بررسی مستندات قرآنی کرون مبنی بر عدم وجود بت فیزیکی در زمان پیامبر(ص)

علوم قرآن و حدیث

مقاله 3، دوره 54، شماره 1 - شماره پیاپی 108، شهریور 1401، صفحه 53-72   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jquran.2022.68948.1057

نویسندگان

الهام رسولی¹؛ زینب السادات حسینی^{* 2}

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه مازندران

²دانشیار دانشگاه مازندران

چکیده

مستشرقان با رویکردهای مختلف به تحقیق در قرآن پرداخته اند. کرون با استناد به آیات، در مقاله «دین مشرکان قرآنی» ادعای موحد بودن مشرکان را طرح کرد با این دلایل که در مکه بت فیزیکی نبوده تا در قرآن آئین بت‌پرستی ذکر گردد، مکه محیط کشاورزی نبوده تا هدایایی تهیه گردد، آلهه و لات و...، خدایان کوچک‌تر و مستقل، واسطه بودند که اعراب به آنها فرشته گفتند و مشرکان با اعتقاد به طیف گسترده خدایان، صرف اعتقاد به توحید خالقیت، موحدند. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی با رویکرد انتقادی ادعای وی را با استناد به آیات بررسی نموده و یافته‍ها نشان داده که او معنای توحید را بدرستی درنیافته چون مشرکان دچار اعتقاد به تعدد آلهه و عدم اعتقاد به توحید ربوبیت جزئی بودند و مشرکان با توجه به قرائن موجود در آیاتی چون 99 انبیاء، برای لات و آلهه دیگر بت ساخته بودند و آن‌ها صرف بت خیالی نبودند و از طریق تجارت و یا با توجه به اشاره آیات  به امکان کشاورزی در برخی مناطق عربستان برای تهیه محصول جهت پیشکش، اهدای هدایا با توجه به احترام مشرکان برای بتان ممکن بود و بدون آئین نبود، بنابراین بت فیزیکی و آئین خاص برای بتان در زمان پیامبر(ص) وجود داشته و حضرت(ع) بت‌شکنِ بت فیزیکی و نیز بتِ مفاهیم ذهنی مشرکان بوده است. 

کلیدواژه‌ها

کرون؛ قرآن و بت فیزیکی در زمان پیامبر(ص)؛ ذکر آیین برای بت در قرآن؛ توحید مشرکان قرآنی

مراجع

قرآن کریم

ابن­‌فارس، ابوالحسین احمد، معجم مقاییس اللغه. تحقیق و ضبط عبدالسلام محمدهارون. قم: الحوزه العلمیه، مکتب الاعلام الاسلامی، 1404ق/1362ش.

ابن‌منظور، ابوالفضل، لسان العرب، بیروت: دارصادر، 1375ق.

جفری، آرتور، واژه‏‌هاى دخیل در قرآن مجید، تهران، توس، 1385ش.

جوادی آملی، عبداللّه، تسنیم، قم، انتشارات إسراء، 1386ش.

عبدالباقی، محمدفؤاد، المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم، تهران، انتشارات اسماعیلیان، 1364 ش.

فراهیدی، خلیل، العین، تحقیق مهدی مخزومی و ابراهیم سامرائی، تصحیح اسعد الطیب، قم، سازمان اوقاف و امور خیریه، انتشارات اسوه، 1410ق.

کلبی، ابن هشام، الأصنام(بت­‌های عرب)، ترجمه سید محمدرضا جلالی نایینی، تهران، نشر نو، 1364.

مشکور، محمدجواد، فرهنگ تطبیقی زبان‌های سامی و ایرانی. بی­‌جا، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، 1357ش.

مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن، تهران، مرکز نشر آثار العلامه مصطفوی، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1297ق.

Crone, Patricia, Institute for Advanced Study, The Religion of the Qurʾānic Pagans: God and the Lesser Deities, Arabica. 57(2010). PP. 200-151.