| تعداد نشریات | 56 |
| تعداد شماره‌ها | 2,154 |
| تعداد مقالات | 22,486 |
| تعداد مشاهده مقاله | 103,566,302 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 49,445,287 |
استقرار «ارض» بر «حوت» خبری اسرائیلی یا اشاره به یکی از حقایق عالم هستی | ||
| علوم قرآن و حدیث | ||
| مقاله 12، دوره 55، شماره 1 - شماره پیاپی 110، تیر 1402، صفحه 245-263 اصل مقاله (558.32 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jquran.2023.77097.1316 | ||
| نویسندگان | ||
| سیده هانیه مومن* 1؛ علی ثامنی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه شیراز | ||
| 2استادیار دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| نوشتار پیشِ رو نقدی بر مقالهٔ «تحلیل سندی و محتوایی حدیث حوت باتوجه‌به پیشینهٔ تاریخی آن» است که در بیست‌وسومین شمارهٔ دو فصلنامهٔ علمیِ حدیث‌پژوهی انتشار یافته است. نگارندگان در این نوشتار علی‌رغم تأیید اعتبار این حدیث ازنظرِ سند، در اولین و مهمترین گام تلاش کرده‌اند با یافتن مشابهت‌هایی میان احادیث هم‌خانوادهٔ حدیث حوت و کتب عهدین، حدیث اصلی را نیز محل مناقشه قرار دهند و آن را در زمرهٔ اخبار اسرائیلی معرفی کنند. ازجمله ایراداتی که در گام‌های بعدی به‌عنوان قراینی در تضعیف و در نهایت طرح و رد حدیث حوت ذکر شده است عبارت‌اند از: وجود شخصیتی اسرائیلی در زنجیرهٔ سند برخی از احادیث هم‌خانواده، خبر واحدبودنِ حدیث حوت، اضطراب متون احادیث مشابه، مخالفت با قطعیات علمی و فقدان توجیه معقول و منطقی پیرامون حدیث محل بحث. در این نوشتار، مستندات نویسندگان در نقد حدیث مذکور بازنگری شد و پس از پاسخگویی به ایرادات وارد بر آن‌ها با استناد به آیات قرآن و نیز سایر روایات، این نتیجه حاصل شد که حدیث حوت را نمی‌توان در زمرهٔ اخبار اسرائیلی قلمداد کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حدیث؛ ارض؛ حوت؛ ماء؛ اسرائیلی | ||
| مراجع | ||
قرآن کریمابنبابویه، محمدبن‌علی، کتاب من لا یحضره الفقیه، قم: جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه، 1413ق.
ابن‌بابویه، محمدبن‌علی ، التوحید، چاپ‌اول، قم: بی‌نا، 1398ق.
ابن‌عباس، عبدالله‌بن‌عباس، تنویر المقباس من تفسیر ابن عباس، بیروت: دار الکتب العلمیة، 1425ق.
ابن‌منظور، محمدبن‌مکرم، لسان العرب، چاپ‌سوم، بیروت: دار الفکر، 1414ق.
ابن‌میثم، میثم‌بن‌علی، شرح نهج البلاغة، تهران: دفتر نشر الکتاب، 1404ق.
ابوریه، محمود، أضواء علی السنة المحمدیة، أو دفاع عن الحدیث، قم: انصاریان، 1420ق.
آشناور، مهدی و دیگران، «اعتبارسنجی نقد حدیث بر پایۀ علوم تجربی»، مطالعات فهم حدیث، س4، ش9، 1397، صص35 تا58.
جفری، آرتور، واژه‌های دخیل در قرآن مجید، ترجمهٔ فریدون بدره‌ای، چاپ‌اول، تهران: توس، 1372.
جوهری، اسماعیل‌بن‌حماد، الصحاح تاج اللغة و صحاح العربیة، چاپ‌چهارم، بیروت: دار العلم، 1407ق.
حر عاملی، محمدبن‌حسن، وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، 1412ق.
حسن‌زاده آملی، حسن، دروس هیئت و دیگر رشته‌های ریاضی، قم: بوستان کتاب، 1387.
حسینی قزوینی، محمد، المدخل إلی علم الرجال و الدرایة، قم: مدیریت حوزۀ علمیه، 1428ق.
راغب اصفهانى، حسین‌بن‌محمد، مفردات الفاظ القرآن، چاپ‌اول، بیروت: دار الشامیة، 1412ق.
رحمانی، محمد، «تقیۀ مداراتی و جایگاه آن در انسجام اسلامی»، فقه اهل بیت، زمستان، س13، ش52، 1386، صص86تا140.
شاه‌عبدالعظیمی، حسین، تفسیر اثنى عشرى، تهران: میقات، 1363.
شریف رضی، محمدبن‌حسین، نهج البلاغة، صبحی صالح، چاپ‌اول، قم: بی‌نا، 1414ق.
شهرستانی، هبة‌الدین، اسلام و هیئت، به‌تحقیق هادی خسروشاهی، قم: بوستان کتاب، 1387.
صاحب‌بن‌عباد، اسماعیل‌بن‌عباد، المحیط فی اللغة، چاپ‌اول، بیروت: عالم الکتاب، 1414ق.
طباطبایی، محمدبن‌علی، مفاتیح الأصول، قم: آل‌البیت(ع)، 1296ق.
طبرسی، فضل‌بن‌حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چاپ‌سوم، تهران: ناصرخسرو، 1372.
طریحی، فخرالدین‌بن‌محمد، مجمع البحرین، چاپ‌سوم، تهران: مرتضوى، 1375.
عاملی، سیدجعفرمرتضی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، قم: دار الحدیث، 1426ق.
عاملى، ابراهیم، تفسیر عاملى، چاپ‌اول، تهران: کتاب‌فروشى صدوق، 1360.
فیض کاشانی، محمدبن‌شاه‌مرتضی، الوافی، چاپ‌اول، اصفهان: کتابخانۀ امام امیرالمؤمنین علی(ع)، 1406ق.
فیض کاشانی، محمدبن‌شاه‌مرتضی، تفسیر الصافی، چاپ‌دوم، تهران: بی‌نا، 1415ق.
قاسمی، جمال‌الدین، قواعد التحدیث من فنون مصطلح الحدیث، بیروت: دار النفائس، 1427ق.
قمی، علی‌بن‌ابراهیم، تفسیر القمی، قم: دار الکتاب، 1404ق.
کاشانی، ملافتح‌الله، تفسیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین، چاپ‌اول، تهران: کتاب‌فروشی محمدحسن علمی، 1336.
کاشفی، حسین‌بن‌علی، مواهب علیه، به‌تحقیق سیدمحمدرضا جلالی نائینی، چاپ‌اول، تهران: اقبال، 1369.
کلانتری، علی‌اکبر، «اعتبار خبر واحد در مباحث غیرفقهی»، ویژه‌نامۀ فقه و حقوق اسلامی، س40، ش79، 1387، صص197تا219.
کلینی، محمدبن‌یعقوب، الکافی، به‌تحقیق علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران: دار الکتب الإسلامیة، 1407ق.
مازندرانى، محمدصالح‌بن‌احمد، شرح الکافی؛ الأصول و الروضة، چاپ‌اول، تهران: بی‌نا، 1382ق.
مجلسى، محمدباقربن‌محمدتقى، بحار الأنوار، چاپ‌دوم، بیروت: بی‌نا، 1403ق.
مجلسى، محمدتقى‌بن‌مقصودعلى، لوامع صاحبقرانى مشهور به شرح فقیه، چاپ‌دوم، قم: بی‌نا، 1414ق.
مسعودی، عبدالهادی، آسیب شناخت حدیث، قم: زائر، 1389.
معرفت، حمیده، «کاربرد حدیث در تفسیر»، الهیات و حقوق دانشگاه رضوی؛ آموزه‌های قرآنی، س1، ش1، 1380، صص141تا146.
موسوی، سیدسلیمان و محمدابراهیم روشن ضمیر، «تحلیل سندی و محتوایی حدیث حوت باتوجه‌به پیشینۀ تاریخی آن»، حدیث پژوهی، س12، ش23، 1399، صص 119تا136.
میبدی، رشیدالدین‌احمدبن‌ابی‌سعد، کشف الأسرار و عدة الأبرار، به‌تحقیق علی‌اصغر حکمت، چاپ‌پنجم، تهران: امیرکبیر، 1371.
میرجلیلی، علی‌محمد، «بازخوانی نارسایی اضطراب حدیث، حکم و چگونگی تعامل با آن»، حدیث پژوهی، س1، ش1، 1388، صص129تا166.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 8,312 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 14,682 |
||