کسری مالی و سیاست‌های مالیاتی و تاثیر آن بر شاخصهای اقتصادی با توجه به نقش حاکمیتی دولت؛ رویکرد SVAR

اقتصاد پولی مالی

دوره 31، پاییز و زمستان 1403 - شماره پیاپی 28، دی 1403

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/mfe.2024.84799.1336

نویسندگان

رمضانعلی عرشیان¹؛ کریم امامی^{* 2}؛ کامبیز پیکارجو³

¹دانشجوی دکتری اقتصاد، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³استادیار گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران،

چکیده

مطالعه حاضر به تبیین پاسخ شاخص رفاه اقتصادی به کسری مالی و سیاستهای مالیاتی با وجود نقش حاکمیتی دولت طی سال‌های 1365-1400 می‌پردازد. برای این منظور با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR)، اثرات کسری مالی، سیاست‌های مالیاتی دولت و سایر شاخص‌های اثرگذار بر رفاه اقتصادی بررسی شد. یافته‌ها نشان داد یک تکانه وارده از ناحیه قیمت نفت و نرخ ارز به اندازه 26 و 15 درصد باعث کاهش رفاه اقتصادی می‌شود. پاسخ رفاه اقتصادی به تکانه وارده از ناحیه درآمد خالص مالیاتی و رشد تولید نیز نزدیک به 11 و 32 درصد می‌باشد. نتایج توابع عکس العمل آنی برای مدل نشان می‌دهد که پاسخ رفاه اقتصادی به تکانه‌های وارده از جانب حکمرانی دولت و سیاست‌های مالیاتی از کران بالا تا دو دوره روند نزولی و سپس در کران پایین تا دو دوره صعودی و در نهایت در بلندمدت به سمت صفر میرا می‌شود، کانال اصلی اثرگذاری رفاه اقتصادی، از طریق اندازه بهینه دولت، شاخص‌های حاکمیتی و سیاست‌های مالی انجام می گیرد. بنابراین می‌توان نحوة آزادسازی بازارهای مالی، ضعف مدیریت نظام مالی و عدم شکل گیری بازارهای مالی منسجم و بهره مندی از مقررات در کشور را از دلایل کاهش کارآیی سرمایه‌گذاری از طریق تخصیص غیر بهینة منابع در کشور دانست که نیازمند توجه و اهتمام بیشتری در کشور می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

رفاه اقتصادی؛ نفت؛ کسری مالی دولت؛ سیاست‌های مالیاتی؛ خودرگرسیون برداری ساختاری

مراجع