تبیین اثرات عوامل جغرافیایی بر ناامنی زیست تاریخی/ سیاسی ایرانیان

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 6، دوره 22، شماره 3 - شماره پیاپی 48، مهر 1403

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgrd.2024.85930.1373

نویسندگان

ابراهیم احمدی^{* 1}؛ محمدرضا حافظ نیا²؛ زهرا احمدی پور³؛ مصطفی قادری حاجت⁴

¹دانشجوی دکتری، دانشکده ادبیات، دانشگاه تربیت مدرس

²جفرافیای سیاسی، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس

³جغرافیای سیاسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، تربیت مدرس، تهران، ایران

⁴استادیار جغرافیای سیاسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

در نگرش و مطالعات جغرافی‌دانان سیاسی، شرایط و ویژگی‌های محیط جغرافیایی، همواره بر خصایص فردی و اجتماعی (ویژگی‌های ملی)، شیوه‌های حکمرانی، شکل و ساختار حکومت‌ها، قدرت و امنیت ملی، ساختارهای فرهنگی و اقتصادی و غیره اثرگذار است (مهم است که از این واقعیت‌ها، تفسیر جبرگرایانه نشود). در حقیقت، محیط جغرافیایی، بستر خلق توأم فرصت و تهدید؛ امنیت و ناامنی است. همچنین که محیط طبیعی و جغرافیایی ایران از گذشته‌های دور به دلایل موقعیت خاص جغرافیایی، دوگانه‌ای از خلق فرصت و تهدید بوده است. در این راستا، این پژوهش به دنبال بررسی عوامل محیط جغرافیایی فلات ایران بر تکوین زیست تاریخی/ سیاسی و اجتماعی ناایمن انسان ایرانی است. یافته‌های پژوهشی نشان از آن دارد، که تجارب زیستن در محیط جغرافیایی پرحادثه و بلاخیز، بر زیست تاریخی/ سیاسی و اجتماعی ایرانیان اثرگذار بوده است. به تعبیر دقیق، کم و‌کیف و تحولات زیستِ تاریخی/ سیاسی و اجتماعی ایرانیان (به‌اشکال هرج‌و‌مرج طولانی و تاریخ پرتنش حکومت‌های مستقر در فلات، نوع شیوه‌های حکمرانی و کشورداری، تداوم اسبتداد، خصوصیات ملی و نظایر آن)، را می‌توان تا حد زیادی، متأثر از عوامل محیط جغرافیایی نظیر موقعیت، شرایط اقلیمی و آب و هوایی، اثر ناهمواری‌ها و ناامنی طبیعی فلات ایران دانست. در پایان، پژوهش به ارائه راهکار‌هایی پرداخته است. پژوهش بر اساس ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی محسوب می‌شود. اطلاعات، به شیوه اسنادی و با مراجعه به منابع معتبر گردآوری شده است.در پایان، پژوهش به ارائه راهکار‌هایی پرداخته است. پژوهش بر اساس ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی محسوب می‌شود. اطلاعات، به شیوه اسنادی و با مراجعه به منابع معتبر گردآوری شده است.

کلیدواژه‌ها

ایران "؛؛ عوامل جغرافیایی "؛؛ زیست تاریخی/ سیاسی "؛؛ ناامنی

مراجع