منطق سیاست‌گذاری آموزشی به مثابه تولید چیرگی (نگاهی به سیاست‌گذاری آموزش عالی در ایران)

پژوهش نامه مبانی تعلیم و تربیت

مقاله 2، دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 24، اسفند 1401، صفحه 36-55   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/fedu.2023.75504.1139

نویسنده

حجت صفارحیدری^*

دانشیار، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

چکیده

هدف اصلی این مقاله بررسی نسبت میان سیاست­گذاری­های آموزش عالی و روایت­های متافیزیکی است. ادعای اصلی مقاله نیز این است که چنین پیوندی به تولید چیرگی می­انجامد. روایت­های متافیزیک سنتی همواره در پی فهمی تمام و کامل از ذات و جوهر چیزها هستند. این خواست از طریق پدید آمدن دوقطبی‌ها و نادیده گرفتن تفاوت­ها تحقق می­یابد. استوار کردن سیاست­گذاری­های آموزش عالی بر روایت­های متافیزیکی این خصلت را نیز به آن‌ها تسری می­دهد. از لحاظ روش­شناختی برای بررسی مدعای مقاله، متناسب با موضوع مورد بررسی از روش­های توصیفی، تحلیلی و انتقادی استفاده شده. منابع پژوهش نیز شامل منابع دست اول و دوم،‌ به‌ویژه دو سند تحول راهبردی علم و فناوری و سند نقشه جامع علمی کشور، بوده ­ است. یافته­ها نشان می­دهد که نظام سیاست­گذاری آموزش عالی ایران تحت تأثیر دوگانه­گرایی افلاطون و ارسطویی است. به همین دلیل خصلت مذکور در مبانی ارزشی و نظری اسناد آموزش عالی ایران انعکاس روشنی یافته است. یکی از پیامدهای این دوگانه­گرایی به حاشیه رفتن و غلبه یک سویه و مرکزیت یافتن سویه دیگر است، وضعیتی که در متن اسناد قابل مشاهده است. به نظر می­رسد برای رهایی از این وضعیت، طرح چشم­اندازهای فلسفی جدیدی ضروری است که بتواند افقی نو را برای طرح نوع متفاوتی از سیاست­گذاری آموزش عالی بگشاید.
 

کلیدواژه‌ها

سیاست­گذاری؛ اسناد؛ آموزش عالی؛ ایران؛ متافیزیک؛ چیرگی؛ نقد

مراجع

Al-Fakhory, H., & Al-Jar, K. (2004). The History of Arabic Philosophy (A. Ayati, Trans.). Scientific and Cultural. (In Persian)

Aristole. (2019). Policts (H. Enayat, Trans.). Scientific and Cultural Publishing. (In Persian)

Brown, C. (2005). Philosophy and The Christian Faith (T. Mikaiilian, Trans.). Sceintific and Cultural. (In Persian)

Davis, C. (2007). Levinas: An Intrudaction (M. Olia, Trans.). Iranian Institute of Philosophy. (In Persian)

Document of Comperhensive Scientefic Plan of The Country. (2010). Tehran: Secretaritat of the Cultural Revolution Concile. (In Persian)

Document of Strategic Transformation of Science and Technology. (2009). Tehran: Ministry Of Sciences, Research and Technology. (In Persian)

Gadamer, H.-G. (2006). Truth and Method. Continumm

Heidegger, M. (1977). The Question Concerning Technology (W. Lovitt, Trans.). Harper & Row Publishers.

Heidegger, M. (2001). Being and Time (J. Macquarrie & E. Robinson, Trans.). Balackwell Publishers Itd. (1962).

Horkheimer, M. (1997). Les Débuts de la philosophie bourgeoise de l'histoire (M. J. Poyendeh, Trans.). Ney. (In Persian)

Jaspers, K. (1963). Philosophy and World. Henrey Regnery Company.

Jaspers, K. (2019). Existenzphilosophie (l. Rostaii, Trans.). Parseh. (In Persian)

Khabazi, M., & Sebti, S. (2018). Derrida, Philosophy And Question Cocerning Essence of University. Siahroud. (In Persian)

Machiavelli, N. (2010). The Prince (D. Ashouri, Trans.). Agah. (In Persian)

Madkhor, E. (2007). Farabi (A. M. Kardan, Trans.; M. M. Sharif, Ed. Vol. 1). University Publishing Center. (In Persian)

Marshall, J. (2004). Poststructuralism, Philosophy, Pedagogy. Kluwer Academic Publishers.

Matthews, E. (1999). Twentieth Century French Philosophy (M. Hakimi, Trans.). Ghoghnoos. (In Persian)

McLaughlin, T. H. (2000). Philosophy and Educational Polcy:  Possibilities, tensions and tasks. Journal of Education Policy, 15(4), 441-457.

Peters, M., & Bubules, N. C. (2004). Poststructuralism and Educational Reseach. Rowman & Littlefield Publishers. INC.

Popper, K. (2001). Open Society and Its Enemies (E. Foladvand, Trans.). Kharazmi. (In Persian)

Rorty, R. (2007). Philosophy and Social Hope (A. Azerang, Trans.). Ney. (In Persian)

Royle, N. (2009). Jacques Derrida (P. Imani, Trans.). center (In Persian)

Saffarheidari, H. (2020). A Critical Reflection on the Influencing Cultural Narratives in Iran’s Higher Education: Eclecticism or Integration (A survey of documents). Foundation of Education, 10(2), 28-45. https://doi.org/10.22067/FEDU.2021.31670.0

Saffarheidari, H. (2021). Critical Reflection on the Cultural Narratives in Iran’s Higher Education:(A survey of documents). Jornal of foundations of Education, 10(2), 28-45.

Shabestari, M. (1996). Hermenutics, Book and Tradition. Tarh Now. (In Persian)