| تعداد نشریات | 55 |
| تعداد شماره‌ها | 2,134 |
| تعداد مقالات | 22,041 |
| تعداد مشاهده مقاله | 94,621,862 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 30,383,962 |
واکاوی کاربست عدالت در فرایند استنباط در فتاوای خلاف مشهور آیت‌الله صانعی | ||
| فقه و اصول (Fiqh va uṣūl) | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 آبان 1402 اصل مقاله (675.09 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfiqh.2023.83220.1605 | ||
| نویسندگان | ||
| سیدرضا موسوی واعظ1؛ محمد تقی فخلعی* 2؛ حسین ناصری مقدم2 | ||
| 1دانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 2استاد دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| چکیده | ||
| بنیان‌های عقلی و فطری استوار و آیات و روایات فراوان در موضوع عدل و قسط می‌تواند پایه‌گذار قاعده فقهی عدالت باشد، ولی تردید فقها در پاره‌ای از مبانی این قاعده و اینکه آیا مرجعی چون عرف و عقلا قادر به تشخیص مصادیق عدالت هستند یا نه، مانع از تثبیت موقعیت قاعده و کارآمدی آن شده است. در میان فقهای معاصر، آیت الله شیخ یوسف صانعی، با اندیشه فقهی متفاوت، نقش ممتازی به عدالت در استنباطات خود داده است، تا جایی که تقریر ایشان از عدالت، منشأ چالشی‌ترین آراء فقهی و فتاوایی شده است که به اذعان خود او گاه در مقابل روایات معتبر متعدّد و یا اجماع فقیهان مذاهب ایستاده است. در این پژوهش با به‌کارگیری روش توصیفی‌تحلیلی رویکرد این فقیه معاصر به کاربست عدالت در فرایند استنباط از طریق تحلیل فتاوی خاص ایشان مورد واکاوی واقع شده و مبانی پیدا و پنهان فتاوی ایشان شناسایی شده است. سرانجام بر خلاف تحلیل‌های انتقادی رایج که عموماً سهل‌انگاری و یا یکسان‌پنداری عدالت و مساوات را ریشه فکری این فتاوا قلمداد نموده‌اند، مبنای ایشان در معارضه با دیدگاه مشهور در موضوعات مرتبط به عدالت تبیین شده و شروطی که براساس آن دأب شارع مقدس در مخالفت با امور متفاهم عرفی قابل شناسایی است، معرفی شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عدالت فقهی؛ قاعدۀ عدالت؛ کاربست عدالت در استنباط؛ آیت الله صانعی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 341 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 596 |
||