واکنش گوار (Cyamopsis tetragonoloba L.) به تاریخ کشت و فواصل ردیف در جیرفت

پژوهش‌های حبوبات ایران

دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 29، خرداد 1403، صفحه 93-112   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijpr.2024.86103.1077

نویسندگان

سمیره دژبان پور¹؛ احمد آئین^{* 2}؛ مرتضی اشراقی نژاد²؛ محمد حسن شیرزادی¹

¹دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد جیرفت، جیرفت، ایران

²بخش تحقیقات علوم زراعی باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، جیرفت، ایران

چکیده

عملیات زراعی از قبیل فواصل بهینه بین ردیف­های کاشت و انتخاب تاریخ کشت مناسب، یکی از عوامل مؤثر در استفاده بهتر از منابع محیطی و افزایش عملکرد گیاهان زراعی می­باشد. از این رو، با هدف بررسی تاریخ کاشت و فواصل ردیف بر گیاه گوار، آزمایشی به‌صورت کرت­‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب کرمان (جیرفت) طی سال­های 99- 1398 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تاریخ کاشت به‌عنوان عامل اصلی در شش سطح (20 اردیبهشت، چهار و 19 خرداد، سه و 18 تیر و دو مرداد) و فواصل ردیف کاشت به‌عنوان عامل فرعی در چهار سطح (20، 30، 40 و 50 سانتی‌متر) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین وزن خشک برگ و ساقه، تعداد برگ در شاخه‌های فرعی، ارتفاع بوته و طول غلاف در تاریخ کشت سوم تیر و فاصله ردیف 50 سانتی­‌متر مشاهده شد و در تاریخ­‌های کاشت، افزایش فاصله ردیف منجر به افزایش ویژگی­‌های مذکور شد. نتایج مقایسه میانگین اثر تاریخ کاشت، حاکی از بیشترین تعداد غلاف در بوته (43 درصد)، تعداد دانه در غلاف (23 درصد)، عملکرد زیستی (66 درصد)، عملکرد دانه (45 درصد) و شاخص برداشت (18 درصد) در تاریخ 19 خرداد نسبت به تاریخ‌­های کاشت زود هنگام (20 اردیبهشت) و دیر هنگام (دوم مرداد) داشت. بالاترین شاخص سطح برگ (15 درصد) و تعداد برگ در ساقه اصلی (91 درصد) نیز در تاریخ کاشت سوم تیر در مقایسه با تاریخ­‌های کاشت زود هنگام و دیر هنگام حاصل شد. به‌طور کلی، با تأخیر در کاشت بعد از اوایل خرداد تا اوایل مرداد، عملکرد و اجزای عملکرد گوار به‌تدریج کاهش یافت و در کشت دو مرداد به کمترین مقدار رسید. نتایج مقایسه میانگین اثر فاصله ردیف بیانگر بیشترین تعداد غلاف در بوته و دانه در غلاف در فاصله ردیف 50 سانتی‌متر بود، اما بیشترین عملکرد دانه در دو فاصله ردیف 30 و 40 سانتی­‌متر حاصل شد. بنابراین، با توجه به نتایج، جهت حصول بهترین عملکرد و ویژگی‌­های زراعی گوار در جنوب استان کرمان، بهتر است این گیاه از تاریخ کاشت اواسط خرداد تا اوایل تیر و با فواصل ردیف 30 تا 40 سانتی­‌متر کشت شود.

کلیدواژه‌ها

تعداد نیام؛ شاخص سطح برگ؛ شاخص برداشت؛ عملکرد زیستی و دانه؛ گوار؛ وزن هزار دانه

مراجع

Ahmadi Nouraldinvand, F., Moraditelavat, M.R., Siadat, S.A., & Moshatati, A. (2020). The reaction of vegetative and reproductive growth of guar (Cyamopsis tetragonoloba L.) to humic acid application with irrigation water in different planting densities. Iranian Journal of Pulses Research, 10(2), 104-118. (In Persain with English Abstract). https://doi.org/10.22067/IJPR.V1211.69397.

Ahmadzadeh Ghavidel, R., Asadi, G., Naseri Pooryazdi, M., Ghorbani, R., & Khorramdel, S. (2016). Effects of plant density and cow manure levels on growth criteria of bean (Phaseolus vulgaris L.) cultivars under Mashhad climatic conditions. Journal of Agroecology, 8(2), 296-317. (In Persain with English Abstract). https://doi.org/10.22067/JAG.V812.51297.

Akhtar, L.H., Bukhari, S., Salah-ud-Din, S., & Minhas, R. (2012). Response of new guar strains to various row spacings. Pakistan Journal Agriculture Science, 49(4), 469-471.

Al Myali, A.A.H., Hassoon, A.S., & Kadhim Alaameri, A.A. (2020). Effest of variety and planting date on growth and yield of barley (Hordeum vulgare L.). Plant Archives, 20(1), 355-358. https://doi.org/10.13140/RG.V2.2.28756.42886.

Araghian, S., Sadrabadi Haghighi, R., Ghasemi, M., & Sohani Darban, A.R. (2022). Yield response and intercropping index of wuinoa and guar medicinal plants to different ratios of intercropping in Mashhad condition. Crop Prpduction, 14(4), 85-103. (In Persain with English Abstract). https://doi.org/10.22069/EJCP.2022.19011.24217.

Avola, G., Riggi, E., Trostle, C., Sortino, O., & Gresta, F. (2020). Deficit irrigation on guar genotypes (Cyamopsis tetragonoloba L.) Taub.): Effects on seed yield and water use efficiency. Agronomy Journal, 10(789), 1-11. https://doi.org/10.22069/EJCP.2022.19011.24217

Dadgar, M., Rastegar, S., & Piry, H. (2021). Effect of different irrigation intervals on some morphological charactristics of different genotypes of guar (Cyamopsis tetragonoloba). Iranian Journal of Pulses Research, 12(1), 156-170. (In Persain with English Abstract). https://doi.org/10.22067/IJPR.V1211.83229.

Deka, K.K., Das Milu, R., Bora, P., & Mazumder, N. (2015). Effect of sowing dates and spacing on growth and cluster bean (Cyamopsis tetragonoloba L.) in subtropical climate of Assam. Indian Journal of Agricultural Research, 49, 250-254. https://doi.org/10.5958/0976-058X.2015.00039.6.

Djaman, K., Allen, S., Diaman, D.S., Koudahe, K., Irmak, S., Puppala, N., Darapuneni, M.K., & Angadi, S.V., (2022). Planting date and plant density on maize growth, yield and water use efficiency. Environmental Challenges, 6, 1-12. https://doi.org/10.1016/j.envc.2021.100417.  

Ebrahimi, M., Bihamta, M.R., Hoseinzade, A., Khialparast, F., & Golbashy, M. (2010). Studying the response of some white varieties of common bean to limited irrigation. Iranian Journal of Field Crops Research, 8(2), 347-358. (In Persain with English Abstract). https://doi.org/10.22067/JCESC.2010.41785.

Fadaei, J., Faraji, A., Dadashi, M.R., & Siahmarguee, A. (2017). The response of mung bean crop (VC-1973A genotype) to planting date, plant density and irrigation in Gorgan condition. Iranian Journal of Pulses Research, 8(1), 180-191. (In Persain with English Abstract). https://doi.org/10.222067/IJPR.V8I1.33490.

Ghanbari, A., Roshani, H., & Tavassoli, A. (2012). Effects of sowing date on some agronomic characteristics and seed yield of winter wheat cultivars. Journal of Crop Ecophysiology, 6(2), 127-144. (In Persain with English Abstract).

Hajishabani, H., Mondani, F., & Bagheri, A. (2021). Evaluation of morphological and physiological traits of chickpea (Cicer arietinum L.) under Kermanshah region climate condition. Iranian Journal of Pulses Research, 12(1), 12-25. (In Persain with English Abstract). https://doi.org/10.222067/IJPR.V12I1.79618.

Heydarzade, M., Ehteshami, S.M.R., & Rabiee, M. (2020). Effect of planting date and plant density on qualitative characteristic, yield and yield components of guar Cyamopsis tetragonoloba (L.) Taub. In Guilan. Plant Process and Function, 9(39), 197-214. (In Persain with English Abstract).

Hosseinpour, M., Pirzad, A.R., Habibi, H., & Fotokian, M.H., (2011). Effect of biological nitrogen fertilizer (Azotobacter) and plant density on yield, yield components and essential oil of Anise. Journal of Agricultural Science and Sustainable Production, 21(1), 69-88. (In Persain with English Abstract). https://doi.org/10.29252/abj.21.2.109.

Huang, Z., Liu, Q., An, B., Wu, X., Sun, L., Wu, P., Liu, B., & Ma, X., (2021). Effects of planting density on morphological and photosynthetic characteristics of leaves in different position on Cunninghamia lanceolate Saplings. Forests, 12(7), 1-12. https://doi.org/10.3390/f12070853.

Karavidas, I., Ntatsi, G., Vougeleka, V., Karkanis, A., Ntanasi, T., Saitanis, C., Agathokleous, E., Ropokis, A., Sabatino, L., Tran, F., Iannetta, P.P.M., & Savvas, D. (2022). Agronomic practices to increase the yield and quality of common bean (Phaseolus vulgaris L.) A systematic review. Agronomy, 12(271), 1-39. https://doi.org/10.3390/agronomy12020271.

Kouam, E.B., & Tsague-Zanfack, A.B. (2020). Effect of plant density on growth and yield attributes of common bean (Phaseolus vulgaris L.) genotypes. Notulae Scientia Biologicae, 12(2), 399-408. https://doi.org/10.15835/nsb12210519.

Kumar, V., & Ram, R. B. (2015). Genetic variability, correlation and path analysis for yield and yield attributing traits in cluster bean (Cyamopsis tetragonoloba L.) genotypes. International Journal of Pure and Applied Bioscience, 3, 143-149.

Lakshmi Kalyani, D. (2012). Performance of cluster bean genotypes under varied time of sowing. Legume Research -An International Journal, 35, 154-158.

Mehdipour Afra, M., Aghaalikhani, M., Soufizadeh, S., & Mokhtassi-Bidgoli, A. (2019). Effect of sowing time and plant density on growth and seed yield of two guar ecotypes (Cyamopsis tetragonoloba L.). Iranian Journal of Crop Sciences, 21(2), 109-126. (In Persain with English Abstract). https://doi.org/10.22067/IJPR.V212.19018.

Molosiwa, O.O., & Kgokong, S.B. (2018). Effect of planting date on tepary bean yield and yield components sown in Southern Botswana. African Journal of Agricultural Research, 13(4), 137-143. https://doi.org/10.5897/AJAR2017.12777.

Nandi, R., Mukkerjee, S., Bandyopadhyay, P.K., Saha, M., Singh, K.C., Ghatak, P., Kundu, A., Saha, S., Nath, R., & Chakraborti, P. (2023). Assessment and mitigation of soil water stress of rainfed lentil (Lens culinaries Medik) through sowin time, tillage and potassic fertilization disparities. Agricultural Water Managmenet, 227, 1-18. https://doi.org/10.1016./J.AGWAT.2022.1081120.

Nandini, K.M., Saridhara, S., Patil, S., & Kumar, K. (2017). Effect of planting density and different genotypes on growth, yield and quality of guar. International of Journal of Pure and Applied Bioscience, 5(1), 320-328. https://doi.org/10.18782/2320-7051-2499.

Naseri, R., Siyadat, A., Soleymani Fard, A., Solymani, R., & Khosh Khabar, H. (2012). Effects of planting date and density on yield, yield components and protein content of three cichpea (Cicer arietinum L.) cultivars under rainfed conditions in Ilam Province. Iranian Journal of Pulses Research, 2(2), 7-18. (In Persain with English Abstract). https://doi.org/20.1001.1.24764310.1390.21.1.6.4

Pourhadian, H., Hadavand, N., & Kazem Aslani, H. (2022). Effect of row spacing and plant density on growth indices and yield of red bean in Azna climate conditions in Lorestan province of Iran. Journal of Crop Productin and Processing, 12(2), 77-90. (In Persain with English Abstract). https://doi.org/20.1001.1.2422518517.1401.12.2.5.7.

Ramanjaneyulu, A., Madhavi, A., Neelima, T.L., Naresh, P., Indudhar Reddy, K., & Srinivas, A. (2018). Effect of row spacing and sowing time on seed yield, quality parameters and nutrient uptake of guar (Cyamopsis tetragonoloba L.) in semi-arid climate of southern telanagana, India. Legume Research, 41, 287-292. https://doi.org/10.18805/Ir.v0i0.7599.

Sasmita, P., Ghanashyam Singh, R., & Sanat Kumar, D. (2017). Performance of some promising genotypes of cluster bean (cyamopsis tetragonoloba L. Tabu) under varying levels of primary plant nutrients and rowspacing. International Journal of Agricultural Science, 9(44), 4722-4724.

Shafaroodi, A., Zavareh, M., Peyvast, G.A., & Dorri, H.R. (2010). Effect of sowing date and plant density on grain yield and yield components in dry bean (Phaseolus vulgaris L.) landraces. Journal of Agricultural Sciences and Sutainable Production, 22(3), 47-61. (In Persain with English Abstract).

Sher, A., Calone, R., Ul-Allah, S., Sattar, A., Ijaz, M., Sarwar, B., Qayyum A., & Barbanti, L., (2022). Growth, yield and quality attributes guar (Cyampsisi tetragonoloba L.) genotypes grown under different planting dates in a semi-arid region of Pakistan. Pakistan Journal of Agricultural Science, 59(5), 757-763. https://doi.org/10.21162/PAKJAS/22.151.

Simon, X., Montero, M., & Bermudez, Ó. (2020). Advancing food security through agroecological Technologies: The implementation of the biointensive method in the dry corridor of Nicaragua. Sustainability, 12, 844. https://doi.org/10.3390/su12030844.

Singla, S., Grover, K., Angadi, S.V., Begna, S.H., Schute, B., & Van leeuwen, D. (2016). Growth and yield of guar (Cyamopsis tetragonoloba) genotypes under different planting dates in the semi-arid & southern high plains. American Journal of Plant Sciences, 7, 1246-1258. https://doi.org/10.4236/ajps.2016.78120.

Soleymani Sardoo, M., Afsharmanesh, G., & Roudbari, Z. (2017). Evaluating the effect of sowing date and plant density on yield and yield components of mung bean in Jiroft country. Crop Science Research in Arid Regions, 1(1), 27-34. (In Persain with English Abstract). https://doi.org/10.22034/CSRAR.01.01.03

Timline, D.J., Fleisher, D.H., Kemanian, A.R., & Reddy, V.R. (2014). Plant density and leaf area index effects on the distribution of light transmittance to the soil surface in maize. Agronomy, 106(5), 1828-1838. https://doi.org/10.2134/agronj14.0160.