بررسی تأثیر رهبری راهبردی بر ایجاد مزیت رقابتی پایدار با نقش میانجی دوسوتوانی نوآوری و سرمایۀ انسانی در شرکت‌های مرکز رشد دانشگاه فردوسی مشهد

پژوهش نامه مدیریت تحول

مقاله 4، دوره 15، بهار و تابستان 1402 - شماره پیاپی 29، شهریور 1402، صفحه 99-125   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/tmj.2023.72474.1360

نویسندگان

محمدصادق اکبری نوقابی^{* 1}؛ آذر کفاش پور²؛ مهدی بهرامی³؛ سجاد پورکیان⁴

¹کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه فردوسی مشهد

²استاد مدیریت دانشگاه فردوسی مشهد

³کارشناسی ارشد مدیریت دولتی دانشگاه فردوسی مشهد

⁴کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه امام رضا(ع)

چکیده

پژوهش، با هدف بررسی تأثیر رهبری راهبردی بر ایجاد مزیت رقابتی پایدار با نقش میانجیگری سرمایۀ انسانی و دوسوتوانی نوآوری در جامعۀ آماری شرکت‌های مرکز رشد دانشگاه فردوسی مشهد صورت پذیرفت. این پژوهش از نظر پارادایم، اثبات‎گرایی؛ از نظر رویکرد، استقرایی؛ از نظر نوع هدف، کاربردی؛ از نظر نوع ماهیت، توصیفی-تحلیلی و از نظر نوع داده‌ها، در گروه پژوهش‌های کمّی قرار می‌گیرد. جامعۀ آماری، تعداد 110 شرکت مرکز رشد دانشگاه فردوسی است که از 86 شرکت، نمونه‌گیری به صورت تصادفی ساده انجام شد. ابزار گردآوری داده، توزیع پرسش‌نامه و سطح تحلیل، سازمان می‌باشد. از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی مرکب، برای بررسی پایایی استفاده گردید. برای تأیید روایی نیز بررسی روایی صوری، روایی سازه از طریق تحلیل عاملی تأییدی، روایی همگرا و روایی واگرا صورت پذیرفت. داده‌ها به کمک مدل‌یابی معادلات ساختاری و از طریق نرم‌افزارهای SPSS و PLS مورد تحلیل و آزمون قرار گرفتند. در نهایت، هر هفت فرضیه تأیید شدند. رهبری راهبردی به صورت مستقیم و همچنین از طریق سرمایۀ انسانی و دوسوتوانی نوآوری بر مزیت رقابتی پایدار، تأثیر مثبت و معناداری دارد. سرمایۀ انسانی و دوسوتوانی نوآوری نیز به صورت مستقیم بر مزیت رقابتی پایدار، تأثیر مثبت و معناداری دارند.

کلیدواژه‌ها

رهبری راهبردی؛ رهبری استراتژیک؛ مزیت رقابتی پایدار؛ دوسوتوانی نوآوری؛ سرمایۀ انسانی

مراجع

AghaDavood, S. R.; Hatami, M., & HakimiNia, B. (2011). Investigating factors influencing organizational innovation among managers (a case study of senior telecommunication managers in Isfahan province). Specialized Quarterly of Social Sciences, 4(11), 127-170.‏ (In Persian)

Akbari, M. (2016). Investigating the effect of strategic leadership on competitive advantages through the mediation of innovation ambidexterity. Quarterly Journal of Business Research, 18(74), 91-114.‏ (In Persian)

Alvani, S. M. (2022). Public management (3rd ed.). Tehran: Ney publization. (In Persian)

Barney, J. B., & Arikan, A. M. (2005). The resource‐based view: origins and implications. The Blackwell Handbook of Strategic Management, 123-182.‏

Barney, J., & Hesterly, W. (2008). Strategic Management and Competitive Advantage: Concepts and Cases (2nd ed.). USA: Prentice Hall.

Battilana, J., & Lee, M. (2014). Advancing research on hybrid organizing–Insights from the study of social enterprises. Academy of Management Annals, 8(1), 397-441.‏

Bontis, N (1996) There’s a price on your head: managing intellectual capital strategically, Business Quarterly, 4–47.

Cantarello, S.; Martini, A., & Nosella, A. (2012). A multi‐level model for organizational ambidexterity in the search phase of the innovation process. Creativity and Innovation Management, 21(1), 28-48.‏

Cohen, D., & Prusak, L. (2002). In good company: How social capital makes organizations work. Harvard Business School.‏

Distanont, A., & Khongmalai, O. (2020). The role of innovation in creating a competitive advantage. Kasetsart Journal of Social Sciences, 41(1), 15-21.‏

Elenkov, D. S.; Judge, W., & Wright, P. (2005). Strategic leadership and executive innovation influence: an international multi‐cluster comparative study. Strategic Management Journal, 26(7), 665-682.‏

Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.

HasanMoradi, N.; Ahmadi, S., & Ta’atFakhr, M. (2018). Investigating the effect of human capital on obtaining a sustainable competitive advantage in railways. The second international conference of socio-cultural studies and religious research, Rasht. (In Persian)

Hersey, P., & Blanchard, K. H. (1998). Management Organizational Behavior: Utilizing Human Resources. 5th ed., New jersey: Prentice-Hall.

Hill, C. W., & Jones, G. R. (2010). Strategic management theory: An integrated approach (9th ed.). Mason, OH: South-Western/Cengage Learning.

Hitt, M. A.; Keats, B. W., & DeMarie, S. M. (1998). Navigating in the new competitive landscape: Building strategic flexibility and competitive advantage in the 21st century. Academy of Management Perspectives, 12(4), 22-42.‏

Kreitner, R. (2009). Management. Boston: Houghton Mifflin Harcourt.

Lear, L. W. (2012). The relationship between strategic leadership and strategic alignment in high-performing companies in South Africa. University of South Africa.‏

Martín-de-Castro, G.; Delgado-Verde, M.; López-Sáez, P., & Navas-López, J. E. (2011). Towards ‘an intellectual capital-based view of the firm’: origins and nature. Journal of business ethics, 98(4), 649-662.‏

Maziti, L.; Chinyamurindi, W. T., & Marange, C. (2018). The relationship between strategic leadership, innovation performance and competitive advantage amongst a sample of small businesses in South Africa. Journal of Contemporary Management, 15(1), 368-394.‏

Moghimi, S. M. (2019). Local government administration: The councils and municipalities management. Tehran: SAMT publization. (In Persian)

Moghimi, S. M. (2020). Fundamentals of organization & management. Tehran: Rahdan publization. (In Persian)

Navarro, A.; Losada, F.; Ruzo, E., & Díez, J. A. (2010). Implications of perceived competitive advantages, adaptation of marketing tactics and export commitment on export performance. Journal of World Business, 45(1), 49-58.‏

Ng, P. Y. (2008). Learning organization dimensions on knowledge sharing: A study of faculty members in the private universities in Malaysia. Business and Information 2008.

O’Reilly III, C. A., & Tushman, M. L. (2008). Ambidexterity as a dynamic capability: Resolving the innovator's dilemma. Research in organizational behavior, 28, 185-206.‏

Obeidat, B. Y.; Tarhini, A.; Masa'deh, R. E., & Aqqad, N. O. (2017). The impact of intellectual capital on innovation via the mediating role of knowledge management: a structural equation modelling approach. International Journal of Knowledge Management Studies, 8(3-4), 273-298.‏

Olander, H.; Hurmelinna-Laukkanen, P., & Heilmann, P. (2015). Human resources–strength and weakness in protection of intellectual capital. Journal of Intellectual Capital, 16(4), 742-762.

Pangarso, A.; Pangarso, A.; Astuti, E. S.; Raharjo, K., & Afrianty, T. W. (2020). The impact of absorptive capacity and innovation ambidexterity on sustainable competitive advantage: the case of Indonesian higher education. Entrepreneurship and Sustainability Issues, 7(3), 2436-2455.‏

Plunket, R.; Attner, F., & Allen, S. (2008). Management: Meeting and Exceeding Customer Expectations, Mason: Thoms on Learning Academic.

Porter, M. E. (1991). Towards a dynamic theory of strategy. Strategic Management Journal, 12(S2), 95-117.‏

Rajaeefar, H. (2016). Investigating the effect of strategic leadership on obtaining sustainable competitive advantage with the mediating role of human capital and social capital. Master's thesis. Payame Noor University of Sari. (In Persian)

Rezaian, A. (2022). Fundamentals of organization & management. Tehran: SAMT publization. (In Persian)

Rezaian, A. (2023). Principles of management. Tehran: SAMT publization. (In Persian)

Robbins, S. P. (2014). Organization theory: Structure, design and application (3rd ed.). Pearson Education India.

Rumelt, R. P. (2003). What in the world is competitive advantage. Policy Working Paper, 105(3), 1-5.‏

Scafarto, V.; Ricci, F., & Scafarto, F. (2016). Intellectual capital and firm performance in the global agribusiness industry: the moderating role of human capital. Journal of Intellectual Capital, 17(3), 530-552.

ShamsiGoushki, S.; Yazdani, M. M.; JahanshahiAmjazi, E., & Farivar, A. (2018). Examining the role of strategic leadership in creating sustainable competitive advantage. National Conference on New Researches in Management and Accounting. Sheikh Bahai University, Isfahan. (In Persian)

Sirmon, D. G., & Hitt, M. A. (2003). Managing resources: Linking unique resources, management, and wealth creation in family firms. Entrepreneurship Theory and Practice, 27(4), 339-358.‏

Sorcher, M., & Brant, J. (2002). Are you picking the right leaders? Harvard Business Review, 80(2), 78-85.‏

Vidotto, J. D. F.; Ferenhof, H. A.; Selig, P. M., & Bastos, R. C. (2017). A human capital measurement scale. Journal of Intellectual Capital, 18(2), 316- 329.

Yazdanpanah, A., & Taheri, M. R. (2016). The role of human capital and social capital in gaining competitive advantage: a strategic perspective for globalization. The third international conference on applied research in management and accounting. Shahid Beheshti University, Tehran. (In Persian)

Yesil, S.; Koska, A., & Buyukbese, T. (2013). Knowledge sharing process, innovation capability and innovation performance: An empirical study. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 75, 217-225.‏