تعیین اثربخشی درمان اجتماع مدار همراه با داروی آگونیست متادون برکارکردهای اجرایی سوء مصرف کنندگان مواد تحت درمان اجباری استان کرمان

پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره

مقاله 6، دوره 14، شماره 1، خرداد 1403، صفحه 113-130   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/tpccp.2023.70174.1099

نویسندگان

خسرو احمدزاده شهیدیان¹؛ میترا کامیابی^{* 2}

¹دانشجوی دکتری تخصصی روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرند،کرمان،ایران.

²مدیرگروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان،کرمان،ایران.

چکیده

پژوهش حاضر بدنبال تعیین اثربخشی درمان اجتماع مدار همراه با داروی آگونیست متادون برکارکردهای اجرایی مصرف کنندگان مواد تحت درمان اجباری استان کرمان ( مصرف کنندگان مواد موضوع ماده 16 قانون مبارزه با موادمخدر) در سال های 1398 و 1399 بوده است. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل تمام مددجویان درحال ترک حداقل یکی از مواد مصرفی به جز نیکوتین و الکل که در مرکز موضوع ماده 16 کرمان در سالهای 99-1398 نگهداری و به تعداد3582 نفر می‌باشند.نمونه پژوهش شامل 30نفر که با روش نمونه گیری هدفمند از معتادین موضوع ماده 16 (متجاهر) دارای حکم دستگیری انتخاب گردیده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند.گروه آزمایش در درمان اجتماع مدار همراه با داروی آگونیست متادون قرارگرفت و گروه کنترل فقط درلیست انتظار دریافت درمان قرارگرفت. ابزار این پژوهش پرسشنامه نارسایی در کنشوری اجرایی بارکلی (2011) بوده است. نتایج این پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که درمان اجتماع مدار همراه با داروی آگونیست متادون برکاهش نمرات کنش اجرایی خود مدیریتی زمان، خود سازماندهی، خود کنترلی، خود انگیزشی و خودنظم جویی تاثیر معنادار داشته است و مصرف کنندگان مواد موضوع ماده 16، در مقایسه با گروه کنترل که درمانی دریافت نکرده بودند، نمرات کنش اجرایی خود مدیریتی زمان، خود سازماندهی، خودکنترلی، خودانگیزشی و خودنظم جویی پایینتری داشتند و درمان بر روی خودکنترلی و خود مدیریتی زمان به ترتیب با اندازه اثر 473/0 و 45/0 بیشترین تاثیر را داشته است.

کلیدواژه‌ها

درمان اجتماع مدار همراه با داروی آگونیست متادون؛ کارکردهای اجرایی؛ سوءمصرف کنندگان مواد؛ درمان اجباری

مراجع

Aghayousefi, A., Alipour, A., & Oraki, M. (2020). Comparing the effects of combined cognitive behavioral therapy and methadone therapy with the association of narcotics anonymous addicts on executive functions of quitting drugs volunteer addicts in Jiroft. Journal of Jiroft University of Medical Sciences, 7(2), 366-373. http://journal.jmu.ac.ir/article-1-352-en.html

Anderson, J. D., Wagovich, S. A., & Hall, N. E. (2006). Nonword repetition skills in young children who do and do not stutter. Journal of fluency disorders, 31(3), 177-199. https://doi.org/10.1016/j.jfludis.2006.05.001

Barkley, R. A. (2021). Barkley deficits in executive functioning scale (BDEFS). Guilford Press. https://doi.org/10.1177/1073191119869823

Brown, T. A., & Barlow, D. H. (2014). Anxiety and related disorders interview schedule for DSM-5 (ADIS-5)-adult and lifetime version: Clinician manual. Oxford University Press. https://books.google.com/

Coffman, T. P. (2014). The psychometric properties of the Barkley Deficits in Executive Functioning Scale (BDEFS) in a college student population The Florida State University]. https://www.proquest.com/openview/e62cf30d119f7686e3e3a7ff89d8e046/1?pq-origsite=gscholar&cbl=18750

Connolly, C. G., Foxe, J. J., Nierenberg, J., Shpaner, M., & Garavan, H. (2012). The neurobiology of cognitive control in successful cocaine abstinence. Drug and alcohol dependence, 121(1-2), 45-53. https://doi.org/10.1016/j.drugalcdep.2011.08.007

Glass, J. M., Buu, A., Adams, K. M., Nigg, J. T., Puttler, L. I., Jester, J. M., & Zucker, R. A. (2009). Effects of alcoholism severity and smoking on executive neurocognitive function. Addiction, 104(1), 38-48. https://doi.org/10.1111/j.1360-0443.2008.02415.x

Golestani, M. (2015). The comparison of executive function in stuttering monolingual and bilingual adolescent. 6Th international conference of cognitive science of Iran, 52-67. https:/www.sid.ir/paper/237085/fa

Heaton, R. K. (1981). Wisconsin card sorting test manual. Psychological assessment resources. https://cir.nii.ac.jp/crid/1570291224741452928

Kamarzarin, H., Zaree, H., & Brouki, M., Hosin. (2012). The Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy on Increasing of Self-Efficacy and Improving of Addiction Symptoms among Drug Dependency Patients [Research]. Research on Addiction, 6(22), 75-85. http://etiadpajohi.ir/article-1-326-en.html

Koob, G. F., & Volkow, N. D. (2016). Neurobiology of addiction: a neurocircuitry analysis. The Lancet Psychiatry, 3(8), 760-773. https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS2215-0366(16)00104-8/

Lee, M. Y., Lee, B. H., Kim, H. Y., & Yang, C. H. (2021). Bidirectional role of acupuncture in the treatment of drug addiction. Neuroscience & Biobehavioral Reviews. https://doi.org/10.1016/j.neubiorev.2021.04.004

Lezak, M. D., Howieson, D. B., Loring, D. W., & Fischer, J. S. (2004). Neuropsychological assessment. Oxford University Press, USA. https://books.google.com/

Madani, S., Akbari, A., Ali Mohammadi, M., Hassan Rafiey, A., Setareh Foroozan, A., & Shiani, M. (2011). Drug management in Iran: A periodical schema. Addiction Research & Theory, 19(2), 112-120. https:/doi.org/10.3109/16066351003597159

Mashhadi, A., Maleki, Z. H., Hasani, J., & Rasoolzadeh Tabatabaei, S. K. (2020). Psychometric properties of Persian version of the Barkley deficits in executive functioning scale-children and adolescents. Appl Neuropsychol Child, 1-8. https://doi.org/10.1080/21622965.2020.1726352

Mashhadi, A., Mirdoraghi, F., Hosainzadeh-Maleki, Z., Hasani, J., & Hamzeloo, M. (2015). Factor structure, reliability and validity of Persian version of Barkley Deficits in Executive Functioning Scale (BDEFS)-Adult version. Journal of Clinical Psychology, 7(1), 51-62. https:/doi.org/10.22075/jcp.2017.2190

Moghanibashi-mansourieh, A., Fathi, M., Barati Sedeh, F., & Eslamian, A. (2017). Systematic Review on the Effectiveness of Compulsory Treatment Interventions in Addicts [Research]. Research on Addiction, 11(42), 141-160. http://etiadpajohi.ir/article-1-1089-fa.html

Moghanibashi‐Mansourieh, A., & Deilamizade, A. (2014). The state of data collection on addiction in I ran. Addiction, 109(5), 854-854. https:/doi.org/10.1111/add.12505

Perron, B. E., & Bright, C. L. (2008). The influence of legal coercion on dropout from substance abuse treatment: Results from a national survey. Drug and alcohol dependence, 92(1-3), 123-131. https:/doi.org/10.1016/j.drugalcdep.2007.07.011

Raes, F., Schoofs, H., Griffith, J. W., & Hermans, D. (2012). Rumination relates to reduced autobiographical memory specificity in formerly depressed patients following a self-discrepancy challenge: The case of autobiographical memory specificity reactivity. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 43(4), 1002-1007. https:/doi.org/10.1016/j.jbtep.2012.03.003

Rahimi-Movaghar, A., Khastoo, G., Razzaghi, E., Saberi-Zafarghandi, M. B., Noroozi, A. R., & Jar-Siah, R. (2011). Compulsory methadone maintenance treatment of severe cases of drug addiction in a residential setting in Tehran, Iran (2): Outcome evaluation in two and six-month follow-up. Payesh (Health Monitor), 10(4), 505-514. http://payeshjournal.ir/article-1-504-en.html

Robinson, T. E., & Berridge, K. C. (1993). The neural basis of drug craving: an incentive-sensitization theory of addiction. Brain research reviews, 18(3), 247-291. https:/doi.org/10.1016/0165-0173(93)90013-P

Stevens, A., Berto, D., Heckmann, W., Kerschl, V., Oeuvray, K., Ooyen van, M.,…Uchtenhagen, A. (2005). Quasi-compulsory treatment of drug dependent offenders: An international literature review. Substance use & misuse, 40(3), 269-283. https:/doi.org/10.1081/JA-200049159

WelfareOrganization, I. S. (2017). Special Protocol for Recovery,tretment and harme reduction of Substance use disorder of article 16. https://rc.majlis.ir/fa/law/show/847667

Werb, D., Kamarulzaman, A., Meacham, M. C., Rafful, C., Fischer, B., Strathdee, S. A., & Wood, E. (2016). The effectiveness of compulsory drug treatment: a systematic review. International Journal of Drug Policy, 28, 1-9. https:/doi.org/10.1016/j.drugpo.2015.12.005

Williams, J. M. G., & Dritschel, B. H. (1988). Emotional disturbance and the specificity of autobiographical memory. Cognition & emotion, 2(3), 221-234. https:/doi.org/10.1080/02699938808410925