activity, anthocyanin and phenolic contents of strawberry fruit. Plant Growth Regulator 39: 171-174. https://doi.org/10.1023/A:1022539901044.
16. Kamenetsky, R., & Okubo, H. (2013). Ornamental geophytes from basic science to sustainable Production. Taylor & Francis Group. 533P
17. Karimi, M., & Ahmadi, M. (2019). The effect of inhibitory growth of cycocel and uniconazole on morphological and biochemical characteristics of petunia (Petunia hybrida L.). Plant Process and Function 8(32): 368-376. (In Persian with English abstract)
18. Krug, B.A., Whipker, B.E., McCall, I., & Dole, J.M. (2005). Comparison of flurprimidol to ancymidol, paclobutrazol, and uniconazole for tulip height control. HortTechnology 15: 370–373. https://doi.org/10.21273/HORTTECH.15.2.0370.
19. Magome, H., Yamaguchi, S., Hanada, A., Kamiya, Y., & Odadoi, K. (2004). Dwarf and delayed flowering, a novel Arabidopsis mutant deficient in gibberellins biosynthesis because of over expression of a putative AP2 transcription factor. Plant Journal 37: 720-729. https://doi: 10.1111/j.1365-313x.2003.01998.x.
20. McDonald, S., Prenzler, P.D., Autolovich, M., & Robards, K. (2001). Phenolic content and antioxidant activity of olive extracts. Food Chemistry 73: 73-84. https://doi.org/10.1016/S0308-8146(00)00288-0.
21. Megersa, H.G., Lemma, D.T., & Banjawu, D.T. (2018). Effects of Plant Growth Retardants and Pot Sizes on the Height of Potting Ornamental Plants: A Short Review. Journal Horticultura 5(1): 1-5. https://doi.org/ 10.4172/2376-0354.100022.
22. Miller, W.B. (2002). A primer on hydroponic cut tulips. Greenhouse Product News 12(8): 8–12.
23. Miller, W.B. (2011). Website for the Flower Bulb Research Program. Cornell University, Ithaca, NY, USA.
24. Olsen, W.W., & Andersen, A.S. (1995). The influence of five growth retardants on growth and post production qualities of Osteospermum ecklonis cv. calypso. Scientia Hortiulturae 62: 263-270. https://doi.org/10.1016/0304-4238(95)00769-P.
25. Rabbi Angourani, H., Mortazavi, S.N., Rabiei, V., & Zangahani, E. (2013). Effect of cycosel and naphthalene acetic acid on some vegetative characteristics and on essential oil yield in Rose - scented Geranium (Pelargonium graveolens L. cv. Bourbon). Iranian Journal of Horticultural Science 44(2): 209-216. (In Persian with English abstract). https://doi.org/10.22059/ijhs.2013.35053.
26. Rossini pint, A.C., Rodrigues, T.D., Leits, I.C., & Barbosa, J.C. (2005). Growth retardants on development and ornamental quality of potted Zinnia elegans ‘Liliput’. Scientia Agricola 62: 337- 345. https://doi.org/10.1590/S0103-90162005000400006.
27. Soliva, R.C., Elez, P., Sebastián, M., & Martín, O. (2001). Evaluation of browning effect on avocado purée preserved by combined methods. Innovative Food Science & Emerging Technologies 1: 261-268. https://doi.org/10.1016/S1466-8564(00)00033-3.
28. Tang, W., & Newton, R.J. (2005). Peroxidase and catalase activities are involved in direct adventitious shoot formation induced by thidiazuron in eastern white pine (Pinus scorba L.) zygotic embryos. Plant Physiology and Biochemistry 43:760-769. https://doi.org/10.1016/j.plaphy.2005.05.008.
29. Youssef, A.S.M., & Abd El-Aal, M.M.M. (2013). Effect of paclobutrazol and cycocel on growth, flowering, chemical composition and histological features of potted Tabernaemontana coronaria Stapf plant. Journal of Applied Sciences Research 9(11): 5953-5963.
30. Zhang, M., Liusheng, D., Tian, X., Zhongpei, H., Jianmin, L., Baomin, W., & Zhaohu, L. (2007). Uniconazole-induced tolerance of soybean to water deficit stress in relation to changes in photosynthesis, hormones and antioxidant system. Journal of Plant Physiology 164: 709-717. https://doi.org/10.1016/j.jplph.2006.04.008.
31. Zhou, W.J., & Leul, M. (1999). Uniconazole-induced tolerance of rape plants to heat stress in relation to changes in hormonal levels, enzyme activities and lipid peroxidation. Plant Growth Regulation 27: 99–104. https://doi.org/10.1023/A:1006165603300.