الگویی برای مدیریت ریسک‌های حقوقی در صنعت بانکداری ایران

دانشنامه حقوق اقتصادی

دوره 31، شماره 25، شهریور 1403، صفحه 233-255   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/economlaw.2024.85623.1334

نویسندگان

سوران رشیدی¹؛ سید محمد رضا میری لواسانی^{* 2}؛ مهدی منتظر³

¹دانشجوی دکتری مالی- گرایش حقوق مالی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

²استادیارگروه مدیریت محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات،تهران،ایران

³استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دماوند، تهران، ایران.

چکیده

هدف از این مطالعه، شناسایی ریسک‌های حقوقی در صنعت بانکداری و ارائه الگوی مدیریت این ریسک‌ها است. در این راستا روش تحقیق تلفیقی (کیفی و کمی) می‌باشد. بخش کیفی تحقیق با استفاده از تئوری داده بنیاد و از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با 15 نفر از خبرگان حوزه بانکداری با نمونه‌گیری هدفمند انجام شد. نتایج سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی در بخش کیفی بیان می‌دارد که شکل‌گیری ریسک‌های حقوقی تابعی از شرایط علّی، شرایط زمینه‌ای و مداخله‌گر است. بر این اساس درنتیجه این تعاملات سه شکل کلی از ریسک شامل ریسک‌های حقوقی استراتژیک، حقوقی عملیاتی و حقوقی معاملاتی شناسایی شد. این ریسک‌ها پیامدهای نامطلوبی شامل جرائم مالی، تضعیف روابط عمومی، تعقیب قضایی، افزایش خسارات مالی، نقض قوانین و مقررات و کاهش رضایت مشتریان دارند. بخش کمی تحقیق نیز با رویکرد حداقل مربعات جزئی انجام شد. نمونه آماری در بخش کمی، 100 نفر از مدیران و کارکنان بخش بانکی می‌باشند. بر این اساس مدل طراحی‌شده در بخش کیفی تائید شده است. بنابراین با توجه به 17 راهبرد شناسایی‌شده برای مدیریت این ریسک‌ها، این نتیجه‌گیری به دست می‌آید که با شناخت و مدیریت ریسک‌های حقوقی در بخش بانکی، می‌توان از پیامدهای نامطلوب و خسارات مالی برای بانک‌ها پیشگیری نمود.

کلیدواژه‌ها

ریسک حقوقی؛ بانکداری؛ گرندد تئوری

مراجع

 

Refrence

Alfieri, A. V. (2005). The fall of legal ethics and the rise of risk management. Geo. LJ, 94, 1909.‏

Amukwa, J. N. (2020). The Kudu gas project: an analysis of the legal risk to the development of offshore upstream gas operations (Doctoral dissertation, University of Pretoria.

Andriani Rahayu, A. (2018). The implementation of risk management and its effect on good cooperative governance and success. Journal of Indonesian Economy and Business, 33(3), 243-256.

Bank of England (2000). Oversight of payment systems. Quoted by McCormick 2006, p. 107.

Basel Committee on Banking Supervision (2006). International Convergence of Capital Measurement and Capital Standards. A Revised Framework, Comprehensive Version. Bank for International Settlements.

Beecher, B., & Streitwieser, B. (2019). A risk management approach for the internationalization of higher education. Journal of the Knowledge Economy, 10(4), 1404-1426.

Bento, R. F., Mertins, L., & White, L. F. (2018). Risk management and internal control: A study of management accounting practice. In Advances in Management Accounting. Emerald Publishing Limited.‏

Castets-Renard, C., Besse, P., Loubes, J. M., & Perrussel, L. (2019). Encadrement des risques techniques et juridiques des activités de police predictive. Technical and Legal Risk Management of Predictive Policing Activities.‏

Falta, M. (2017). Hauptprozess Legal Risk Management. In Praxishandbuch Legal Operations Management (pp. 655-679). Springer, Berlin, Heidelberg.

Grigg, N. S. (2020). Uncertainty and legal risk management. ASCE-ASME Journal of Risk and Uncertainty in Engineering Systems, Part A: Civil Engineering, 6(3), 06020001.

Gidado, S. D., & Umoru, T. A. (2020). Ratings of Business Educators on Influence of Business Education on Acquisition of Marketing. Business Legal and Risk Management Skills by Students in Colleges of Education in North-Central Nigeria.

Mbugua, J. K., Otuya, R., & Muhanji, S. (2020). Effect of Political/Legal Risk Management on Performance of Commercial Real Estate Entrepreneurial Investments in Kenya. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 10(5), 507-521.

McCormick, R. (2010). Legal risk in the financial markets. Oxford University Press on Demand.‏

NURUL, H. (2019). Research on Legal Risk in Enterprise Management. Scientific and Social Research, 1(1).

Popadić, S. N. (2021). prevention in Serbia and l Legal prevention and legal challenges of legal risk management. Environmental Science & Policy, 116, 213-219.‏

Salehi, Hamidreza. (2022). ISO 31000 risk management case study: Iran Tablo Company). Accounting and Management Perspective), 5(66), 33-41«(In Persian)»

Shafii Bafti, Afshin, (2022), risk management in financial markets, the fifth international conference on interdisciplinary studies in management and engineering, Tehran. «(In Persian)»

Song, S. Y. (2019). Managing Trade Secret Legal Risks for Food Company in China. In Finance and Strategy Inside China (pp. 67-76). Springer, Singapore.‏

Te, P. (2016). Risk Management in Banking Principles and Framework. london: Oxford Fajar Sdn. Bhd.

Naseri, Alireza. (2017) The legal aspects and effects of compliance with laws and regulations in Iran's insurance industry and international commercial insurances, the third international conference on jurisprudence and law, advocacy and social sciences, Hamedan.

Yu, Y., Chan, A. P., Chen, C., & Darko, A. (2018). Critical risk factors of transnational public–private partnership projects: Literature review. Journal of Infrastructure Systems, 24(1), 04017042