تأثیر کاربرد برگی نفتالین استیک اسید بر خصوصیات کمّی و کیفی میوه سیب (Malus damestica L.) رقم ̓رد دلیشز̒ در شرایط آب‌و‌هوایی زنجان

علوم باغبانی

مقاله 1، دوره 39، شماره 2 - شماره پیاپی 66، تیر 1404، صفحه 186-173   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2024.85956.1312

نویسندگان

فاطمه نکونام^* ؛ افسانه صالحی

گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

چکیده

این پژوهش به­منظور مطالعه تأثیر سطوح مختلف نفتالین استیک اسید بر میزان ریزش میوه و شاخص­های کمّی و کیفی میوه سیب (Malus damestica L.) رقم ̓رد دلیشز̒ در شرایط آب‌و هوایی زنجان، در سال 1402 انجام شد. درختان مورد آزمایش 10 ساله و پیوندی روی پایه­های رویشی ‘M9’ بودند. آزمایش به­صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف نفتالین استیک اسید (صفر، 15، 30، 50 و 75 میلی­گرم در لیتر) و سه زمان محلول­پاشی (10، 25 و40 روز بعد از شکوفایی کامل گل­ها) بودند. بررسی دو الگوی رشد میوه براساس داده­های وزن و قطر میوه نشان داد که وزن میوه، شاخص مناسب­تری برای رسم الگوی رشد میوه است و طبق آن میوه­ها در مرحله بلوغ فیزیولوژیکی برداشت شدند. نتایج نشان داد که سطوح­ نفتالین استیک اسید تأثیر معنی­داری بر درصد ریزش میوه و کارآیی عملکرد نداشتند، امّا زمان محلول­پاشی اثرات معنی­دار متفاوتی را نشان داد. بیشترین درصد ریزش میوه (به‌ترتیب 7/95 و 9/85 درصد) با محلول­پاشی برگی نفتالین استیک اسید، به­ترتیب در 10 و 25 روز بعد از شکوفایی کامل گل­ها مشاهده شد، ولی کاربرد آن در 40 روز بعد از شکوفایی کامل گل­ها باعث کاهش 9/46 درصد ریزش میوه نسبت به درختان شاهد گردید و متناسب با آن، عملکرد میوه نیز به‌طور میانگین 22 درصد نسبت به شاهد افزایش یافت. کمترین تعداد و وزن میوه در واحد سطح مقطع شاخه با کاربرد غلظت­های مختلف نفتالین استیک اسید در 10 روز بعد از شکوفایی کامل گل‌ها مشاهده شد. بیشترین طول (3/72 میلی­متر)، قطر (8/75 میلی­متر)، وزن (180 گرم) و حجم میوه (240 سانتی­متر­مکعب) در درختان محلول­پاشی‌شده با 75 میلی­گرم بر لیتر نفتالین­استیک­اسید در 10 روز بعد از شکوفایی کامل گل­ها حاصل شد. کاربرد نفتالین استیک اسید در زمان 10 روز بعد از شکوفایی کامل گل­ها باعث افزایش معنی­دار چگالی میوه، سفتی بافت و محتوای مواد جامد محلول میوه شد، امّا کاربرد آن‌ها در زمان­های 25 و 40 روز بعد از شکوفایی کامل گل­ها تأثیر معنی­داری بر چگالی و سفتی بافت میوه نداشتند و باعث کاهش 9/23 درصد محتوای مواد جامد محلول میوه نسبت به شاهد شد. برخلاف مواد جامد محلول، میزان اسیدیته قابل تیتراسیون میوه در هر سه زمان محلول­پاشی نفتالین استیک اسید، افزایش معنی­داری نسبت به شاهد نشان داد و در نتیجه شاخص طعم میوه کاهش یافت. در کل می­توان نتیجه گرفت که اثرات مثبت نفتالین استیک اسید در کنترل ریزش میوه و بهبود عملکرد و کیفیت میوه بسته به زمان مصرف و شرایط آب‌و‌هوایی منطقه مورد مطالعه متفاوت خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

الگوی رشد میوه؛ روزها بعد از شکوفایی کامل گل‌ها؛ ریزش میوه؛ شاخص شکل؛ عملکرد میوه

مراجع

1. Abdel-Sattar, M., Al-Obeed, R.S., Lisek, A., & Eshra, D.H. (2023). Enhancing anna apples productivity, physico-chemical properties and marketability using sprays of naphthalene acetic acid and inhibitors of ethylene for alleviating abiotic stresses. Horticulturae, 9, 755, https://doi.org/10.3390/horticulturae9070755
2. Adouli, B., Golein, B., Ghasemi, M., & Raheb, S. (2014). Investigation of NAA foliar application as a fruitlet thinner in biennial bearing control of Unshiu mandarin. Journal of Crop Production and Processing Isfahan University of Technology, 4(12), 125-134. (in Persian with English abstract)
3. Bound, S.A. (2001). Managing Crop Load. In: R. Dris R. Niskanen & S.M. Jain (Eds.). Crop Management And Postharvest Handling of Horticultural Products. Inc. Plymouth UK. Science Publisher, 1, 89-109.
4. Cortens, M.H., & Cline, J.A. (2020). Effects of the bioregulators ACC, 6-BA, ABA, and NAA as thinning agents on Gala apples. Canadian Journal of Plant Science, 100, 185–201. https://doi.org/10.1139/cjps-2019-0014
5. Davarynejad, G.H., Nyeki, J., Szabo, T., & Szabo, Z. (2008). Influences of hand thinning of bud and blossom on crop load, fruit characteristics and fruit growth dynamic of ujfehertoi furtos sour cherry cultivar. American-Eurasian Journal of Agricultural and Environmental Sciences, 4(2), 138-141.
6. FAOSTAT, (2022). https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL
7. Hajilou, J., Asadollahi, M., Fakhimrezaei, S.H., & Dehghan, Gh. (2016). Effect of naphthalene acetic acid on thinning intensity, fruit qualitative and antioxidative characteristics of two peach cultivars. Journal of Crops Improvement, 17(4), 867-880. (in Persian with English abstract). https://doi.org/10.22059/jci.2015.55137
8. Kumar, A., Bhuj, B.D., & Singh, P. (2021). Alternate bearing in fruits trees: A review. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, 10(1), 1218-1235. https://doi.org/10.20546/ijcmas.2021.1001.146
9. Meland, M. (2009). Effects of different crop loads and thinning times on yield, fruit quality, and return bloom in Malus × domestica‘Elstar’. Horticultural Science and Biotechnology, 84(6), 117-121. https://doi.org/10.1080/14620316.2009.11512607
10. Netsawang, P., Damerow, L., Lammers, P.S., Kunz, A., & Blanke, M. (2023). Alternative approaches to chemical thinning for regulating crop load and alternate bearing in apple. Agronomy, 13, 112. https://doi.org/10.3390/agronomy13010112
11. Njoroge, S., & Reighard, G.L. (2008). Thinning time during stage I and fruit spacing influences fruit size of ‘Contender’ peach. Scientia Horticulturae, 115(4), 352-359. https://doi.org/10.1016/j.scienta.2007.10.019
12. Ramos, A.P., Zanardi, A.M., Amarante, T., Steffens, C., & Pereira-Netto, A.B. (2019). Effects of an auxin and a brassinosteroid on physical, chemical and biochemical attributes of ‘Galaxy’ apples. Ciencia Rural, Santa Maria, Crop Production, 49(4), e20180311. https://doi.org/10.1590/0103-8478cr20180311
13. Rehman, M.U., Rather, G.H., Gull, Y., Mir, M.M., & Umar, I. (2017). Effect of 1-naphthaleneacetic acid and calcium chloride on preharvest drop and quality of ‘Red Delicious’ apples. Canadian Journal of Plant Science, 97, 902–905. https://doi.org/10.1139/CJPS-2016-0359
14. Robinson, T., Lakso, A., Green, D., & Hoying, S. (2013). Precision crop load management. Fruit Quarterly, 21(2), 3-9.
15. Robinson, T., Francescatto, P., Lordan, J., Lakso, A., & Reginato, G. (2019). Improvements to the cornell apple carbohydrate thinning model – MaluSim. Fruit Quarterly, 28(1), 27-35.
16. Safaei-Nejad, G., Shahsavar, A.R., & Mirsoleimani, A. (2015). Effects of naphthalene acetic acid and carbaryl on fruit thinning in ‘Kinnow’ mandarin trees. Journal of Chemical Health Risks, 5(2), 137-144.
17. Singh, G., & Chahil, B.S. (2020). Effect NAA of crop regulation on kinnow decline. International Journal of Current Microbiology & Applied Sciences, 9(6), 147-155. https://doi.org/10.20546/ijcmas.2020.906.019
18. Stopar, M., & Lokar, V. (2003). The effect of ethephon, NAA, BA and their combinations on thinning intensity of 'Summered' apples. Journal of Central European Agriculture, 4, 399-403.
19. Stopar, M., Tojnko, S., & AmbrozicTurk, B. (2007). Fruit thinning of ‘Gala’ apple trees using ethephon, NAA, BA and their combinations. Pomologica Croatica, 13, 143-151.
20. Tijero, V., Girardi, F., & Botton, A. (2021). Fruit development and primary metabolism in apple. Agronomy, 11, 1160. https://doi.org/10.3390/agronomy11061160
21. Zadravec, P., Veberic, R., Stampar, F., Schmitzer, V., & Eler, K. (2014). Fruit growth patterns of four apple cultivars using nonlinear growth models. European Journal of Horticultural Science, 79(2), 52–59.