آسیب‌شناسی الگوی کنونی سازمان‌دهی سیاسی فضای ایران در چارچوب نظام تقسیمات کشوری

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقاله 1، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 34، مرداد 1403، صفحه 1-22   

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.2024.84717.1242

نویسندگان

عطاءاله عبدی¹؛ پرستو صالح پور^{* 2}؛ اصغر عزیزی²؛ معصومه رفیعی²

¹دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

²دانش ‏آموخته دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

سازمان سیاسی فضا به عنوان چارچوب و بستر اداره سرزمین از دیرباز از سوی جوامع ابتدایی تا امپراتوری­ها و حکومت­های مدرن امروزی بکار گرفته شده است. در دوران مدرن الگوی سازمان سیاسی فضا در قالبهای متنوعی از سوی کشور بکار گرفته شد. چنین مسئله‌ای در ایران سابقه‌ دیرینه‌ای دارد و برخی ایرانیان را مبدع سازمان سیاسی فضا می دانند. اما این امر طی سده اخیر در ایران محل بحث و بررسی های متفاوتی از سوی افراد و جریان‌های مختلف بود است، از این رو مسئله این پژوهش بحث و بررسی آسیب شناسانه سازمان سیاسی فضای کنونی کشور می‌باشد. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، کیفی است. گردآوری اطلاعات با مصاحبه عمیق و کانون‎های متمرکز صورت گرفته و تجزیه و تحلیل اطلاعات با تحلیل گفتمان انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داد که نخست شکل‌گیری دیوان‌سالاری غیرواقعی، ضعف نظام بودجه‌ریزی، ضعف نظام مشارکتی، همگون‌پنداری فضای جغرافیایی، نظام مدیریتی ناکارا، جریان یکسویه فرمانرورایی از بالا به پایین، ضعف گفتمان توجیه و تبلیغ و بهره‌گیری از درخواست‌های فزاینده ارتقا در رقابت‌های سیاسی، سازمان سیاسی فضای کنونی را دچار آسیب کرده و سبب ناکارآمدی نظام تقسیمات کشوری شده است. ثانیاً «نوع ایدئولوژی حاکم»، «تناقض میان ساختار فضایی سیاسی کشور با واقعیت‎های تاریخی ـ اجتماعی» و «بلاتکلیفی در بکارگیری رویکردی اقتدارگرایی و دموکراتیک» به عنوان بلاتکلیفی ایدئولوژیک این گفتمان مشخص شد.

کلیدواژه‌ها

آسیب‎شناسی؛ سازمان سیاسی فضا؛ تقسیمات کشوری؛ ایران

مراجع

1. Ahmadi, Seyyed Abbas; Ahmadipour, Zahra (2005).The role of country divisions in the development of regions with an emphasis on reducing spatial competition. Proceedings of the Conference on Policies and Management of Growth Programs in Iran. Tehran: Higher Institute of Management and Planning Education and Research. [in presian]
2. Abdi, Ataullah and Mustafa Mazaheri (2013). Pathology and trend analysis, the concept of governance in Iran with a view to global experiences, Geopolitics Quarterly, 10th year, number 1, pp. 106-139. [in presian]
3. Ahmadipour, Zahra and et al (2015). Investigating the role of country divisions in regional development, International Quarterly of Geopolitics, Volume 12, Number 1, pp. 60-82. [in presian]
4. Azami, Hadi and Ali Akbar Debiri (2011). Analysis of the political space division system in Iran, International Geopolitics Quarterly, Volume 7, Number 2, pp. 147-181. [in presian]
5. Christopher, Dobbing (2014). An Iranian patriot, translated by: Hormoz Homayunpour, Kendokav Publications, Tehran.[in presian]

1. Dant, Tim (1991). Knowledge, Ideology and Discourse: aSociological Perspective, London: Rutledge.

7. Dugan, Mathieu (1995). measuring the concept of legitimacy and trust, Translated by Parviz Piran, political-economic information. 98-97, 10th year, numbers 1 and 2.
8. Glassner, Martin Ira. And Fahrer, Chuck (2004). Political Geography, 3rd New York: John Wiley.
9. Hall, Stuart (1992). Culture, Media, Language, London: Routledge.
10. Hasani far, Andalrahman and Fatemeh AmiriParyan (2014). Discourse analysis as a method, Journal of Political Essays.Volume 7, Number 1, Pp 49-67. [in presian]
11. Hafez Nia, Mohammad Reza and Murad Kaviani Rad (2014), Philosophy of Political Geography, Strategic Studies Publishing House, Tehran. [in presian]
12. Hafez Niya, Mohammad Reza and et al (2012). Political management of space in simple centralized systems, Geopolitics Journal, Volume 9, Number 1, pp. 1-31. [in presian]
13. Itaat, Javad; Mousavi, Seyedah Zahra (2010). Decentralization and sustainable development in Iran, Human Geography Research, No. 71, pp. 106-89. [in presian]
14. Karimipour, Yadullah, (2002). an introduction to Iran's country divisions, Tehran, Geographical Society of Iran. [in presian]
15. Karimipour, Yadullah; Mohammadi, Hamidreza (2009). Geopolitics of regionalism and country divisions of Iran, Entekhab Publications, Tehran. [in presian]
16. Lashgari Tafarshi, Ahmadi, Ehsan (2015). The principles and foundations of cultural geography, Tehran, Samt Publications. [in presian]
17. Malek Mohammadi, Hamidreza and Hossein Qolji (2008). Rethinking the mutual effects of the political system and bureaucracy in the developing world. Politics Journal, Law and Political Science School Journal, Volume 38, Number 1, pp. 267-280. [in presian]
18. Mireshkaran, Yahya (2013). The pattern of political organization of space in simple structures with an emphasis on Iran. PHD thesis of political geography, guide Master: Zahra Ahmadipour, Tarbiat Modares University, Tehran. [in presian]
19. Naqibzadeh, Ahmed (2005). An Introduction to Sociology, Samt Publications, Tehran. [in presian]
20. Pourian, Mohammad Taghi and Mojtabi Darfashan (2012). Legitimacy, political stability and security in Iran (1989-2013 period), Journal of security research, second year, number 44, pp. 57-79. [in presian]
21. Riahi, Vahid; Afarakhte, Hassan and Shamsi Salehpour (2019). Factors affecting the inefficiency of the administrive division system at the local level (case study: Urmia city). Journal Geopolitics, year 16, number 3 (59 consecutive). [in presian]
22. Romina, Ibrahim (2011). Explaining the political management of space in centralized simple systems (case study: Iran(. PHD political geography, guide Master: Mohammad Reza Hafez Nia, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran. [in presian]
23. Veisi, Hadi and Khadija Mehmandoost (2012). The effect of single structure political system on the spatial-spatial arrangement and development of Iranian cities, International Quarterly of Geopolitics, Volume9, Number 1, pp. 229-204. [in presian]
24. Soja, Edward (1971). The political organization of space, association of American Geographers, Washington d, c.