شناسایی مؤلفه‌های توسعه‌ی شهر فراگیر با تأکید بر حقوق شهروندی (مطالعه موردی: شهر قائن/ استان خراسان جنوبی)

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 مهر 1403   

نوع مقاله: پژوهشی-مطالعه موردی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgusd.2024.87143.1397

نویسندگان

مرتضی کشاورزی ولدانی^{* 1}؛ احمد اسدی²

¹استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه بزرگمهر قائنات، قائن، ایران

²استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه بزرگمهر قائنات، قائن، ایران

چکیده

افزایش شهرنشینی، نارضایتی افراد محروم و آسیب‌پذیر در شهرها و افزایش نگرانی نهادهای بین‌المللی به‌منظور کاهش نابرابری‌ها، موجب شکل‌گیری رویکردهای نوین در برنامه‌ریزی شهری مانند شهر فراگیر گردیده است. رویکرد شهر فراگیر با هدف توزیع برابر منابع و امکانات میان همه‌ی ساکنان شهر و تحقق حقوق شهروندی به‌دنبال برقراری عدالت در مناطق شهری می‌باشد. با توجه به تأثیر برنامه‌ریزی شهر فراگیر در تحقق حقوق شهروندی، پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه‌های توسعه‌ی شهر فراگیر در شهر قائن با تأکید بر حقوق شهروندی نگارش شده است. در این راستا، روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی- اکتشافی می‌باشد که به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز از معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس با روش حداقل مربعات جزئی در نرم‌افزار Smart-pls استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل مدیران و مسئولان شهری و نخبگان دانشگاهی است که با توجه به مشخص نبودن تعداد جامعه‌ی آماری، حجم نمونه با استفاده از روش کوهن 90 نفر تعیین گردیده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که به ترتیب بیشترین اثرگذاری بر تحقق شهر فراگیر قائن با تأکید بر حقوق شهروندی مربوط به مؤلفه‌های مدنی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، با ضرایب 791/0، 724/0، 639/0 و 579/0 می‌باشد. در بین مؤلفه‌های فرعی نیز بیشترین اثرگذاری مورد مربوط به مؤلفه‌های اجرای یکسان قوانین برای همه با درنظرگیری اقشار و گروه‌های مختلف جامعه، ایجاد فرصت پیشرفت در زندگی برای همه در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و فردی، آزادی بیان و عقیده و ایجاد زمینه‌ای برای تشکیل اجتماعات و انجمن‌ها برای اقشار و اصناف مختلف در زمینه‌ی پیگیری حقوق خود است.

کلیدواژه‌ها

توسعه‌ی شهری؛ شهر فراگیر؛ حقوق شهروندی؛ مدل حداقل مربعات جزئی؛ شهر قائن

مراجع