توسعه از منظر جغرافیای سیاسی

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 20 آبان 1403

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.2024.80764.1196

نویسندگان

بهادر زارعی^* ؛ محمدعلی کیانی

دانشگاه تهران

چکیده

توسعه و ابعاد آن یکی از موضوعاتی است که جغرافیدانان سیاسی کم و بیش به آن پرداخته اند. مرکز ثقل توسعه در جغرافیای سیاسی از بعد ملی تمرکززدایی حکومت مرکزی و انتقال مسئولیت های آن به حکومت های محلی مستقر در استان ها و ایالت و تحقق توسعه توسط نهادهای محلی است. جغرافیدانان سیاسی در سال های اخیر به بعد بین المللی توسعه و توسعه نیافتگی کشورهای ناشی از آن نیز پرداخته اند. هدف پژوهش بررسی و ارائه آراء و نظرات جغرافیدانان سیاسی در خصوص موضوع توسعه و ابعاد آن است. روش پژوهش تحلیلی – توصیفی و استفاده از منابع و متون معتبر خارجی و داخلی پیرامون موضوع توسعه از منظر جغرافیدانان سیاسی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که جغرافیدانان سیاسی کم و بیش یکی از موضوعاتی که در پژوهش های خود به آن پرداخته اند توسعه ملی، محلی و بین المللی بوده که متأثر از نظریه های نوسازی و وابستگی در علوم اجتماعی است. از آن جا که توسعه و اشکال آن فضای سرزمینی، اجتماعی و اقتصادی کشورها و نواحی درونی آنها را دست خوش تغییر می سازد، ضرورت مطالعه از منظر جغرافیای سیاسی اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. امروز ضروری است حکومت مرکزی تحقق توسعه بویژه توسعه پایدار را به حکومت های محلی واگذار و خود نقش بسترساز، خط مشی گذار، ارائه دهنده راهبرد و ناظر در امر توسعه در قلمرو جغرافیای سیاسی کشورها را بر عهده بگیرد.
واژگان کلیدی: جغرافیای سیاسی، توسعه، نظریه نوسازی و وابستگی، توسعه پایدار

کلیدواژه‌ها

جغرافیای سیاسی؛ توسعه؛ نظریه نوسازی و وابستگی؛ توسعه پایدار

مراجع