کاربرد سیستم استنتاج فازی در زمینه سنجش کیفی مبلمان شهری (مطالعه موردی منطقه 1 و 2 شهر تبریز)

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقاله 1، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 24، اردیبهشت 1403، صفحه 1-24   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgusd.2022.74646.1156

نویسندگان

معصومه حافظ رضازاده^{* 1}؛ محمودرضا انوری²؛ سلمان اسدپور³

¹استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان،دانشگاه آزاد اسالمی،زاهدان،ایران

²استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسالمی،زاهدان، ایران

³دانشجوی دکتری،گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری،واحد زاهدان،دانشگاه آزاد اسالمی،زاهدان، ایران

چکیده

 امروزه مبلمان شهری به دلیل نقش چشم‌گیری که در زمینه بهبود کیفیت زندگی شهری دارد، موردتوجه مدیران و برنامه ریزان شهری قرارگرفته است. ازاین‌رو تغییری هرچند کوچک در کیفیت هرکدام از مؤلفه‌های آن، تأثیر مستقیمی بر کمیت و کیفیت مؤلفه‌ها و متغیرهای دیگر آن دارد. هدف پژوهش حاضر ارزیابی کیفی مبلمان شهری مناطق 1 و 2 شهر تبریز با استفاده از سیستم استنتاج منطق فازی است در محیط نرم‌افزار Matlab است. پژوهش حاضر ازنظر روش‌شناسی توصیفی و ازنظر هدف کاربردی است. به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات مورداستفاده در پژوهش از روش کتابخانه‌ای و بررسی میدانی استفاده‌شده است. مؤلفه‌های مورداستفاده در این پژوهش شامل دو مؤلفه زیبایی و تناسب مبلمان شهری و استاندارد مبلمان شهری است که هرکدام در قالب سه شاخص اصلی با تکیه‌بر استنتاجات منطق فازی موردبررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که منطقه 1 و 2 شهر تبریز ازنظر کیفیت مبلمان شهری به ترتیب با کسب امتیاز 39/0 و 35/0 وضعیت مناسبی ندارد و نتوانسته است رضایت مردم را جلب کند. ازاین‌رو ضرورت بازنگری در برنامه‌های مصوب مبلمان شهری و همچنین تدوین برنامه‌های جدید مبتنی بر نقاط ضعف و قوت مناطق موردبررسی احساس می‌شود. در پایان باید اشاره کرد که استفاده از روش مقایسه­ای به‌منظور سنجش وضعیت کیفی مبلمان مناطق مختلف شهری می‌تواند ضمن ارائه دیدی جامع نسبت به شناخت میزان اختلاف مناطق در زمینه برخورداری از امکانات شهری، برنامه‌ریزی‌های لازم به‌منظور برقراری عدالت فضایی بین مناطق محروم و مناطق برخوردار را فراهم آورد.

کلیدواژه‌ها

تبریز؛ مبلمان شهری؛ منطق فازی؛ متلب

مراجع

1. ابراهیمی، س.، زالی، ن.، و شکرگزار، ا. (1392). کاربرد فنون تحلیل چندمعیاری و منطق فازی در تحلیل و ساماندهی مبلمان شهری (مطالعه موردی منطقه یک رشت). رشت: پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه گیلان.
2. امینی فسخودی، ع. (1384). کاربرد منطق فازی در مطالعات و برنامه‌ریزی منطقه‌ای. مجله دانش و توسعه (علمی- پژوهشی)، 17، 39- 61.
3. آزادخانی، پ.، و طهماسبی کیا، ز. (1395). بررسی نقش و عملکرد مبلمان شهری در ارتقا کیفیت محیط شهری و رضایتمندی شهروندان (مطالعه موردی: منطقه 4 شهرداری کرمانشاه). نشریه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 7 (27)، 110- 93.
4. پیشگاهی فرد، ز.، اقبالی، ن.، فرجی راد، ع.، و بیگ بابایی، ب. (1391). سیستم اطلاعات جغرافایی و نقش آن در مکان یابی مناطق مخاطره آمیز شهری جهت استفاده در مدیریت بحران (مطالعه موردی: منطقه 8 شهرداری تبریز). فصلنامه جغرافیایی آمایش محیط، 13(5)، 91- 104.
5. حمزه، ف.، معیتی، ج.، و مرتضایی، ش. (1396). بررسی و تجزیه و تحلیل طراحی و بازطراحی مبلمان شهری در راستای زیباسازی شهری در ابعاد مختلف با تاکید بر توسعه گردشگری و پویایی اقتصادی در آستارا. فصلنامه علمی پژوهشی جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)، 8 (1)، 152- 129.
6. زنگی­آبادی، ع.، و نوری، م. (1394). تحلیل و ارزیابی تطبیقی وضعیت مبلمان شهری در پارک­های درون شهری کلانشهرها از دیدگاه شهروندان، مطالعه موردی: کلانش هر اصفهان. فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، 5(57)، 84- 105.
7. شاه حسینی، پ.، و عاشور مراد، م. (1394). تحلیلی بر وضعیت مبلمان شهری منطقه 15 شهرداری تهران. فصلنامه مطالعات برنامه ریزی شهری، 3(11)، 23- 11.
8. شربتی، ا.، بدراق نژاد، ا.، و سارلی، ر. (1396). تحلیل عملکرد مبلمان شهری در فضاهای شهری: مطالعه موردی: شهر گرگان. دو فصلنامه علمی – پژوهشی پژوهش های بوم شناسی شهری، 9 (2)، 116- 105.
9. شمس، م.، و مرادی، خ. (1393). مبلمان شهری و تأثیر آن بر سلامت روانی، نمونه مورد مطالعه شهر ملایر. فصلنامه نگرش­های نو در جغرافیای انسانی، 1(1)، 19-10.
10. طاهری، س. م. (1378). آشنایی با نظریه مجموعه‌های فازی. چاپ دوم، مشهد: جهاد دانشگاهی مشهد.
11. غفاری، ع.، یزدانی، م. ح.، موسی زاده، چ. (1394). کاربرد فنون تحلیل چند معیاری در تحلیل وضع موجود مبلمان شهری (مطالعه موردی: شهر بوکان). نشریه مطالعات ساختار و کارکرد شهری، 6(18)، 25- 52.
12. قراملکی، ط.، و زبردست، ا. (1393). تحلیل مبلمان شهری خیابان های شهر تبریز (مطالعه موردی: خیابان امام خمینی، محدوده چهارراه شریعنی تا تقاطع شهید بهشتی). تبریز: همایش ملی معماری، عمران و توسعه نوین شهری.
13. کاتبی، س. ا. (1381). یادگیری تکاملی سیستمهای فازی. (مجموعه مقالات مباحثی در نظریه مجموعه‌های فازی، گردآورنده رجبعلی برزوی). زاهدان: دانشگاه سیستان و بلوچستان،.
14. محمودی، ح.، و علیمردانی، م. (1394). نقش مبلمان شهری در ارتقای کیفیات بصری و زیبایی شناختی پیاده راه های ساحلی (مطالعه موردی: پیاده راه های ساحلی شهر بوشهر). فصلنامه معماری و شهرسازی پایدار، 3 (1)، 31- 46.
15. مزینی، م. (1395). مقالاتی در باب شهر و شهرسازی. تهران: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
16. مشیری، س. ر.، رحمانی، ب.، و اسلامی­راد، ق. (1393). مقایسه تطبیقی منظر بافت­های شهر براساس شاخص­های مبلمان­شهری، مطالعه موردی: شهر بهشهر. فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس، 6 (8)، 58-39.
17. موهبتی، م.، و قهری، س. (1395). بررسی طراحی مبلمان شهری در منطقه پیاده راه تربیت تبریز. تهران: چهارمین کنگره بین المللی عمران، معماری و توسعه شهری.
18. وحیدیان کامیاد، ع.، و طارقیان، ح. (1381). مقدمه‌ای بر منطق فازی­ برای کاربردهای عملی آن. جلد شونیز، چاپ یکم، مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.

 

19. Adriaenssens, V., Baets, B.D., Goethals, P., & Pauw N.D. (2004). Fuzzy rule-based models for decision support in ecosystem management. The Science of Total Environment, 319, 1-12.
20. Andriantiatsaholiniaina, L.A., Kouikoglou, V.S., & Phillis, Y.A. (2004). Evaluating strategies for sustainable development: fuzzy logic reasoning and senility analysis. Ecological Economics, 48 (2), 149-172.
21. Attar Software (2002). Fuzzy logic in knowledge builder, a white paper. http://www.intellicrafters.com/fuzzy.htm
22. Beslerova, S., Dzurickova, J. (2014). Quality of life measurements EU in countries. Procardia Economics and Finance, 12(4), 37-47.
23. Carlsson, C., & Rujet, F. (2001). Optimization under fuzzy IF-THEN rules. Fuzzy Sets and Systems, 119 (1), 111-120.
24. Cornelissen, A.M.G., Berg, J.V.D.,  Koops, W.J.,  Grossman, M., & Udo, M.J.  (2001). Assessment of the contribution of sustainability indicators to sustainable development: a novel approach using fuzzy set theory. Agriculture, Ecosystems and Environment, 86, 173- 185.
25. Dixon, L. (2001). A Comparison of the interpretation methods for fuzzy inference. Edinburgh: University of Edinburgh.
26. Klir, G., Tombson, A. (1998). Fuzzy sets, uncertainty, and information. New Jersey: Prentice Hall.
27. Lee, j. (2011). Quality of life and semipublic spaces in high-rise mixed-use housing complexes in South Korea. Journal of Asian Architecture and Building Engineering, 10(1), pp 149- 156.
28. Lootsma, F.A. (1997). Fuzzy logic for planning and decision making. Dordrecht: Kluwer Academic Publisher, 35, 149- 156.
29. Soltus, A., & Peralia, M. (2007).A new way to design. Journal of Urban Mobility, 2(1), 184- 195.
30. Srichuae, S., & Nitivattananon, V. (2016). Aging society in Bangkok and the factors affecting mobility of elderly in urban public spaces and transportation facilities. IATSS Research, 40(2), 26-34.
31. Storm, R. (2005). Artificial Intelligence: Fuzzy Expert Systems, DeMolay Popoola, Department of Computing. University of Surrey, 15 (1), 12-25.
32. Xun, Ch., Zun, U., & Wie, S.) 2011). Analysis on Urban Vitality Elements and Model Construction, Journal of Urban Planning, 46 (4), 552 – 557.