| تعداد نشریات | 56 |
| تعداد شماره‌ها | 2,157 |
| تعداد مقالات | 22,502 |
| تعداد مشاهده مقاله | 104,764,406 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 50,387,260 |
تحلیل انتقادی مبنای معرفت‌شناختی دیدگاه حیرت‌آفرینی زبان قرآن با تأکید بر آرای سروش و مجتهدشبستری | ||
| علوم قرآن و حدیث | ||
| مقاله 11، دوره 56، شماره 1 - شماره پیاپی 112، مرداد 1403، صفحه 247-261 اصل مقاله (703.24 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jquran.2024.84151.1602 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی مهدوی اعلا* 1؛ علی رضا خاتم شیشه بر2؛ علی احمد ناصح3 | ||
| 1استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی،دانشگاه صنعتی شیراز، شیراز، ایران | ||
| 2استاد سطح سه فلسفه و کلام اسلامی، حوزه علمیه قم، قم، ایران | ||
| 3استاد گروه قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| در اعتبارسنجی هر دیدگاهی بازخوانی شالوده‌های فکری آن تعیین‌کننده است. تنقیح بنیاد معرفت‌شناختی و تحلیل و نقادی ابعاد متعدد آن نقشی مؤثر در پایش زبان قرآن دارد. متأثر از پایش نگرۀ معرفت‌شناختی، انتساب حیرت‌آفرینی به زبان قرآن مورد تردید واقع می‌شود و شالوده‌های زیرین معرفتی و ادراکی قرآن به‌منظور مفاهمه‌گری و فیصله‌بخشی زبان قرآن استحکام افزون‌تری می‌یابد. در این نوشتار پس از تحلیل انتقادی مبنای یادشده از طریق کاربست ملاحظات دقیق عقلی، سستی دیدگاه حیرت‌آفرینی زبان قرآن برجسته شده است. روش پژوهش مقاله، اسنادی و تحلیلی است و یافته‌های تحقیق حاکی از این است که مبنای معرفت‌شناختی دیدگاه حیرت‌آفرینی زبان قرآن دچار چالش‌های جدی است: ۱. از حیث گونه‌شناسی شکاکیت پیچیده است؛ ۲. از لحاظ تبارشناسی نگرشی نوکانتی است؛ ۳. از نظر روش‌شناسی رهیافتی معیارگریز قلمداد می‌شود؛ ۴. خودشکنی خصیصهٔ ذاتی آن است؛ ۵. دفاعیات مربوط به آن معیوب است. بنابراین دیدگاه حیرت‌آفرینی زبان قرآن بر مبنایی مخدوش و مردود واقع شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مبنای معرفت‌شناختی؛ نوگرایان؛ شکاکیت؛ نسبیت؛ حیرت‌آفرینی؛ زبان قرآن | ||
| مراجع | ||
|
آریان‌پور، منوچهر. فرهنگ جامع پیشرو. تهران: جهان‌رایانه، 1381.
انوری، حسن. فرهنگ بزرگ سخن. تهران: سخن، 1387.
باربور، ایان‌جی. علم و دین. ترجمۀ بهاءالدین خرم‌شاهی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 1362.
جمعی از نویسندگان. شرح المصطلحات الکلامیه. مشهد: آستان قدس رضوی، 1415ق.
جوادی آملی، عبدالله. شریعت در آینۀ معرفت. قم: اسراء، 1386.
حسین‌زاده، محمد. درآمدی بر معرفت‌شناسی و مبانی معرفت دینی. قم: مؤسسۀ آموزشی‌پژوهشی امام خمینی، 1383.
خسروپناه، عبدالحسین. آسیب‌شناسی دین‌پژوهی معاصر. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی، 1388.
دهخدا، علی‌اکبر. لغت‌نامۀ دهخدا. تهران: دانشگاه تهران، 1377.
ربانی گلپایگانی، علی. معرفت دینی از منظر معرفت‌شناسی. بی‌جا: دانش و اندیشۀ معاصر، 1378.
رفیق العجم. موسوعة مصطلحات ابن‌خلدون و الشریف علی محمد الجرجانی. لبنان: ناشرون، 2004م.
سبحانی، جعفر. شناخت در فلسفه اسلامی. قم: مؤسسۀ امام صادق(ع)، 1382.
سروش، عبدالکریم. بسط تجربۀ نبوی. تهران: مؤسسۀ فرهنگی صراط، 1379.
سروش، عبدالکریم. صراط‌های مستقیم. تهران: مؤسسۀ فرهنگی صراط، 1377.
سروش، عبدالکریم. فربه‌تر از ایدئولوژی. تهران: مؤسسۀ فرهنگی صراط، 1373.
سروش، عبدالکریم. قبض و بسط تئوریک شریعت. تهران: مؤسسۀ فرهنگی صراط، 1371.
سنکی، هاوارد. «پنج قرائت از نسبی‌گرایی شناختی». فصلنامۀ ذهن. ترجمۀ پیروز فطورچی، ش9 (بهار1381): 55-66.
صدر، محمدباقر. فلسفتنا. بی‌جا: دار الکتاب الإسلامی، 1425ق.
لاریجانی، صادق. معرفت دینی. بی‌جا: مرکز ترجمه و نشر کتاب، 1370.
مجتهدشبستری، محمد. تأملاتی در قرائت رسمی از دین. تهران: طرح نو، 1383.
مجتهدشبستری، محمد. نقدی بر قرائت رسمی از دین. بی‌جا: طرح نو، 1379.
مجتهدشبستری، محمد. هرمنوتیک، کتاب و سنت. بی‌جا: طرح نو، 1375.
مصباح، مجتبی و دیگران. معرفت‌شناسی. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1396.
مصباح یزدی، محمدتقی. آموزش فلسفه. بی‌جا: امیرکبیر، 1383.
مطهری، مرتضی. اصول فلسفه و روش رئالیسم. تهران: صدرا، 1396.
مطهری، مرتضی. مجموعه آثار شهید مطهری. تهران: صدرا، 1384.
نصری، عبدالله. راز متن: هرمنوتیک، قرائت‌پذیری متن و منطق فهم دین. تهران: سروش، 1390.
واعظی، احمد. درآمدی بر هرمنوتیک. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی، 1380. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 909 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 482 |
||